اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات286
تعداد نشریات سازمان84
تعداد شماره‌ها2,873
تعداد مقالات32,555
تعداد مشاهده مقاله42,418,893
تعداد دریافت فایل اصل مقاله19,194,497
دشتی, قادر, موسوی اسبق, مرتضی, حسین زاد, جواد, قاسمی, الهه. (1402). تعیین الگوی بهینه کشت محصولات عمده زراعی دشت مرند با تاکید بر بهره‌برداری پایدار از منابع آب. سامانه مدیریت نشریات علمی, 31(1), 163-184. doi: 10.30490/aead.2023.359500.1453
قادر دشتی; مرتضی موسوی اسبق; جواد حسین زاد; الهه قاسمی. "تعیین الگوی بهینه کشت محصولات عمده زراعی دشت مرند با تاکید بر بهره‌برداری پایدار از منابع آب". سامانه مدیریت نشریات علمی, 31, 1, 1402, 163-184. doi: 10.30490/aead.2023.359500.1453
دشتی, قادر, موسوی اسبق, مرتضی, حسین زاد, جواد, قاسمی, الهه. (1402). 'تعیین الگوی بهینه کشت محصولات عمده زراعی دشت مرند با تاکید بر بهره‌برداری پایدار از منابع آب', سامانه مدیریت نشریات علمی, 31(1), pp. 163-184. doi: 10.30490/aead.2023.359500.1453
دشتی, قادر, موسوی اسبق, مرتضی, حسین زاد, جواد, قاسمی, الهه. تعیین الگوی بهینه کشت محصولات عمده زراعی دشت مرند با تاکید بر بهره‌برداری پایدار از منابع آب. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; 31(1): 163-184. doi: 10.30490/aead.2023.359500.1453

تعیین الگوی بهینه کشت محصولات عمده زراعی دشت مرند با تاکید بر بهره‌برداری پایدار از منابع آب

اقتصاد کشاورزی و توسعه
مقاله 7، دوره 31، شماره 1 - شماره پیاپی 121، تیر 1402، صفحه 163-184    اصل مقاله (993.07 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30490/aead.2023.359500.1453
نویسندگان
قادر دشتی* 1؛ مرتضی موسوی اسبق2؛ جواد حسین زاد3؛ الهه قاسمی4
1نویسندة مسئول و استاد اقتصاد کشاورزی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز تبریز، ایران
2کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3دانشیار اقتصاد کشاورزی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
4دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده
برداشت بی ‏رویه و نامطلوب منابع آب در بسیاری از مناطق کشاورزی ایران به ­ویژه دشت مرند به‌عنوان یکی از قطب­های کشاورزی استان آذربایجان شرقی، ­لزوم تخصیص بهینه منابع محدود آب و نیز ضرورت لحاظ راهبردهای مختلف آبیاری برای هر محصول را نمایان کرده است. بر این اساس، هدف مطالعه حاضر تعیین الگوی بهینه کشت محصولات زراعی با تأکید بر محدودیت منابع آب در دشت مرند بود. بدین منظور، از رهیافت برنامه ­ریزی­ ریاضی یعنی، الگوی برنامه ­ریزی کسری با اهداف چندگانه با بهره ‏گیری از رویکرد فازی استفاده شد. گردآوری داده­ های مورد نیاز نیز از طریق تکمیل پرسشنامه از 321 کشاورز منطقه صورت گرفت. نتایج نشان داد که الگوی بهینه کشت پایدار پیشنهادی حاصل از مدل یادشده، در مقایسه با مدل برنامه­ ریزی خطی، باعث کاهش درآمد ناخالص بهره ­برداران در کوتاه‏ مدت می­شود. همچنین، بر اساس یافته­ های حاصل از الگوی برنامه ­ریزی کسری، مصرف آب به ­گونه­ای صورت خواهد گرفت که عمدتاً در ماه­های مختلف، کمبودی از این حیث در منطقه وجود نداشته باشد؛ افزون بر این، مصرف کودهای شیمیایی و سموم در حداقل خود بوده و محصولات زراعی که نسبت به آب مصرفی سود ناخالص کمتری را حاصل می­کنند، از الگوی کشت فعلی حذف و محصولات با صرفه اقتصادی بالا و نیاز آبی کم مانند زعفران که سازگار با اقلیم منطقه باشد، در الگوی کشت جایگزین می­شوند. بر این اساس، ترویج روش­های نوین آبیاری، توسعه کشت محصولات کم‏ آب ­بر و استفاده از آب صرفه­ جویی‏ شده در محصولات با بازده بالاتر در راستای بهره ­برداری پایدار از منابع آب توصیه می­شود.
