1استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگل‎ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
2استادیار پژوهشی، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران.
3استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج
چکیده
تولید علوفه برای تامین خوراک دام با استفاده از منابع آب و خاک بسیار شور یکی از اجزای پروژههای شورورزی میباشد. بنابراین، پژوهش اخیر با هدف بررسی تاثیر مصرف کود نیتروژن بر عملکرد و برخی صفات علوفه سالیکورنیا (Salicornia persica Akhani) آبیاری شده با آب خلیج فارس با قابلیت هدایت الکتریکی 64/5 دسیزیمنس بر متر اجرا شد. آزمایش با چهار سطح نیتروژن با استفاده از منبع کود اوره شامل صفر، 100، 150 و 200 کیلوگرم اوره در هکتار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار با استفاده از آب دریا در اراضی ساحلی خلیج فارس در حاشیه شهر دلوار استان بوشهر در سال زراعی 96-1395 انجام شد. نتایج نشان داد که میزان علوفه تولیدی با میزان مصرف کود یک رابطه خطی و افزایشی بود و مصرف 100، 150 و 200 کیلوگرم کود اوره در هر هکتار میزان علوفه خشک را به ترتیب به میزان 96/7%، 144/5% و 188/4% نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که مصرف کود اوره موجب افزایش اجزا عملکرد شامل ارتفاع بوته، طول خوشه، قطر خوشه و وزن خوشه گردید. نیز، مصرف 200 کیلوگرم در هکتار کود اوره موجب سه برابر افزایش کارایی مصرف آب نسبت به تیمار شاهد گردید. بنابراین، توصیه میشود برای بهینهسازی میزان تولید علوفه از گیاه سالیکورنیا و افزایش راندمان تولید و کارایی مصرف آب، کود اوره به میزان 200 کیلوگرم در هکتار مصرف شود. انجام پژوهشهای بیشتر برای تعیین اثر آب شور بر خاک در سالهای آینده پیشنهاد میشود.
Effect of Nitrogen Fertilizer Amount on Some Fodder Characteristics and Performance of Salicornia persica Akhani
نویسندگان [English]
Seyed Mousa Sadeghi1؛ Mehdi Karimi2؛ Naser Farrar3
1Assistant professor, Forest research Divission, Research Institute of Forests and Reangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO),Tehran, Iran
2Assistant Professor, National Salinity Research Center (NSRC), Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO),Yazd, Iran
33- Assistant Prof., Forests and Rangelands Research Department, Bushehr Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Bushehr, Iran
چکیده [English]
Fodder production for livestock using highly saline soil and waters is a part of halo-culture projects. So, the present study aimed to elucidate the effect of nitrogen fertilizer amount on some fodder characteristics and performance of salicornia (Salicornia persica Akhani) irrigated with the Persian Gulf seawater with the electrical conductivity of 64.5 dSm-1. A field experiment with four levels of urea fertilizer including zero, 100, 150, and 200 kg ha-1 in the form of randomized complete block design with three replications was carried out at seashore of Delwar City, Bushehr Province, in 2017. The results showed that fodder production and fertilizer application had a linear and increasing relationship. As the rate of urea fertilizer increased (100, 150, and 200 kg ha-1), the dry fodder production rose by 96.7%, 144.5%, and 188.4%, respectively, compared with the control treatment. In addition, results showed that urea application increased plant height, spike length, spike diameter and spike weight. Moreover, application of urea fertilizer at a rate of 200 kg ha-1 increased water use efficiency by three times compared to the control. Hence, to optimize the quantity of fodder production from Salicornia and water use efficiency, urea application at a rate of 200 kg ha-1 is recommended. It is suggested to determine the effect of saline water on soil in future research
کلیدواژهها [English]
Unconventional waters, Use of ureau, Halo-culture, Animal feed
مراجع
خورسندی، ف، ژ. وزیری و ع.ا. عزیزیزهان. 1389. شورورزی: استفاده پایدار از منابع آبوخاک شور در کشاورزی. کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران. تهران. ایران.
خوشخلقسیما، ن. ع. عبادی، ن. ریاحیسامانی و ب. درویشروحانی. 1399. سالیکورنیا: کاربردها، توان اقتصادی، کشت و بهرهبرداری. نشر آموزش کشاورزی، کرج. ایران.
