1نویسندة مسئول و دانشیار، مرکز آموزش عالی امام خمینی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج؛ ایران
2استاد، گروه مهندسی آبادانی روستاها، پارک علمی و تحقیقاتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
چکیده
اصلاحات ارضی را باید یکی از مهمترین رخدادهای تاریخ معاصر ایران قلمداد کرد. درجه اهمیت اصلاحات ارضی تا به آنجا بود که در حین اجرا و یا پس از خاتمه آن، محققان متعدد داخلی و خارجی آن را دستمایة فعالیت پژوهشی خود قرار دادند. اما، کمتر پژوهشی است که به زمینهیابی موضوع اصلاحات ارضی قبل از آغاز آن پرداخته باشد، چراکه غالب مطالعات در مورد موضوع اصلاحات ارضی در ایران پس از شروع این برنامه انجام شد. بر این اساس، هدف مطالعة حاضر تحلیل مقالات روزنامة اطلاعات طی ماههای آبان تا اسفند سال 1338 بود که زیر عنوان «دربارة تحدید مالکیت نظر شما چیست؟» منتشر میشد. بدین منظور، مقالات منتشره از سوی نوزده تن از افراد متعلق به پنج گروه شاخص روحانی، مدیر دولتی، استاد دانشگاه، نمایندگان مجلس شورا و سنا، و مدیران سابق دولتی و نمایندگان سابق مجلس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی نشان داد که توافق کامل در افراد این پنج گروه نسبت به اصلاحات ارضی وجود نداشت. برخی از مهمترین دلایل موافقت با اصلاحات ارضی عبارت بودند از: گسترش عدالت اجتماعی، پیشقدمبودن شاه در تقسیم اراضی کشور و انگیزه بیشتر زارعان برای تولید. همچنین، برخی از مهمترین علل مخالفت با اصلاحات ارضی عبارت بودند از: کاهش تولید بهدلیل عدم حمایت فنی و مالی مالکان از زارعان، مغایرت تقسیم اراضی با شرع اسلام، و ویرانی قنوات. اگرچه اصلاحات ارضی خواست دستگاه حاکمه بود، ولی مخالفت صریح برخی از افراد مورد مطالعه را میتوان آشکارا نشانگر فراهمبودن زمینه برای ابراز مخالفت با اراده حاکمیت دانست، موضوعی که در دو دهة بعدی، بهتدریج از بین رفت.
1Corresponding Author and Associate Professor, Imam Khomeini Higher Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
2Professor, Department of Rural Development Engineering, Science and Research Park. Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Land reforms should be seen as one of the most significant events in Iranian contemporary history. The importance of land reform was so that many internal or external researchers during or after ending that period studied it. However, there is less research that has addressed the survey of land reform before it began. In other words, most of the research about the land reform in Iran was done after the start of this program. On this basis, this study aimed at analyzing the papers published in Etelaat Newspaper from November 1959 to March 1960 entitled “What is your idea about threatening of ownership?”. For this purpose, 19 published articles by five important groups were studied, including University professors, government managers, members of parliament, former directors of government and members of parliament, and clergymen. The results showed that there was not full agreement on the land reform among persons of the each of five groups studied. Some of the most important reasons for agreement to the land reform were as follows: Expansion of social justice, Shah was pioneer in dividing his lands in Iran, more motivation of farmers for more production. Besides, some of the most important causes for opposition to the land reform included: Reduction of agricultural production due to lack of technical and financial support of farmers by landlords, contradiction of land dividing with religious laws, and destruction of Qanats. Although, the land reform was the will of the ruling government, the clear opposition of some of the studied people clearly indicated that there was a ground for expressing opposition to the will of the government, a subject that gradually disappeared over the next two decades.
کلیدواژهها [English]
Iran, Land Ownership Limitation, Etelaat Newspaper