علی موسی زاده, سعید, یوسفیان, مائده, زمانی, سیده معصومه, علی موسی زاده, پدرام. (1402). بررسی فراوانی قارچهای پلیپور و ارتباط آن با عوامل فیزیوگرافی (مطالعه موردی: جنگلهای نکا - استان مازندران). سامانه مدیریت نشریات علمی, (), -. doi: 10.22092/ijfrpr.2023.361710.1576
سعید علی موسی زاده; مائده یوسفیان; سیده معصومه زمانی; پدرام علی موسی زاده. "بررسی فراوانی قارچهای پلیپور و ارتباط آن با عوامل فیزیوگرافی (مطالعه موردی: جنگلهای نکا - استان مازندران)". سامانه مدیریت نشریات علمی, , , 1402, -. doi: 10.22092/ijfrpr.2023.361710.1576
علی موسی زاده, سعید, یوسفیان, مائده, زمانی, سیده معصومه, علی موسی زاده, پدرام. (1402). 'بررسی فراوانی قارچهای پلیپور و ارتباط آن با عوامل فیزیوگرافی (مطالعه موردی: جنگلهای نکا - استان مازندران)', سامانه مدیریت نشریات علمی, (), pp. -. doi: 10.22092/ijfrpr.2023.361710.1576
علی موسی زاده, سعید, یوسفیان, مائده, زمانی, سیده معصومه, علی موسی زاده, پدرام. بررسی فراوانی قارچهای پلیپور و ارتباط آن با عوامل فیزیوگرافی (مطالعه موردی: جنگلهای نکا - استان مازندران). سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; (): -. doi: 10.22092/ijfrpr.2023.361710.1576
بررسی فراوانی قارچهای پلیپور و ارتباط آن با عوامل فیزیوگرافی (مطالعه موردی: جنگلهای نکا - استان مازندران)
1محقق، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران
2استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران
3استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
4دانشجوی کارشناسی رشته گیاهپزشکی، دانشگاه منابع طبیعی گرگان
چکیده
سابقه و هدف
کره زمین به عنوان بستر حیات انسان و سایر موجودات از چندین اکوسیستم قابل تشخیص تشکیل شده است که هر کدام از آنها در ارتباط با سایرین نقش بسیار مهمی را بازی میکنند. یکی از آن اکوسیستمها جنگل است. از نظر علم اکولوژی، جنگل یک اکوسیستم کامل و پیچیده بوده که کامل بودن آن نیاز به تعادل بسیاری از نیروها به لحاظ کمی و کیفی دارد، در این تعادل قارچها یکی از منابع مهم موجود در اکوسیستمها بوده که در حیات دیگر موجودات زنده نقش داشته و به عنوان بخشی از تنوع زیستی جنگل محسوب میشوند. لذا شناخت شرایط اکولوژیکی و فراوانی قارچها، قدم اولیه برای مطالعات بوده که هر اندازه کاملتر باشد، طرحهای تحقیقاتی و برنامههای اجرایی موفقتر خواهند بود. بههمین منظور مطالعه حاضر به بررسی ارتباط عوامل فیزیوگرافی با قارچهای پلیپور در جنگلهای نکا استان مازندران پرداخته است. مواد و روشها
منطقه مورد مطالعه بر اساس کتابچه طرح و نظر کارشناسان طرح جنگلداری انتخاب گردید. پس از جنگلگردشی اولیه در یک نیمرخ ارتفاعی، سریهای مورد بررسی انتخاب شدند. سپس بر اساس نقشه توپوگرافی 1:25000 جنگل به سه طبقه ارتفاعی تقسیمبندی گردید. طبقه اول با 400-200 متر ارتفاع از سطح دریا، طبقه دوم با ارتفاع 800-400 متر و طبقه سوم بیشتر از 800 متر ارتفاع از سطح دریا بوده است. در هر طبقه ارتفاعی، 30 قطعه نمونه (پلات 10 آری) به صورت تصادفی- سیستماتیک پیاده گردید. فاصله بین پلاتها روی خط ترانسکت در هر طبقه ارتفاعی حداقل 500 متر در نظر گرفته شد. در هر قطعه نمونه بررسیها انجام پذیرفته و نمونهها جهت مطالعات بعدی به آزمایشگاه انتقال داده شدند. شناسائی قارچها با بررسی خصوصیات ماکروسکوپی و میکروسکوپی و همچنین از روشهای ارایه شده در منابع معتبر استفاده گردید. ثبت اطلاعات اکولوژی در فرمهای جمعآوری دادهها صورت گرفت. برای بررسی رابطه بین عوامل اکولوژیک مانند فصل، ارتفاع، جهت و شیب با فراوانی گونههای قارچ از جداول توافقی دو طرفه و آماره کرامر و نیز همبستگی رتبهای اسپیرمن استفاده گردید. تجزیه و تحلیلها با استفاده از نرمافزارSPSS v.16 انجام شد. نتایج و یافته ها
نتایج نشان داد که از بین 1057 نمونه قارچ پلیپور جمعآوری شده، تعداد 39 گونه پلیپور شناسایی شدند. بهطوری که این گونهها بر روی 10 میزبان درختی و درختچهای بودند. بیشترین فراوانی مربوط به قارچ Trametes versicolor (حدود 22 درصد) بوده است. خانواده Polyporaceae با تعداد 13 جنس و 20 گونه (50 درصد) دارای بیشترین فروانی و خانواده Hapalopilaceae و Schizoporaceae با یک جنس و یک گونه (3 درصد) دارای کمترین فراوانی بوده است. بیشترین تعداد قارچ بهترتیب در فصل پاییز با 382 مورد (36 درصد)، فصل تابستان با 371 مورد (35 درصد) و فصل بهار با 304 مورد (29 درصد) برآورد گردید. قارچ جمعآوری شده در دامنه ارتفاعی 800-400 متر با 38 درصد از دو دامنه ارتفاعی 400-200 متر و 1200-800 متر بیشتر بوده است. در بررسی کلی فراوانی قارچهای پلیپور شناسایی شده با جهتها در منطقه مورد مطالعه مشخص گردید که جهتهای شمالی با 54 درصد بیشترین فراوانی را داشته است. همچنین قارچها بهترتیب در شیبهای 0 تا 25 درصد (با 56 درصد فراوانی)، شیبهای 25 تا 50 درصد (با 42 درصد فراوانی) و در شیبهای بالای 50 درصد (با 2 درصد فراوانی) بیشترین فراوانی را داشته است. نتیجه گیری
از آنجایی که هر گونه تغییر در عملکرد جامعه قارچی میتواند در سلامتی و تولید جامعه گیاهی تأثیرگذار باشد، لذا مطالعه و شناخت ارتباط بین فراوانی قارچها با عوامل فیزیوگرافی جهت حفظ سلامتی، تنوع، فراوانی و تولید قارچها ضروری به نظر میرسد.
Investigation of the polypores Fungi abundance and physiographic factors
(Case study: Neka forests - Mazandaran province)
نویسندگان [English]
Saeed Ali mosa zadeh1؛ Maedeh Yousefian2؛ Seyedeh Masoomeh Zamani3؛ Pedram Ali mosa zadeh4
1Researcher, Forest and Rangelands Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Sari, Iran
2-Research Assistant Prof., Forest and Rangelands Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Sari, Iran
3Assistant Prof., Research Institute of Forest and Rangeland, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
4Undergraduate Student of Plant Protection, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources