| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,873 |
| تعداد مقالات | 32,555 |
| تعداد مشاهده مقاله | 42,418,890 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,194,496 |
بررسی تأثیر تغییرات پوشش گیاهی مراتع خشک و نیمه‌خشک ایران در رابطه با وقوع سیل | ||
| تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران | ||
| مقاله 4، دوره 20، شماره 2 - شماره پیاپی 40، اسفند 1401، صفحه 248-260 اصل مقاله (895.64 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijfrpr.2023.355835.1508 | ||
| نویسندگان | ||
| مژگان سادات عظیمی* 1؛ ابوالفضل شریفیان بهرمان2؛ وحیده ریاضی نیا3؛ حسین ارزانی4؛ کریم عباسپور5 | ||
| 1دانشیار گروه مدیریت مرتع، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گلستان، ایران | ||
| 2دانش‌آموخته دکتری علوم مرتع، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گلستان، ایران | ||
| 3دانشجوی دکتری علوم مرتع، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گلستان، ایران | ||
| 4استاد، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 5استاد، مؤسسه تحقیقات مطالعات منابع آب سوئیس، دوباندورف، سوئیس | ||
| چکیده | ||
| کاربری مرتع به‌عنوان مهم‌ترین کاربری زمین در ایران است. تنظیم چرخه هیدرولوژی و کنترل سیل از جمله خدمات تنظیمی در اکوسیستم‌های مرتعی به‌شمار می‌رود. واقعه سیل سال 1398 که در سطح بسیار وسیعی از ایران اتفاق افتاد، منجر به خسارت‌های شدیدی به منابع طبیعی، غیرطبیعی و انسانی گردید. پژوهش پیش‌رو با هدف بررسی تأثیر تغییرات پوشش گیاهی مراتع در رابطه با وقوع سیل تنظیم شده است. بر این اساس با بازدید از مراتع در محدوده مناطق سیل‌زده استان گلستان، وضعیت این مراتع بر‌اساس روش چهار فاکتور اصلاح‌شده، تعیین گردید و برای بررسی تغییرات کاربری اراضی/ پوشش از سری داده‌های ماهواره لندست مربوط به سال‌های 2009-2008 و 2019-2018 استفاده شد. جهت شناسایی عوامل مؤثر بر تغییرات پوشش گیاهی، تخریب مرتع و تأثیر سیل، تعداد 69 مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با دامداران مناطق تحت سیل انجام شد. نتایج نشان داد، وضعیت مراتع در مناطق مختلف سیل‌زده بیشتر در طبقه خیلی فقیر تا فقیر قرار دارند و شدت چرا در این مناطق بیش از 3/1 برابر ظرفیت مراتع است. با آنالیز تصاویر ماهواره‌ای مشخص شد، کاربری اراضی مرتعی در یک دوره ده ساله در استان گلستان روند کاهشی داشته است، به‌طوری‌که مساحت اراضی تغییر کاربری یافته بین سال‌های 2008 تا 2019 حدود 70 هزار هکتار برآورد شده است. در بخش مصاحبه، چرای بی‌رویه و هزینه بالای تعلیف مکمل به‌عنوان اصلی‌ترین عوامل مؤثر بر تخریب مراتع شمال استان گلستان از دیدگاه دامداران مطرح هستند. همچنین، مهم‌ترین خسارت وارد شده به دامداران تخریب راه‌های ارتباطی با آغل و مرتع (91 درصد) و تلفات دامی (76 درصد) تعیین گردید. بنابراین، برنامه‌ریزی برای حفاظت، اصلاح و احیای مراتع، به‌عنوان یکی از برنامه‌های مهم و ضروری برای کنترل و مدیریت سیلاب پیشنهاد می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مدیریت؛ مرتع؛ دامداران؛ استان گلستان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The study of impact rangeland vegetation changes in relation to the flood occurrence in arid and semi-arid of Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mojgansadat Azimi1؛ Abolfazl Sharifian Bahraman2؛ Vahideh Reyazinia3؛ Hossien Arzani4؛ Karim Abbaspour5 | ||
| 1Associate Prof., Department of Rangeland Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Golestan, Iran | ||
| 2PhD in Range Management Sciences, Department of Rangeland Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Golestan, Iran | ||
| 3PhD candidate, Department of Rangeland Management, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Golestan, Iran | ||
| 4Professor, Department of Rehabilitation of Arid and mountainous Regions, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 5Professor, Eawag, Swiss Federal Institute of Aquatic Science and Technology, Dubendorf, Switzerland | ||
| چکیده [English] | ||
