| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,034 |
| تعداد مقالات | 33,949 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,414,509 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 68,839,974 |
کارایی اسانس گیاهان دارویی و معطر بومی ایران در تهیه داروهای ضدمیکروبی | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 6، دوره 8، شماره 1 - شماره پیاپی 38، فروردین و اردیبهشت 1402، صفحه 57-71 اصل مقاله (669.93 K) | ||
| نوع مقاله: نامه‌های علمی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2023.359190.1471 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه عسکری* 1؛ فاطمه سفیدکن2؛ بهاره الهوردی ممقانی3 | ||
| 1استادیار پژوهش، بخش تحقیقات گیاهان دارویی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 2استاد پژوهش، بخش تحقیقات گیاهان دارویی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 3دانش‌آموخته دکتری فیزیولوژی گیاهی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز،تبریز، ایران | ||
| چکیده | ||
| بیماری‌های عفونی در انسان ناشی از وجود انواع میکروارگانیسم‌‌ها شامل قارچ، باکتری یا ویروس است. مقاومت تدریجی باکتری‌ها به داروهای شیمیایی و جهش‌پذیری ویروس‌ها، اهمیت ساخت داروهای جدید را با عملکرد مناسب و کارایی بالا پر‌رنگ‌تر می‌کند. علاوه‌بر داروهای شیمیایی و سنتزی نوین، استفاده از فراورده‌های گیاهی به‌ویژه اسانس‌های گیاهی می‌تواند برای مقابله با این بیماری‌ها، بسیار سودمند باشد و نقش مکمل و کمک‌کننده را ایفا کند. به این منظور، اثرات زیستی اسانس‌های گیاهان شامل اثرات ضدقارچی، ضدباکتری و ضدویروسی با استفاده از نتایج شناسایی ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس گیاهان معطر و دارویی بومی و انحصاری ایران و نیز نتایج تحقیقات پیشین در خصوص اثرات دارویی این ترکیب‌ها مرور و بررسی شد. داده‌ها نشان داد، در میان گیاهان دارویی مورد‌مطالعه، اسانس گونه‌های جنس آویشن، مرزنجوش، نعنا، رزماری، میخک، شمعدانی عطری، دارچین و زیره بیشترین اثرات ضدقارچی را دارند. اثرات ضدباکتری اسانس اسطوخودوس، آویشن، نعنا، دارچین، میخک، اکالیپتوس، مریم‌گلی و درخت‌چای در مطالعات متعدد نیز تأیید شده است. همچنین، گونه‌های مختلف جنس مرزه، دارچین، اسطوخودوس، مریم‌گلی، سیاه‌دانه، ریحان، اکالیپتوس دارای اثرات ضدویروسی هستند. بنابراین، از اسانس‌های گیاهی می‌توان در تولید فراورده‌های ضدقارچی، ضدباکتری و ضدویروسی و تهیه داروهای ضدمیکروبی بهره برد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گیاهان دارویی؛ ترکیب‌های شیمیایی؛ اثرات ضدقارچی؛ اثرات ضدباکتری؛ اثرات ضدویروسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Efficiency of medicinal and aromatic plants’ essential oil for producing antimicrobial products | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Fatemeh Askari1؛ Fatemeh Sefidkon2؛ Bahareh Allahverdi Mamaghani3 | ||
| 1Assistant Professor, Medicinal Plants Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 2Professor, Medicinal Plants Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 3Ph. D in Plant physiology, Natural Science faculty, Tabriz University, Tabriz, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| Infectious diseases are caused in humans by different microorganisms, like fungi, bacteria, and viruses. The importance of making new drugs with suitable performance and high efficiency is inevitable because of the resistance of fungi and bacteria against chemical drugs and the mutability of viruses. In addition to chemical and synthetic drugs, herbal products, especially plant oil, could be helpful, playing a complementary role. For this purpose, the biological effects of plant essential oils, including antifungal, antibacterial, and antiviral effects, were reviewed by identifying chemical compounds of endemic aromatic and medicinal plants and previous studies of the pharmacological effect of these compounds. This survey shows that, among the studied medicinal plants, thyme, marjoram, some mint species, rosemary, clove, geranium, cinnamon, and cumin have the most antifungal effect. The antibacterial effects of lavender, thyme, mint, cinnamon, clove, eucalyptus, sage and tea tree have been confirmed in several studies. Also, lavender, sage, black seed, basil, and eucalyptus show antiviral effects. Therefore, medicinal plants, particularly, plant essential oil could be used to produce antifungal, antibacterial, and antiviral drugs. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Antibacterial effect, Antifungal effect, Antivirus effect, Medicinal plants, Chemical compounds | ||
| مراجع | ||
|
احسانی، ا.، اکبری نوقابی، ک.، تیموری، م.، ابراهیم‌زاده، م. و خادم، ع.، 1391. بررسی ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس و اثر ضدباکتریایی برگ و میوه Moench. Juniperus horizontalis. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 28 (3): 509-522.
