| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,873 |
| تعداد مقالات | 32,555 |
| تعداد مشاهده مقاله | 42,417,720 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,193,700 |
جایگاه حفاظتی گونه انحصاری Ranunculus dalechanensis | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 16، دوره 7، شماره 6 - شماره پیاپی 37، بهمن و اسفند 1401، صفحه 127-132 اصل مقاله (705.46 K) | ||
| نوع مقاله: معرفی گونه‌های گیاهی نادر و در معرض انقراض ایران | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2023.359787.1473 | ||
| نویسندگان | ||
| نسترن جلیلیان* 1؛ مصطفی نعمتی پیکانی2؛ حبیب اله رحیمی3؛ زیبا جمزاد4؛ عادل جلیلی4 | ||
| 1دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه،ایران. | ||
| 2استادیار پژوهشی بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه،ایران. | ||
| 3پژوهشگر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران | ||
| 4استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| گونه Ranunculus dalechanensis Iranshahr & Rech. f. (آلاله دالاخانی) گیاهی چند‌ساله، ریزوم‌دار از تیره آلاله‌ئیان (Ranunculaceae) و از گیاهان کوهسری انحصاری ایران (استان کرمانشاه) است. جایگاه حفاظتی این گونه بر‌اساس شیوه‌نامه اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و با استفاده از سه معیار میزان حضور، سطح تحت اشغال و اندازه جمعیت تعیین شد. سطح تحت اشغال(AOO) گونه Ranunculus dalechanensis، با بازدید صحرایی و استقرار پلات در رویشگاه آن، 0006/0 کیلومتر مربع (600 مترمربع) اندازه‌گیری شد و «در بحران انقراض» (critically endangered: CR) قرار گرفت. تردد فراوان کوهنوردان، همچنین دام‌های روستاهای مجاور در منطقه سبب شده این محیط طبیعی و چشم‌انداز زیبا در معرض تخریب قرار گیرد. ذکر این نکته لازم است که با وجود سمی بودن این گیاه، چرای دام نمی‌تواند تهدیدی جدی برای این گونه محسوب شود، اما سبب له‌شدن و کنده‌شدن گیاهان منطقه خواهد شد. پیشنهاد می‌شود، در قالب اقدام برای حفاظت در خارج از رویشگاه اصلی، بذر این گونه، جمع‌آوری و در بانک ژن منابع طبیعی ایران، ذخیره‌سازی و پایه‌هایی از آن در باغ گیاه‌شناسی ملی ایران و باغ گیاه‌شناسی زاگرس کاشته شود تا در صورت لزوم امکان احیای مجدد جمعیت آن در طبیعت وجود داشته باشد. همچنین، با توجه به محدود بودن رویشگاه گونه، توصیه می‌شود سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور این رویشگاه منحصر‌به‌فرد را مورد حفاظت قرار دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت؛ آلاله دالاخانی؛ تیره آلاله‌ئیان؛ جایگاه حفاظتی؛ گونه انحصاری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The conservation status of Ranunculus dalechanensis: an endemic species | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Nastaran Jalilian1؛ Mostafa Paykani2؛ Habibollah Rahimi3؛ Ziba jamzad4؛ Adel Jalili4 | ||
| 1Associate Prof., Forests and Rangelands Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Kermanshah, Iran. | ||
| 2Assistant Prof., Forests and Rangelands Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Kermanshah, Iran. | ||
| 4Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Ranunculus dalechanensis Iranshahr & Rech. f. is a rhizomatous perennial herb in the Ranunculaceae family. This alpine species is a local endemic in Kermanshah Province, west of Iran. The habitat of this species is located in the South of Sonqor city with a limited distribution near the pick of Dalakhani Mountain. Based on IUCN guidelines, three criteria were used to evaluate the status of this species: Extent of Occurrence (EOO), Area of Occupancy (AOO), and population size. Based on field studies and plot sampling, R. dalechanensis occupies an area of 0.0006 Km2 (600 m2). According to our results, R. dalechanensis is defined as a critically endangered (CR) species. The high traffic of climbers and livestock of neighboring villages in the habitat of this species may expose this natural environment and beautiful landscape to destruction. It should be noted that even though this species is poisonous, animal grazing cannot be considered a threat, but it will cause physical damage and uprooting of the plants. The ex-situ conservation is recommended, by preserving its seeds in the Natural Resources Seed Bank and cultivating the species in the National Botanical Garden of Iran and the Zagros Botanical Garden. Ex-situ conservation by Natural Resources and Watershed Management Organization is urgently needed. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| IUCN, Ranunculus dalechanensis, Ranunculaceae, conservation status, endemic species | ||
| مراجع | ||
|
اجنی، ی.، 1400. کوه هزار با گیاهان متنوع در ناحیه جنوبی ایران (استان کرمان). طبیعت ایران، 6(2): 105-115.
جعفری، ع.، 1368. گیتاشناسی ایران، کوه‌ها و کوه‌نامه‌های ایران، جلد اول. سازمان جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، تهران، 643 صفحه.
جلیلی، ع. و جمزاد، ز.، 1395. تعیین جایگاه حفاظتی گیاهان و اکوسیستم‌های ایران و انتشار لیست قرمز گونه‌های گیاهی ایران. گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران.
جلیلیان، ن.، نعمتی پیکانی، م. و جمزاد، ز.، 1396. شناسایی نمونه‌های هرباریومی استان کرمانشاه. گزارش نهایی طرح پژوهشی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 98 صفحه.
جلیلیان، ن.، نعمتی پیکانی، م.، جلیلی، ع. و جمزاد، ز.، 1396. جایگاه حفاظتی گونه انحصاری Zeugandra iranica در ایران. طبیعت ایران، 2(4): 107-104.
جلیلیان، ن.، نعمتی پیکانی، م.، محبی، ج.، جمزاد، ز. و جلیلی، ع.، 1397. جایگاه حفاظتی گونه انحصاری Silene parrowiana در ایران. طبیعت ایران، 3(3): 106-102.
جلیلیان، ن.، نعمتی پیکانی، م.، جلیلی، ع. و جمزاد، ز.، 1400. جایگاه حفاظتی گونه انحصاری Astragalus montis-parrowii در ایران. طبیعت ایران، 6(4): 164-159.
نعمتی پیکانی، م.، جمزاد، ز، نوری، ف. و جلیلیان، ن.، 1388. جمع‌آوری و شناسایی فلور استان کرمانشاه و تشکیل هرباریوم. گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 131 صفحه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 183 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 333 |
||