| Rangeland use is the most important land use in Iran, as more than half of the country is categorized in this land use. Regulating the hydrological cycle and flood control are among the regulatory services in rangeland ecosystems. The flood event in late March 2019, which occurred on vast areas of Iran caused severe damages to natural and human resources. This study was conducted to assess the contributing factors to rangeland degradation in Northern Iran, which tries to assess the relationship between these factors and the flood. Thus, by filed visit of rangelands in the flooded areas of Golestan province, the rangeland condition was determined based on the modified four factor method. Landsat satellite images between 2008-2009 and 2018-2019 were used to determine the area of land use changes. Semi-structured interviews with 69 local pastoralists were also conducted to identify the contributing factors to the floods. Results showed that the rangeland condition in different flooded areas are mainly in the very poor to poor category and grazing intensity on these areas is more than 1.3 times the rangeland grazing capacity. Findings of satellite images analysis revealed that rangeland landuse has had a decreasing trend between 2008-2019 in Atrak and Gorganrud basins where 70,000 ha of landuse change is estimated. Result from the semi-structural interviews introduced over grazing and high prices of supplementary feeding are the main factors affecting the degradation of rangelands in the north of Golestan province from pastoral communities’ point of view. We found that 91% of the participants believed rangeland road networks and 76% believed livestock loss were the most affected items in the 2019 flood. Therefore, it is recommended that rangeland conservation, restoration and development planning should become a priority and necessary measure for flood control and management. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Management, Rangeland, Pastoralists, Golestan province | ||
| مراجع | ||
|
- Abdolahi, J., Arzani, H., Savaghebi, M.H., Azimi, M. and Naderi, H., 2012. The effect of precipitationfluctuations on canopy cover and range forage production in Yazd semi-steppe rangelands (Khud area 1378-1386). Iranian Journal of rangeland and desert, 19(1): 45-59.
-Arzani, H., Abdolahi, J., Azimi, M., Jafari, A.A. and Moalemi, M., 2005. Investigation on range condition trend during five years’ period in Yazd province. Iranian Journal of rangeland and desert, 12(3): 263-286.
--Arzani, H., 2008. Rangeland assessment of different climatic regions of Iran. Final report of the research project. National Forests and Rangelands Research Institute, Tehran, 350 p. (In Persian)
-Azimi, M., Barzali, M., Abdolhosseini, M. and Lotfi, A.R., 2020a. Examining the impact of rangeland condition on water conservation by using an integrated modeling approach. Land Degradation and Delopment, 1-9.
-Azimi, M., Haghdadi, M., Riyazinia, V. and Z. Molnár., 2020b. Expert understandings on rangeland ecosystem services and their sustainable management (Atrak River Basin, NE Iran). Environmental Resources Research, 8(2): 109-120
-Azimi, M., Heshmati, G.A., Farahpour, M., Faramarzi, M. and Abbaspour, K.C., 2013. Modeling the impact of rangeland management on forage production of sagebrush species in arid and semi-arid regions of Iran. Ecological Modelling, 250: 1-14.
-Azimi, M., Sharifian, A., Riazinia, V., Arzani, H. and Abbaspour, K.C., 2022. Pastoral community's vulnerability under extreme floodings accelerated by rangeland degradation among Turkmen transhumant, Northern Iran. Journal of Flood Risk Management, p.e12842.
-Ghobadi, L. and Moameri, M., 2021. Factors affecting on rangelands degradation among ranchers in Namin County's rural areas. Space Economy and Rural development, 10(36): 213-234 (In Persian).
Haghdadi, M., Heshmati, G.A., Azimi, M., 2018. Assessment of water yield service on the basis of InVEST tool (Case study: Delichai watershed). Journal of Water and Soil Conservation, 25(4):275-290(In Persian).
-Khatir Namani, J., 2008. Final report of project: Rangeland assessment program in Golestan province. Golestan Agricultural and Natural Research Center. Research Institute of Forests and Rangelands (RIFR), Iran, 88 p (In Persian).