احمدی، ل.، 1379. شناسایی ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس زیره سبز .Cuminum cyminum L. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 6 (1): 97-113.
احمدی، ل.، 1380. بررسی ترکیب‌های شیمیایی اسانس زیره سیاه (Carum carvi L) تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 8 (1): 121-133.
باباخانلو، پ.، میرزا، م.، سفیدکن، ف.، احمدی، ل.، برازنده،م.، م. و عسکری، ف.، 1377. بررسی ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس پونه Mentha pulegium L.. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 2 (1): 15-25.
برازنده، م م.، 1378. تجزیه شیمیایی اسانس‌های لاواند ایران (اسطوخودوس) و لاواندا فرانسه به کمک روش کاپیلاری گاز کروماتوگرافی (C.G.C). . تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران،3 (1): 77-93.
برازنده، .م.، a1380. شناسایی ترکیب‌های روغن اسانسی گل مرزنگوش (مرزنجوش)Origanum vulgare L.. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 9 (1): 179-187.
برازنده، م.م.، b1380. شناسایی ترکیب‌های متشکله اسانس مرزنجوش اروپایی.(Origanum majorana L). تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران،10 (1): 65-74.
جایمند، ک.، رضایی، م. ب. و عسگری، ف.، 1381. مقایسه دو دستگاه تقطیر با بخار(طراحی جدید) و اثرات آنها بر میزان و ترکیب‌های اسانس نعناع فلفلیMentha x piperita L.. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 18 (1): 11-22.
جایمند، ک. و رضایی، م.ب.، 1382. مقایسه ترکیب‌های شیمیایی اسانس گیاه Rosmarinus officinalis L. به روش آزمایشگاهی و نیمه صنعتی. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 19 (2): 137-148.
حمیدیه، ه. و بیگدلی، م.، 1382. بررسی تأثیر اسانس‌های سیزده گونه اکالیپتوس بر روی باکتری‌های E.coli, S.aureus B.cereus. L. monocitagenes. . تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 19 (4): 389-402.
دخیلی م.، زهرایی صالحی ت.، ترابی گودرزی م. و خاوری ا.، 1385. ارزیابی اثرات ضدمیکروبی اسانس چهار گیاه دارویی بر سالمونلاتیفی موریوم و مقایسه آنها با آنتی‌بیوتیک‌های رایج در دامپزشکی. فصلنامه گیاهان دارویی، ۵ (۲۰) : ۲۶-۲۱.
رضایی، م.، ب.، 1378. بررسی ترکیب‌های شیمیایی اسانس اکلیل کوهی Rosmarinus officinalis L. . تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 4 (1): 53-70.
رضایی، م. ب.، برازنده، م.، م.، شاکر، ح. و آقایی، ک.، 1380. تأثیر روش اسانس‌گیری بر کمیت و ترکیب‌های تشکیل دهنده اسانس اکالیپتوس کامالدولنسیس از ایران. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 8 (1): 103-119.
رجب بیگی، ا.، قناتی، ف.، سفیدکن، ف. و عبدالمالکی، پ.، 1385. بررسی تغییرات اسانس گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) تحت تأثیر میدان الکترومغناطیسی. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 22 (4): 341-350.
سفیدکن، ف.، 1378. بررسی مقایسه‌ای ترکیب‌های موجود در اسانس دوگونه مریم‌گلی Salvia virgata Iacq وSalvia syriaca L.. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 4(1): 83-101.
سفیدکن، ف. و رحیمی بیدگلی، ع.، 1381. بررسی تغییرات کمی و کیفی اسانس آویشن کوهی (Thymus kotschyanus) در دوره رشد گیاه و با روشهای مختلف تقطیر. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 15 (1): 1-22.
سفیدکن، ف،. احمدی، ل، میرزا، م ، 1377. بررسی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس دارچین، پژوهش و سازندگی، 38، 74-77.
سنبلی، ع.، کنعانی، م. ر. و مجرد آشناآباد، م.، 1385. مقایسه ترکیب‌های شیمیایی اسانس Salvia santolinifolia Boiss. در سه رویشگاه مختلف. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 22 (2): 128-134.
شانجانی، پ. و میرزا، م.، مطالعه اسانس ارس Juniperus excels. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 17 (1): 119-196.
طباطبایی یزدی، ف.، فلاحی، ف.، علیزاده بهبهانی، ب.، وسیعی، ع. و مرتضوی، س.، 1398. شناسایی ترکیب‌ها شیمیایی، فعالیت آنتی اکسیدانی، میزان فنل و ارزیابی اثر مهارکنندگی و کشندگی اسانس زنجبیل بر تعدادی از سویه‌های میکروبی بیماریزا در شرایط برون تنی. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 13(3): 50-62.
سفیدکن، ف.، رحیمی بیدگلی, ع. 1381. بررسی تغییرات کمی و کیفی اسانس آویشن کوهی (Thymus kotschyanus) در دوره رشد گیاه و با روشهای مختلف تقطیر. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران 15 (1): 1-22
عسکری، ف. سفیدکن، ف.، میرزا، م.، 1382. مقایسه کمی و کیفی اسانس Thymus pubescens Boiss. et Kotschy ex Celak در رویشگاههای مختلف استان تهران. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 19 (2): 125-136.
