| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,074 |
| تعداد مقالات | 34,304 |
| تعداد مشاهده مقاله | 47,176,150 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 78,084,668 |
روند زوال بلوط در رویشگاه‌‌های جنگلی زاگرس | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 3، دوره 7، شماره 5 - شماره پیاپی 36، آذر و دی 1401، صفحه 7-11 اصل مقاله (398.97 K) | ||
| نوع مقاله: دیدگاه‌ها | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2022.127987 | ||
| نویسندگان | ||
| حسن جهانبازی1؛ مهدی پورهاشمی2؛ یعقوب ایرانمنش3؛ معصومه خان حسنی4؛ مازیار حیدری5؛ حبیب الله رحیمی6؛ مهرداد زرافشار7؛ یوسف عسگری8؛ رضا کرمیان9؛ محمدرضا نگهدار صابر10؛ داریوش مهدی فر11؛ جلال هناره12؛ فرحناز رشیدی13؛ احمد حسینی14؛ منوچهر طهماسبی15 | ||
| 1دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| 2دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران | ||
| 4استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی | ||
| 5استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، ایران | ||
| 6کارشناس ارشد پژوهش- بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات وآموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه ایران | ||
| 7استادیار، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران | ||
| 8استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد،سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی | ||
| 9کارشناس پژوهش،بخش تحقیقات منابع طبیعی،مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، تهران،ایران | ||
| 10استادیار پژوهش،بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس،سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، تهران،ایران | ||
| 11کارشناس پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان،سازمان تحقیقات،اموزش و ترویج کشاورزی،تهران، ایران | ||
| 12استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران | ||
| 13استادیار پژوهش،موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی | ||
| 14دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| 15استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| زوال بلوط، برای اولین بار در سال 1739 در آلمان و پس از آن در سال 1877 در کشور مجارستان گزارش شد. در ادامه، گزارشی از این پدیده به‌‌طور مکرر اعلام نشد تا اینکه در اواخر قرن بیستم، دوباره گزارش‌‌هایی درخصوص وقوع این پدیده اعلام شد. به‌‌نظر می‌‌رسد، «زوال بلوط/Oak decline» یک پدیده جهانی است، به‌‌طوری‌که علاوه‌بر مناطق مختلف اروپا، از آمریکا و ژاپن نیز گزارش شده است. پدیده زوال بلوط به‌‌طور گسترده به‌‌عنوان یک پدیده پیچیده ناشی از عوامل مختلف شناخته‌شده است که به‌‌طور آهسته در سال‌‌های متمادی اتفاق میافتد و ممکن است منجر به مرگ در خت نیز بشود (Gentilesca et al., 2017). در ایران و در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90، از استان‌‌های مختلف زاگرس نظیر ایلام، فارس، چهارمحال و بختیاری، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه و حتی خوزستان گزارش‌‌هایی مبنی بر زوال گونه‌‌های جنگلی ازجمله بلوط ارائه شد. بر همین اساس، بیشتر پژوهش‌های انجام‌شده توسط مراکز علمی و پژوهشی، بر علل زوال بلوط متمرکز شد. از دلایل مهم اعلام‌شده می‌‌توان به فشار بیش از حد بر عرصه‌‌های جنگلی، ریزگردها (جهانبازی گوجانی و همکاران.، 1397)، تغییر اقلیم و خشک‌سالی (عطارد و همکاران.، 1394)، آفات و بیماری‌‌ها (کرمیان و میرزایی، 1399)، کاهش مواد مغذی در خاک و کمبود جذب مواد غذایی در درختان (جهانبازی گوجانی و همکاران، 1399)، جهت جغرافیایی و موقعیت زمین (گودرزی و همکاران.، 1395) و عمق کم خاک و شیب زیاد زمین (مهدوی و همکاران.