| تعداد نشریات | 285 |
| تعداد نشریات سازمان | 83 |
| تعداد شمارهها | 2,793 |
| تعداد مقالات | 31,746 |
| تعداد مشاهده مقاله | 40,242,005 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,717,949 |
مدلسازی تغییرات مکانی – زمانی تبخیر با استفاده از دادههای تشتک تبخیر کلاس A (ارائه رویکردی نوین به منظور استفاده در مدلهای دینامیکی و توزیعی بارش – رواناب) | ||
| پژوهش های آبخیزداری | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 شهریور 1402 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/wmrj.2023.362586.1544 | ||
| نویسندگان | ||
| امیرحسین پارسامهر* 1؛ علی سلاجقه2؛ شهرام خلیقی سیگارودی3؛ خالد احمدآلی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیز، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 2استاد گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی،دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران | ||
| 3هیات علمی. دانشکده منابع طبیعی. دانشگاه تهران | ||
| 4دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقدمه و هدف تبخیر یکی از پارامترهای مهم هیدرولوژی است که نقش مهمی در چرخه آب دارد. این پارامتر علاوه بر توزیع مکانی مختلف، دارای توزیع ارتفاعی نیز بوده و همین امر سبب پیچیدگی در مدلسازیهای تبخیر شده است. هدف از پژوهش حاضر ارائه یک رویکرد جدید برای مدلسازی تغییرات مکانی – زمانی تبخیر بود تا با توجه به ویژگی دینامیکی و توزیعی خود بتواند در مدلهای بارش – رواناب، مورد استفاده قرار گیرد. مواد و روشها برای این منظور از دادههای تبخیر ماهانه20 ساله (1400-1381) ایستگاه پایش تبخیر مارون که در حوزه آبخیز پسکوهک، در 27 کیلومتری غرب شیراز قرار داشت و همچنین سه ایستگاه پیرامونی حوزه، شامل ایستگاههای شیراز، قلات و دشت ارژن، استفاده شد. در ابتدا با استفاده از گرادیان تبخیر، نقشههای رستری تبخیر ماهانه برای منطقه مورد مطالعه ترسیم شد. سپس با استفاده از رویکرد پیشنهادی استفاده از روش نسبت معادلات، مدل اولیه تغییرات مکانی – زمانی تبخیر تهیه شد. با توجه به ویژگی دینامیکی و تاثیرپذیری پارامتر تبخیر، تاثیر عوامل مختلف بر شدت تبخیر، شبیهسازی و نقشههای رستری اولیه اصلاح شد. برای این منظور از ضرایب تصحیح که به صورت نقشههای رستری یا ضرایب عددی بدست آمده بود، استفاده شد. این ضرایب شامل ضریب اصلاح شدت تبخیر ناشی از نسبت عمق آب در سطح هدف به عمق آب در تشتک تبخیر، تاثیر روزهای مختلف سال در ضریب تبدیل تشتک و ضریب تصحیح بر اساس تغییرات ارتفاع از سطح زمین بود. کلیه مراحل کار، با کدنویسی در محیط SNAP و MATLAB انجام شد و نتیجه نهایی در محیط ArcGIS صورت گرفت. نتایج و بحث نتایج نشان داد که با استفاده از گرادیان تبخیر، میتوان با دقت بالایی (81/0 = R2 در دی ماه تا 99/0R2= در آبان و فروردین ماه)، توزیع مکانی تبخیر را به صورت یک شبکه منظم پیکسلی (100 متر مربعی) بدست آورد. همچنین مدل نهایی توزیع مکانی – زمانی تبخیر نشان داد که در برخی نقاط مورد مطالعه (پیکسلها)، تفاوت قابل ملاحظهای بین نتایج مدل اولیه و مدل نهایی تبخیر وجود دارد. این موضوع لزوم استفاده از ضرایب اصلاحی را بیشتر آشکار میکند. نتیجهگیری و پیشنهادها با استفاده از رویکرد پیشنهاد شده در این پژوهش میتوان توزیع مکانی و زمانی تبخیر را در گامهای زمانی متناظر با سری زمانی دادههای موجود در ایستگاه(های) پایش تبخیر، در منطقه مورد نظر مدل کرد. پیشنهاد میشود این مدل در شرایط مختلف اقلیمی و توپوگرافی مورد استفاده قرار گرفته و نتایج آن بررسی شود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| تشتک تبخیرکلاس A؛ حوزه آبخیز پسکوهک؛ ضریب اصلاحی؛ مدلسازی تبخیر | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Modeling Spatio-Temporal Changes in Evaporation Using Class A Pan Evaporation Data: Presenting a Novel Approach for Use in Dynamic and Distributed Models of Rainfall-Runoff | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Amir Hossein parsamehr1؛ Ali Salajegheh2؛ Shahram khalighi sigaroodi3؛ khaled ahmadauli4 | ||
| 1PhD. Student of Watershed Science and engineering, Faculty of Natural Resources, Department of Reclamation of Arid and Mountainous Region, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| 2PhD. Student of Watershed Science and engineering, Faculty of Natural Resources, Department of Reclamation of Arid and Mountainous Region, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| 3Faculty. Department of natural resources. University of Tehran | ||
| 4university of tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| Extended Abstract Introduction and Objective Evaporation is one of the important parameters in hydrology that plays a significant role in the water cycle. The aim of this research is to present a new approach for spatio-temporal modeling of evaporation changes, which can be used in rain-runoff models. Materials and Methods In order to carry out this research, monthly evaporation data over a 20-years period (2002-2021) were used from the Maroun evaporation monitoring station located in the Paskouhak catchment, 27 kilometers west of Shiraz, as well as three stations surrounding Paskouhak catchment including Shiraz, Ghalat, and Dasht Arjan stations. Initially, by using regression modeling and determining the relationship between evaporation and elevation above sea level for each month, monthly evaporation raster maps were drawn for the study area. Then, using the proposed approach of using the ratio equations method, the initial spatio-temporal model of evaporation changes was prepared. Due to the dynamic nature and sensitivity of the evaporation parameter, the impact of various factors on the intensity of evaporation was simulated and the initial raster maps were corrected to a large extent. For this purpose, correction coefficients obtained in the form of raster maps or numerical coefficients were used. These coefficients included the correction coefficient of evaporation intensity due to the ratio of water depth at the target surface to the water depth in the evaporation pan, the effect of different days of the year on the conversion coefficient of the evaporation pan, and the correction coefficient based on changes in elevation from the ground surface. All stages of the research were performed in the SNAP and MATLAB programming environments and their graphical display in the ArcGIS environment. Results and Discussion The results showed that using the linear regression model and elevation parameters above sea level, it is possible to obtain the spatial distribution of evaporation with high accuracy (R2=0.81 in December and R2=0.99 in March and October) in the form of a regular pixel grid (in this study 100 square meters). In addition, the final spatio-temporal distribution model of evaporation showed that there is a noticeable difference between the results of the initial and the final evaporation models in some areas of the study region (pixels). This highlights the need for more corrective coefficients. Conclusion and Suggestion Therefore, using the proposed approach in this study, it is possible to model the changes and spatio-temporal distribution of evaporation as three-dimensional time series matrices (longitude, latitude, time) with a time scale corresponding to the evaporation monitoring station in the study area. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Class A Pan Evaporation, Correction Coefficient, Evaporation modelling, Paskouhak catchment | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 93 |
||