رحیمیان، م ح. ی. هاشمینژاد، م. پورمقدم و ح. بیرامی. 1396. برآورد تبخیر و تعرق و نیاز آبی سالیکورنیا در نوار ساحلی جنوب کشور. اولین همایش ملی شورورزی، یزد، 1-2 آذر 1396، ایران، 1 (1): 58-59، یزد، ایران.
رنجبر، غ. ف. دهقانی، ا. علاءالدین و. سلطانیگردفرامرزی و س. کشتکار. 1400. ارزیابی عملکرد برخی گونهها و اکوتیپهای سالیکورنیا آبیاری شده با آب دریا و آب شور زیرزمینی. نشریه پژوهش آب در کشاورزی. 35 (2): 187-200.
زلفیباوریانی، م. ن. رشیدی، م. نوروزی و پ. بیات. 1398. اثرات متقابل نیتروژن و آب آبیاری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب و نیتروژن در گوجهفرنگی در استان بوشهر. فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران. 35: 168-181.
صادقی، س م.، و م. کریمی. 1400. امکان تولید علوفه از سالیکورنیا (Salicornia persica Akhani) تحت تیمارهای مختلف کیفیت آب آبیاری و مقادیر مختلف سولفات پتاسیم در شرایط مزرعهای استان بوشهر. نشریه علمی تحقیقات مرتع و بیابان ایران. 28 (3): 472-481.
صادقی، م ه.، م. ساری، ط. محمدآبادی و م. رضایی. 1399. تعیین ارزش غذایی، تولید گاز و تجزیهپذیری گیاهان شورزیست سالیکورنیا (Salicornia europaea)، کاکل (Suaeda aegyptica) و گتک (Halocnemum strobilaceum) در گوسفند. فصلنامه علمی پژوهشی محیطزیست جانوری. 12 (3): 21-32.
صالحی، م.، ف. دهقانی، و ن. ابراهیمی. 1396. تجربه موفق تکثیر بذر سالیکورنیا با منابع آب شور. آب و توسعه پایدار. 4 (1): 37-46.
کریمی، م. و م. زارع مهرجردی. 1399. اثر نوع کود نیتروژنی و شوری بر غلظت و الگوی جذب نیتروژن در گندم. مهندسی زراعی (مجله علمی کشاورزی). 43 (1): 15-31.
کریمی، م.، م.ح. بناکار و ح. حاتمی. 1401. امکانسنجی افزایش تولید علوفه از گیاه آتریپلکس لنتیفرمیس با استفاده از منابع آب نامتعارف و کودهای شیمیایی. مجله ترویجی علوفه و خوراک دام. 1 (5): 32-38.
کریمیزارچی، م. 1394. راهنمای مصرف کودهای نیتروژنی برای تولید گندم. انتشارات صحرا شرق. مشهد. ایران.
خادمی، ز.، مهاجر میلانی، پ.، بلالی، م.، درودی، م. س.، شهبازی، ک. و ملکوتی، 1380. مدل جامع کامپیوتری توصیه کودهای شیمیایی وآلی در راستای تولیدات کشاورزی پایدار چغندر قند. موسسه تحقیقات خاک و آب. تهران. ایران.
بنائی، م. ح.، مؤمنی، ع.، بایبوردی، م. و ملکوتی، م.ج. 1383 خاکهای ایران. موسسه تحقیقات خاک و آب، تهران، ایران.
کریمی، م. 1394. راهنمای مصرف کودهای نیتروژنی برای تولید گندم. صحراشرق، مشهد، ایران.
کریمی، م.، 1398. پاسخ گندم رقم بم به اثرات متقابل شوری آب آبیاری و سطوح مختلف کود سولفات پتاسیم. تنشهای محیطی در علوم زراعی. (12) 1: 239-249.
کشاورز، پ.، مشیری، ف.، طهرانی، م. و بلالی، م. ر. 1394. راهبردهای مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک در تولید گندم در ایران. مدیریت اراضی. 3 (1): 61-72.
مشیری، ف.، شهابی، ع. ا.، کشاورز، پ.، خوگر، ز.، فیضی اصل، و.، طهرانی،محمد م.، اسدی رحمانی،ه.، سماوات، س.، غیبی،م. ن.، سدری، م. ح.، رشیدی، ن. و سعادت،س. 1393. دستورالعمل مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه گندم. انتشارات سنا. تهران. ایران.