، 1394) اشاره کرد. در این ارتباط، گزارش شد، زوال در اثر در معرض قرار گرفتن درختان تحت شرایط خاص طولانی نظیر رقابت زیاد، قرارگیری روی خاک‌‌های کم‌عمق و صخره‌‌ای و بالای یال، استقرار در مناطق با شیب زیاد، عوامل تشدیدکننده اقلیمی در طولانی‌مدت و عوامل ثانویه نظیر حشرات و بیماری‌‌ها، اتفاق میافتد (Manion, 1991). با‌این‌حال، یافته‌‌های اخیر نشان می‌‌دهد، تنش خشک‌سالی طولانی‌مدت و حاد بیشتر به‌‌عنوان عامل اصلی زوال بلوط اعلام شده است، این وضعیت معمولاً به شرایط و سنگ مادری خاک که ریشه در آن مهار شده است، دسترسی به منابع آب زیرزمینی (Costa et al., 2010)، افق سطحی خاک با حاصلخیزی کم که منجر به کاهش تغذیه درختان می‌‌شود (Demchik & Sharpe, 2000) یا ظرفیت پایین آب محبوس‌شده در خاک (Allen et al., 2010) بستگی دارد. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Oak decline trend in the forest habitats of Zagros | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hasan Jahanbazi1؛ Mehdi Pourhashemi2؛ Yaghoub Iranmanesh3؛ Maesomeh Khanhasani4؛ Maziar Heidari5؛ Habibollah Rahimi6؛ Mehrdad Zarafshar7؛ Yusef Asgari8؛ Reza Karamian9؛ Mohammad Reza Negahdar Saber10؛ Dariush Mehdifar11؛ Jalal Henare Khaliani12؛ Farahnaz Rasahidi13؛ Ahmad Hosseini14؛ Mohammad Tahmasbi15 | ||
| 2Associate Prof, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| 3Associate Prof., Research Division of Natural Resources, Chaharmahal and Bakhtiari Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Shahrekord, Iran | ||
| 4Assistant Professor, Forest and Rangeland Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Kermanshah, Iran | ||
| 6Research Expert, - Forest and Rangeland Research Department, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, | ||
| 7Assistant Prof., Forests and Rangelands Research Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Shiraz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| - | ||
| مراجع | ||
|
پورهاشمی، م.، جهانبازی گوجانی، ح.، حسین‌زاده، ج.، بردبار، س.ک.، ایرانمنش، ی. و خداکرمی، ی.، 1396. پیشینه زوال جنگلهای بلوط زاگرس. طبیعت ایران، 2(1): 30-37.
جهانبازی گوجانی، ح.، ایرانمنش، ی.، طالبی، م.، شیرمردی، ح.، محنت کش، ع.، پورهاشمی، م. و حبیبی، م.، 1397. سنجش عناصر سنگین در برگ درختان سالم و خشکیده بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در منطقۀ جنگلی هلن استان چهارمحال و بختیاری. جنگل و فراورده‌های چوب، 71(1): 71-87.
جهانبازی گوجانی، ح.، ایرانمنش، ی.، طالبی، م.، شیرمردی، ح.، محنت کش، ع.، پورهاشمی، م. و حبیبی، م.، 1399. تأثیر عامل‌های فیزیوگرافی بر جذب عناصر غذایی ضروری برگ در جنگلهای بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl) دچار زوال بلوط (مطالعه موردی، منطقه هلن، استان چهارمحال و بختیاری). پژوهش‌های گیاهی (زیست‌شناسی ایران)، 33(3): 734-748.
جهانبازی گوجانی، ح. و ایرانمنش، ی.، 1400. پهنه‌بندی زوال درختان و درختچه‌های جنگلی و پایش روند خشکیدگی در جنگلهای استان چهارمحال و بختیاری. گزارش علمی تهیه‌شده توسط مرکز تحقیقات و آموزش استان به سفارش اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان چهارمحال و بختیاری، 70 صفحه.
عطارد، پ.، صادقی، س م.، طاهری سرتشنیزی، ف.، ساروئی، س.، عباسیان، پ.، مسیح پور، م.، کردرستمی، ف. و دریکومدی، آ.، 1394. اثرگذاری عوامل اقلیمی و تبخیر تعرق بر زوال جنگلهای زاگرس مرکزی در استان لرستان. تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، 13(2): 97-112.
کرمیان، م. و میرزایی، ج.، 1399. مهم‌ترین عوامل مؤثر بر خشکیدگی بلوط ایرانی (Quercus brantii) در استان ایلام. بوم‌شناسی جنگلهای ایران، 15: 93-103.
گودرزی، ن.، زرگران، م.، بانج شفیعی، ع. و توکلی، م.، 1395. تأثیر جهت‌های جغرافیایی و موقعیت مکانی بر پراکنش زوال بلوط در جنگلهای منطقه شورآب استان لرستان. پژوهش و توسعه جنگل، 2(3): 273-287.
مهدوی، ع.، میرزایی زاده، و.، نیک نژاد، م. و کرمی، ا.،1394. بررسی و پیش‌بینی زوال درختان بلوط با استفاده از ندل رگرسیون لجستیک (مطالعه موردی، جنگلهای بیوره ملکشاهی ایلام). تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، 13(1): 20-33.
میرابولفتحی، م.، 1392. شیوع بیماری زغالی بلوط و آزاد در جنگلهای زاگرس و البرز. بیماری‌های گیاهی، 49(2): 257-263. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 624 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 615 |
||