-Koci, J., Wilkinson, S.N., Hawdon, A.A., Kinsey‐Henderson, A.E., Bartley, R. and Goodwin, N.R., 2021. Rehabilitation effects on gully sediment yields and vegetation in a savanna rangeland. Earth Surface Processes and Landforms, 46(5): 1007-1025.
-Le Maitre, D.C., Kotzee, I.M. and O’Farrel, J., 2014. Impacts of land-cover change on the water flow regulation ecosystem service: Invasive alien plants, fire and their policy implications. Land Use Policy, 36: 171-181.
-Moghadasi, N., Karimirad, I. and Sheikh, V., 2018. Assessing the impact of land use changes and rangelands and forest degradation on flooding using watershed modeling system. In Natural hazards-risk assessment and vulnerability reduction. IntechOpen, 19 p.
-Muller, B., Schulze, J., Kreuer, D., Linstädter, A. and Frank, K., 2015. How to avoid unsustainable side effects of managing climate risk in drylands—the supplementary feeding controversy. Agricultural Systems, 139: 153-165.
-Niknahad Gharmakher, H. and Sharifiyan Bahraman, A., 2017. The impacts of Atriplex plantation from the viewpoint of stockholders. Environmental Resources Research, 5(1): 89-99.
-Norman, L. M., Huth, H., Levick, L., Shea Burns, I., Phillip Guertin, D., Lara‐Valencia, F. and Semmens, D., 2010. Flood hazard awareness and hydrologic modelling at Ambos Nogales, United States–Mexico border. Journal of Flood Risk Management, 3(2): 151-165.
-NRWO (Natural Resources and Watershed management Organization of Golestan province), 2015. Reports of Atrak river basin Project. Ministry of Agriculture, Iran, 332 p (In Persian).
-Rahmati, O., Zeinivand, H. and Besharat, M., 2016. Flood hazard zoning in Yasooj region, Iran, using GIS and multi-criteria decision analysis. Geomatics, Natural Hazards and Risk, 7(3): 1000-1017.
-Schoorl, J.M. and Veldkamp, A., 2001. Linking land use and landscape process modelling: a case study for the Alora region (south Spain). Agriculture, ecosystems and environment, 85(1-3): 281-292.
-Sharifiyan Bahraman, A., Barani, H., Abedi Sarvestani, A. and Haji Mollahoseini, A., 2014a. Identification and Comparison of Components Influencing Rangeland Exploitation from Pastorals and Experts' Viewpoints Using SWOT and AHP. Journal of Rangeland Science, 4(4): 257-269.
-Sharifiyan, B.A., Barani, H., Abedi, S.A. and Haji, M.A., 2014b. Analyzing Effective Factors on Rangeland Exploitation by Using A'WOT (Case Study: Aq Qala Rangelands, Golestan, Iran). Journal of Rangeland Science, 4(2): 159-170.
-Sharifiyan Bahraman, A., Hossein, B., Abedi Sarvestani, A. and Haji Mollahoseini, A., 2018. Analyzing the strengths, weaknesses, opportunities and threats of rangeland exploitation (case study: Agh ghala rangelands-Gorgan). Rangeland, 12(1): 1-13.
-Sullivan, A., Ternan, J.L. and Williams, A.G., 2004. Land use change and hydrological response in the Camel catchment, Cornwall. Applied Geography, 24(2): 119-137.
-Wang, D., Yuan, Z., Cai, Y., Jing, D., Liu, F., Tang, Y., Song, N., Li, Y., Zhao, C. and Fu, X., 2021. Characterisation of soil erosion and overland flow on vegetation-growing slopes in fragile ecological regions: A review. Journal of Environmental Management, 285: 112165.
-Zadsar, M. and Azimi, M., 2016. Using SWAT Model to Investigate the Impact of Rangeland Management Practices on the Water Conservation (A case study: Gorganroud watershed, Golestan, Iran). Journal of Rangeland Science, 6(4): 309-313.
-Zhang, L., Wang, J., Baiab, Z. and Lv, C., 2015. Effects of vegetation on runoff and soil erosion on reclaimed land in an opencast coal-mine dump in a loess area. Catena, 128: 44-53. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 810 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 326 |
||