متشرع زاده ب.، وطنآرا، ف. و ثواقبی فیروزآبادی، غ. 1394. بررسی تأثیر پتاسیم و روی بر برخی واکنشهای گندم (Triticum aestivum L.) به تنش شوری. پژوهشهای خاک. 29 (3): 243-258.
Abdal, M.S. 2009. Salicornia production in Kuwait. World Applied Sciences Journal. 8: 1033-1038.
Akhni, H. 2006. Biodiversity of halophytic and Sabkha ecosystemes in Iran. P. 71-88. In Khan M. A., Boer, B., Kust, G. S., Barth, H. J. (eds) Sabkha Ecosystems. Tasks for Vegetation Science, Vol 2. Springer, Dordrecht.
Bouyoucos, C.J. 1962. Hydrometer method improved for making particle-size analysis of soil. Agronomy Journal, 54: 406-465.
El-Nwehy, S.S., A.I Rezk, A.B. El-Nasharty, and O.A. Nofal. 2020. Influences of Irrigation with Diluted Seawater and Fertilization on Growth, Seed Yield and Nutrients Status of Salicornia Pakistan Journal of Biological Sciences. 23 (10): 1267-1275.
A.O. 2005. Fertilizer use by crop in the Islamic Republic of Iran. https://www.fao.org/3/a0037e/a0037e09.htm.
Glenn, E.P, J.J Brown, and J.W. O'Leary. 1999. Irrigation crops with seawater. Scientific American, 279 (2): 76-81.
Genn, E.P., J.W. O'leary, C. Watson, T.L. Thompson, R. O. Kueh. 1991. Salicorniabigelovii An Oilseed Halophyte for Seawater Irrigation. Science, 251: 1065-1067.
Hamzenejad, T.T., H. Khodaverdiloo, S. Manafi and S. Rezapour. 2012. Simultaneous uptake and accumulation of sodium and cadmium or lead by three halophyte plants in two calcareous soils. Journal of Water and Soil, 25 (6): 1299-1309.
Jackson, M. L. 1958. Soil chemical analysis. Advanced course. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, Madison, Wisconsin.
Jones, J.B. 2001. Laboratory guide for conducting soil tests and plant analysis. Washington, D.C.: CRC Press.
Lyra, D. A., S. Ismail, K.U.R.B. Butt, and J. J. Brown. 2016. Evaluating the growth performance of eleven Salicornia bigelovii populations under full strength seawater irrigation using multivariate analyses. Australian Journal of Crop Science, 10 (10): 1429-1441.
Ramasubramanian, A. and K. Uyyavanthan. 2017. Growth, productivity and nutritional status of Salicornia brachiata Cultivated in saline soils supplemented with organic manures under sea water irrigation. Journal of Plant Stress Physiology, 7: 1-9.
Sisay, T.A., Z. Nurbekova, O. Dinara, K.D. Arvind, K. Khatri, V. Mudgal, A. Mudgal, A. Neori, M. Shpigel, R.K. Srivastava. M.B.C. Luísa, D. Standing, and M. Sagi. 2022. Effect of Salinity and Nitrogen Fertilization Levels on Growth Parameters of Sarcocornia fruticosa, Salicornia brachiata, and Arthrocnemum macrostachyum. Agronomy, 12: 1-16.
Page, A.L. 1982. Methods of soil analysis. Part 2. Chemical and microbiological properties. American Society of Agronomy, Soil Science Society of America. Madison, Wisconsin, USA.
Pandya, J. B., R.H. Gohil, J.S. Patolia, M.T. Shah, and D.R. Parmar. 2006. A study on Salicornia ( brachiata Roxb.) in salinity ingressed soils of India. International Journal of Agricultural Research, 1 (1): 91-99.
Ranjbar, G., H. Pirasteh-Anosheh, F. Dehghanie, S. Keshtkar, and M. Race. 2022. Feasibility of growing Salicornia species in a coastal environment through planting date and density management in a direct seawater irrigation system. Environmental Science and Pollution Research, 29: 1-10.
S. Salinity Laboratory Staff. 1954. Diagnosis and improvement of saline and alkali soils. Washington. DC. USDA Handbook No. 60.
Ventura, Y., and M. Sagi. 2013. Halophyte crop cultivation: the case for Salicornia and Sarcocornia. Environmental and Experimental Botany, 92: 144-153.
Wilcox, L.V. 1955. Classification and use of irrigation waters. United States Department of Agriculture Circular, 969: 1-19.