کلیدواژه‌ها
الگوی کشت؛ برنامه‌ریزی‌کسری؛ دشت مرند؛ محصولات زراعی؛ منابع آب
عنوان مقاله [English]
Determination of Optimum Cropping Pattern of Major Crops in Marand Plain with Emphasis on Sustainable Use of Water Resources
نویسندگان [English]
Ghader Dashti1؛ Morteza Mousavi Asbagh2؛ Javad Hossein Zad3؛ Elahe Ghasemi4
1Corresponding author and Professor, Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran
2MSc , Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
3Associate Professor, Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
4Msc student , Department of Agricultural Economics, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
چکیده [English]
Excessive and undesirable extraction of water resources in many agricultural areas of Iran, especially Marand Plain as one of the agricultural poles of East Azerbaijan province, has revealed the necessity of optimal allocation of limited water resources and the necessity of different irrigation strategies for each crop. Accordingly, this study aimed at determining the optimal cropping pattern of crops with emphasis on water resources limitation in Marand Plain. For this purpose, a fractional programming model with multiple objectives was used to evaluate the relative efficiency of agricultural sustainability. According to the study results, the optimal pattern of sustainable cultivation of the proposed model would reduce the gross income of farmers in the short run, compared with that of the linear programming model; also , based on the results of the model, the water consumption deficit programming model would be done so that there might be no shortage of water in different months while the consumption of harmful chemicals such as chemical fertilizers and pesticides would be at its minimum aa well as eliminating the crops which produce less gross profit than that of the water use pattern from the current cropping pattern and including the crops with low economic cost and low water requirement such as saffron which are compatible with the region's climate. Accordingly, the role of agricultural extension in training modern methods of irrigation, education of scientific agricultural production methods and the role of agriculture in the appropriate use of water saving technologies, the use of saved water in products with higher returns while increasing the area under cultivation such as saffron are more evident to achieve the sustainable agriculture.
کلیدواژه‌ها [English]
Cropping Pattern, Crop Products, Fractinal Programming, Marand Plain, Water Resources
مراجع
  • Amini Fasakhodi, A., Nouri, S. H. and Amini, M. (2010). Water resources sustainability and optimal cropping pattern in farming systems; a multi-objective fractional goal programming approach. Water resources management, 24: 4639-4657. DOI: 10.1007/s11269-010-9683-z.
  • Asaadi Mehrabani, M., Banihabib, M. and Roozbahany, A. (2018). Fuzzy linear programming model for the optimization of cropping pattern in Zarrinehroud basin. Iran-Water Resources Research, 14(1): 13-24. (Persian)
  • Bani-Asadi, M. and Zare Mehrjerdi, M.R. (2010). Studying the effects of optimal cultivation pattern on rural poverty: case study of Orzoo’iyeh district in Baft (Kerman, Iran). Agricultural Economics, 4(2): 209-183. (Persian)
  • Chakraborty, M. and Gupta, S. (2002). Fuzzy mathematical programming for multi objective linear fractional programming problem. Fuzzy Sets and Systems, 125(3): 335-342.
  • Dahmardeh Ghaleno, M.R., Sheikh, V., Sadoddin, A. and Sabouhi Sabouni, M. (2016). Optimal cropping pattern for water resources management in Sistan region of Iran using goal programming method. Ecopersia, 4(4): 1555-1567.
  • Daneshvar Kakhki, M., Shahnoushi, N. and Salehi Reza-Abadi, F. (2009). The determination of optimal crop pattern with aim of reduction in hazards of environmental. American Journal of Agricultural and Biological Sciences, 4(4): 305-310. DOI: 3844/ajabssp.2009.305.310.
