عمرانی, علی, روح پرور, رامین, شهبازی, کمال. (1401). واکنش لاینهای گندم نامزد معرفی رقم تجاری جدید نسبت به بیماری لکهبرگی سپتوریایی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 90(2), 195-208. doi: 10.22092/jaep.2023.360133.1457
علی عمرانی; رامین روح پرور; کمال شهبازی. "واکنش لاینهای گندم نامزد معرفی رقم تجاری جدید نسبت به بیماری لکهبرگی سپتوریایی". سامانه مدیریت نشریات علمی, 90, 2, 1401, 195-208. doi: 10.22092/jaep.2023.360133.1457
عمرانی, علی, روح پرور, رامین, شهبازی, کمال. (1401). 'واکنش لاینهای گندم نامزد معرفی رقم تجاری جدید نسبت به بیماری لکهبرگی سپتوریایی', سامانه مدیریت نشریات علمی, 90(2), pp. 195-208. doi: 10.22092/jaep.2023.360133.1457
عمرانی, علی, روح پرور, رامین, شهبازی, کمال. واکنش لاینهای گندم نامزد معرفی رقم تجاری جدید نسبت به بیماری لکهبرگی سپتوریایی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1401; 90(2): 195-208. doi: 10.22092/jaep.2023.360133.1457
واکنش لاینهای گندم نامزد معرفی رقم تجاری جدید نسبت به بیماری لکهبرگی سپتوریایی
1استادیار پژوهش، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات،
2موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.
3بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشـاورزی و منـابع طبیعـی اسـتان اردبیـل (مغـان)، سـازمان تحقیقات، آموزش و ترویج
چکیده
الگوی بیماریزایی جدایه های لکهبرگی سپتوریایی گندم Septoria tritici blotch (STB) جمع آوری شده از منطقه مغان روی مجموعه ژنوتیپهای افتراقی در سالهای 1399 و 1400 نشان داد که برای ژنهای مقاومت Stb3، Stb4، Stb7، Stb8و Stb9 در هر دو سال پرآزاری و برای ژنهای مقاومت Stb11 و Stb18 در هر دو سال ناپرآزاری وجود داشت. به منظور شناسایی منابع مقاومت، واکنش 53 لاین گندم نامزد معرفی بهعنوان رقم تجاری جدید نسبت به جمعیت عامل بیماری در مرحله گیاه کامل در مزرعه در دو سال متوالی، و واکنش مقاومت گیاهچه های لاین ها در شرایط گلخانه های در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو تکرار، بررسی شد. نتایج نشان داد که لاینها در سه گروه اصلی (مقاوم، نیمه-مقاوم تا نیمهحساس و حساس) قرار گرفتند. نوزده درصد از لاین های گندم شامل (DM-95-6، D-96-16، DM-95-16، D-96-5، D-96-19، N-94-12، N-95-7، N-95-10، N-96-15 و CD-96-9) واکنش نیمه مقاوم تا مقاوم در مراحل گیاهچه های و گیاه کامل در منطقه مغان در دو سال نشان دادند. از لاین های مقاوم شناسایی شده میتوان در برنامه های به نژادی تهیه ارقام گندم مقاوم به لکهبرگی سپتوریایی به عنوان منابع مقاومت استفاده نمود.
Reaction of Promising Wheat Lines to Septoria Leaf Blotch Disease at the seedling and adult plant stages
نویسندگان [English]
Ali Omrani1؛ Ramin Roohparvar2؛ Kamal Shahbazi3
1Crop and Horticultural Science Research Department, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, AREEO, Moghan, Iran
2Seed and Plant Improvement Institute, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran.
3Crop and Horticultural Science Research Department, Ardabil Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Moghan, Iran.
چکیده [English]
Septoria tritici blotch (STB) is one of the major diseases on wheat in most regions of the world where there is moderate temperature and high relative humidity. In this study, the virulence pattern of STB isolates collected from the Moghan region was identified on differential genotypes during two consecutive years of 2020 and 2021. To identify new sources of resistance, adult plant reaction of 53 elite wheat lines to the pathogen populations was studied in research station fields of Ardabil agricultural and natural resources research and education center (Moghan) using the parameters of percentages of the relative height of disease progress on plant as well as disease severity, where the seedling response of the genotypes was evaluated as percentages of necrotic leaf area as well as necrotic area bearing pycnidia under greenhouse conditions in a randomized complete block design (RCBD). Based on the results, high virulence could be observed on the resistance genes Stb3, Stb4, Stb7, Stb8, and Stb9, whereas avirulence was recognized on Stb11 and Stb18 in both years. Cluster analysis of wheat genotypes for resistance components against Moghan populations of Z. tritici has led to three main groups of resistant, moderately resistant to moderately susceptible, and susceptible. About 19% of elite wheat lines including DM-95-6, D-96-16, DM-95-16, D-96-5, D-96-19, N-94-12, N-95- 10, N-96-15, CD-96-9 and N-95-7 showed acceptable levels of resistance in different growth stages during two years.