عسکری، ف. و سفیدکن، ف.، 1383. مقایسه کمی و کیفی اسانس Melissa officinalis L. ازمناطق مختلف. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران،20 (2): 229-237
عسکری، ف.، شریفی عاشورآبادی, ا.، میرزا، م.، تیموری, م.، احسانی, ا . 1393. بررسی ترکیب‌های شیمیایی و اثرات ضدمیکروبی اسانس اکوتیپ‌های آویشن (Thymus pubescens Boiss. & Kotschy ex Celak) از مناطق مختلف. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران30 (5): 756-770
علیشاهی نورانی، ف.، سفیدکن، ف.، یوسف زادی، م.، نعمتی، س. و خواجه پیری، م. 1384. بررسی ترکیب‌های شیمیایی و اثرات ضدمیکروبی اسانس گیاهان Nepeta fissa C. A. Mey. و.Salvia chloroleuca Rech. f. & Aell. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 21 (4): 453-464.
کاظمی‌زاده ز.، حبیبی ز.، یوسف‌زادی م.، اصحابی م. ع. و حیدری‌ریکان م.، 1388. بررسی ترکیب‌های شیمیایی و خواص ضدباکتری اسانس مریم‌گلی گل درشت (Salvia macrochlamys Boiss. & Kotschy) رویش یافته در استان آذربایجان غربی. فصلنامه گیاهان دارویی، ۹ (۳۳):۸۲-۷۵.
کلوندی، ر.، میرزا، م.، عطری،م.، حسام‌زاده حجازی، م.، جمزاد، ز. و صفی‌خانی، ک.، 1393. معرفی هفت کموتایپ جدید از گونه Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas در ایران با بررسی تنوع ترکیب‌های اسانس در افراد جمعیت‌های مختلف این گونه. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 30 (1): 101-122.
فکور، م.ح.، علامه، ع.، ا.، رسولی، ا. و مظاهری، م.، 1386. اثر ضدقارچی اسانس‌های Zataria multiflora Boiss و Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas بر قارچ مولد آفلاتوکسین آسپرژیلوس پارازیتیکوس، تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 23 (2): 269-277.
مجاب، ف.، نیک آور، ب.، جاویدنیا، ک.، و رودگرآملی، م.، 1382. ترکیب شیمیایی اسانس و روغن سیاه دانه. گیاهان دارویی، 2(6): 21-26.
مجدی، ب.، مهرنیا، م.، ا.، برزگر، ح. و علیزاده بهبهانی، ب.، 1400. تعیین ساختار، ترکیب‌ها و ویژگی‌های شیمیایی، فعالیت ضداکسایشی و اثر سیتوتوکسیک اسانس زردچوبه. نشریه پژوهش‌های علوم و صنایع غذایی ایران، 17 (2): 261-271.
محمدی ر.، شکوه امیری م.ر.، موسوی س. م.، سپه‌وند ا.، شمس‌قهفرخی م.، یاد‌گاری م.ح.، و همکاران.، 1389. فعالیت ضدقارچی اسانس Cinnamomum zeylanicum علیه جدایه‌های بالینی آسپرژیلوس. فصلنامه گیاهان دارویی، ۹ (۳۶):66-71.
میرزا، م.، 1378. شناسایی ترکیب‌های فرار اسانس وعصاره گیاهSalvia sclarea L.. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران،4 (1): 115-136.
میرزا، م.، قریشی، ب.، ف. و بهادری، آ.، 1389. بررسی تأثیر زمان برداشت برکمیت و کیفیت اسانس دو گونه Salvia officinalis L. و Mentha piperita L. در استان خوزستان. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران،26 (4): 531-543.
نادری حاجی‌باقرکندی، م.، سفیدکن، ف.، عزیزی، ا. و پورهروی، م. ر.، 1390. تأثیر مدت زمان تقطیر با آب بر کمیت و کیفیت اسانس برگ‌بو(Laurus nobili L.). . تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 27 (2): 249-260.
نائینی ع.، ناصری م.، کمال‌نژاد م.، خوش‌زبان ف.، رجبیان ط.، اسماعیل‌زاده‌نامی ح.، و همکاران.،1390. بررسی اثرات اسانس‌ها و عصاره‌های ۵۰ گیاه دارویی ایران روی سویه‌ای استاندارد کاندیدا آلبیکنس در شرایط آزمایشگاهی. فصلنامه گیاهان دارویی، ۱۰ (۳۸): ۱۷۲-۱۶۳.
نعمتی, ش.، سفیدکن, ف.، پورهروی, م.ر.1390. تأثیر شرایط خشک‌‌کردن بر مقدار و ترکیب‌های اسانس آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak). . تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 27 (1): 72-80. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 731 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 666 |
||