  • Darehgharibi, B., Karbasi, A. and Mohtashami, T. (2019). Programming model of saffron cultivation extension with emphasis on water resources management. Saffron Agronomy and Technology, 77(3): 397-410. (Persian)
  • Fathi, F. and Zibaei, M. (2020). Optimal crop pattern management in Firoozabad Plain according to water and soil sustainability by applying fuzzy mathematical programming. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 3(30): 332-345. (Persian)
  • Fu, Z., Zhang, Y., Wang, H., Jiang, X. and Wang, S. (2022). Optimal allocation of water resources with dual water environmental carrying capacity constraints of water quantity and quality based on multi-scenario analysis. Research Square, pp. 32. Available at https://dx.doi.org/10.21203/rs.3.rs-1386926/v1.
  • Ghaderzadeh, H., Kazemi, S. and Hajirahimi, M. (2016). A survey of water resources sustainability in agricultural sector of Dehgolan Country. Environment and Water Engineering, 2(1): 102-110. (Persian)
  • Hao, N., Sun, P., Yang, L., Qiu, Y., Chen, Y. and Zhao, W. (2022). Optimal allocation of water resources and eco-compensation mechanism model based on the Interval-Fuzzy Two-Stage Stochastic Programming method for Tingjiang River. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(1): 149.
  • Hosseinzad, J., Namvar, A., Hayati, B. and Pishbahar, E. (2014). Determination of crop pattern with emphasis on sustainable agriculture in the lands below the Alavian dam and its network. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 24(2): 41-54. (Persian)
  • Kohansal, M. and Firooz Zarea, A. (2008). Determining optimal cultivation model corresponding with organic agriculture: application of Multiple-objective Linear Fuzzy Fractional Programming (case study: North Khorasan province). Agricultural Economics and Development, 16(62): 1-32. (Persian)
  • Lara, P. and Stancu-Minasian, I. (1999). Fractional programming: a tool for the assessment of sustainability. Agricultural Systems, 62(2): 131-141.
  • Moenoddini, Z., Salarpour, M. and Mohammadi, H. (2015). The implication of increasing the irrigation surface water price and decreasing the amount of available irrigation surface water in the farms of Kerman province using corrected positive mathematical programming. Agricultural Economics and Development, 23(1): 21-46. (Persian)
  • Mohseni, S., Zare Mehrjerdi, M. and Vaseghi, E. (2017). Determining optimal cultivation pattern in Orzooeye Plain considering water resources sustainability using Fuzzy Fractional Programming model. Journal of Arid Biome, 7(2): 21-28. (Persian)
  • Nakhaee, M., Hashemi, R., Khashee Sivaki, A. and Ahmadi, M. (2016). Optimization of crop pattern using analytical hierarchy process and linear programming (case study: Birjand Plain). Irrigation Sciences and Engineering, 39(2): 115-124. (Persian)
  • Nazarifar, M., Behbahani, S. and Momeni, R. (2012). Evaluation of different deficit irrigation scenarios and determination of optimal hydromodoul and area of cropping pattern in the deficit irrigation conditions. Irrigation Sciences and Engineering, 35(2): 91-106. (Persian)
  • Nazarifar, M. and Momeni, R. (2011). Validation and evaluation of CropSyst crop growth model for determining suitable cropping pattern under water deficit: a case study in Shahid Chamran's drainage and irrigation network. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, 15(56): 49-61. (Persian)
  • Norton, R. D. and Hazell, P. B. (1986). Mathematical programming for economic analysis in agriculture. New York, NY, USA:
  • Parhizkari, A., Mozaffari, M.M., Khaki, M. and Taghizadeh Ranjbari, H. (2015). Optimal allocation of water and lands resources in Roudbar Alamout region using FGFP model. Journal of Water and Soil Resources Conservation, 4(4): 11-24. (Persian)
  • Regulwar, D. and Gurav, J.B. (2013). Two-phase multi objective fuzzy linear programming approach for sustainable irrigation planning.  Journal of Water Resource and Protection, 5(6): 642-651. DOI: 4236/jwarp.2013.56065.
  • Siah, Q. and Zabiri, H. (2022). Modeling and optimization of water-food-energy nexus for Malaysia’s agricultural sector. Sustainability, 14(3): 1799.
  • Zamani, O., Sabouhi Sabouni, M. and Nader, H. (2009). Determining cropping pattern corresponding sustainable agriculture by using multi-objective fuzzy fractional programming: a case of Piranshahar city. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 4: 101-112. (Persian)
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 370
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 271


counter
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب