1بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
2کارشناس ارشد پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات
3استاد پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
4استاد پژوهش، بخش تحقیقات گیاهشناسی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، تهران، ایران
5بخش منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، بوشهر، ایران
6استادیارپژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بلوچستان (ایرانشهر)، سازمان تحقیقات، آموزش
چکیده
اکوسیستم های جنگلی و مرتعی ایران تحت تاثیر عوامل تغییر اقلیم و انسانی دچار تغییر یا تخریب هستند. در این میان اکوسیستم های بیابانی و کویری دارای شکنندگی زیادی هستند. اثرات مستقیم تغییر کاربری یا تخریب اکوسیستم بر گیاهان بیشتر از سایر اجزاء میباشد. انارشیطان (Tecomella undulata (Sm.) Seem) متعلق به تیره Bignoniaceae است. این درخت در کشور های عمان، افغانستان، پاکستان، هند و ایران در رویشگاههای بیابانی و درختچه زارهای خشک می روید. در ایران در روی اراضی آبرفتی و در حاشیه رودخانههای فصلی به صورت تکپایه تا تودههای کوچک در استانهای بوشهر، فارس، خوزستان، هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان به طور طبیعی رویش دارد. انارشیطان در دامنه ارتفاعی 10 متر (استان بوشهر) تا ارتفاع 1594 متر از سطح دریا (اسفندقه جیرفت) در جنوب ایران رویش دارد. در حال حاضر پایه زندهای از این گونه در استان خوزستان وجود ندارد و در 13 رویشگاه در استان بوشهر به طور طبیعی رویش دارد. این گونه تحت تاثیر تهدیدهایی مانند قطع غیرمجاز، چرای شدید دام، خشکیدگی، و تغییر کاربری اراضی است. انارشیطان به ندرت بذر میدهد و زادآوری دانه-نهال آن در رویشگاهها مشاهده نشد و زادآوری ازطریق ریشهجوش خیلی کم بود. حفاظت، احیاء و توسعه رویشگاهها، احداث ژرمپلاسم انارشیطان تولید نهال و توسعه آن در پروژههای جنگلکاری و فضای سبزشهری به منظورحفاظت، احیاء و توسعه آن و انجام تحقیقات تکمیلی برای تولید نهال به روش جنسی وغیرجنسی پیشنهاد شد.
1Forest Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education & Extension Organization, Tehran, Iran
2Natural Resources and Watershed Management Research Division, Bushehr Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Bushehr, Iran
3Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
4Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
5Department of natural science
6Assistant Professor., Forest and Rangelands Research Department, Baluchestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Iranshahr, Iran
چکیده [English]
Iran's forest and rangeland ecosystems are changing or being disturbed under the influence of climate change and human factors. Meanwhile, desert and arid ecosystems are very fragile. The direct effects of misuse or destruction of the ecosystem are more on plants than on other components. Tecomella undulata (Sm.) Seem belongs to Bignoniaceae. This tree grows naturally in alluvial lands and seasonal riversides as small stands and individual trees in Bushehr, Fars, Khuzestan, Hormozgan, Kerman, Sistan, and Balochistan provinces. It grows in areas with altitudes ranging from 10m (Bushehr province) to 1594 m (Esfandegheh Jiroft) above sea level. Our study showed that there was no living individual in Khuzestan province, and it was distributed in 13 habitats in Bushehr province. Tecomella undulata habitats were affected by extensive grazing, prohibited cutting, death, and land-use change, which are the big threats to this tree. This species produces seeds rarely; therefore, seedling-based regeneration was not observed. Root-shoots-based regeneration was observed in the habitats. Protection, restoration, and development, the establishment of germplasm, seedling production afforestation, and green space development by using T. undulata are recommended. Further research on seedling production by sexual and non-sexual methods is suggested.