| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,996 |
| تعداد مقالات | 33,553 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,160,377 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,533,877 |
ارزیابی قابلیت‌ها و توسعه ژئوتوریسم منطقه خطیرکوه با استفاده از تحلیل SWOT-ANP و QSPM | ||
| مهندسی و مدیریت آبخیز | ||
| مقاله 6، دوره 15، شماره 2، تیر 1402، صفحه 242-263 اصل مقاله (1007.96 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijwmse.2022.356495.1925 | ||
| نویسندگان | ||
| عارف رسولی1؛ قربان وهاب زاده کبریا* 2؛ سید رمضان موسوی3؛ سیدحسین روشان4 | ||
| 1عارف رسولی1، قربان وهاب‌زاده کبریا2*، سید‌رمضان موسوی3 و سیدحسین روشان4 1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
| 2دانشیار، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
| 3استادیار، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
| 4دانش‌آموخته دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقدمه گردشگری، صنعتی درآمدزا، دارای صرفه اقتصادی و همراه با تبادل اجتماعی، فرهنگی و در عین حال، شامل کمترین آلودگی‌های محیط زیست است. ژئوتوریسم یا زمین‌گردشگری، اولین بار در ابتدای دهه 1990، به‌عنوان مطالعه مکانی مخصوص که دارای پدیده‌های آشکار زمین‌شناسی و ژئومورفولوژی است، به‌کار رفت. امروزه توسعه گردشگری در سراسر جهان، توجه زیادی را به خود معطوف کرده است، زیرا گردشگری به صنعتی تبدیل شده است که مزایای زیادی هم برای میزبان و هم برای بازدیدکننده به همراه دارد. این صعنت، به‌عنوان منبع اصلی اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه زیرساخت‌ها در بسیاری از کشورها تبدیل شده است. هدف این پژوهش، بررسی قابلیت‌های ژئوتوریسم منطقه خطیرکوه واقع در شهرستان سوادکوه استان مازندران، با استفاده از تحلیل ترکیبی SWOT-ANP و QSPM است. مواد و روش‌ها به لحاظ مراحل انجام کار، این پژوهش، از نوع توصیفی-تحلیلی است. شیوه جمع‌آوری داده‌ها به‌صورت کتابخانه‌ای و مطالعات میدانی از نوع پیمایشی (مصاحبه و پرسشنامه) و چارچوب نظری نیز با استفاده از روش اسنادی انجام گرفت. به‌منظور انجام پژوهش، پرسشنامه‌ای شامل 83 سوال طراحی شد که به چهار قسمت اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی و اکولوژیکی و قابلیت ژئوتوریسم، تقسیم شد که چند سوال نیز در پایان پرسشنامه، مربوط به پیشنهاد و راهکار آورده شده است. پرسشنامه طراحی شده، بعد از آزمون پایایی و روایی آن، در اختیار 71 نفر از افراد محلی، کارکنان، کارشناسان و دانشجویان قرار گرفت که هر یک از سوال‌های پرسشنامه به‌صورت چهار گزینه‌ای و بر اساس مقیاس لیکرت طراحی شدند. سپس، با استفاده از تحلیل SWOT، نقاط قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت‌های منطقه در زمینه ژئوتوریسم مشخص شد و با استفاده از روش فرایند تحلیل شبکه‌ای، وزن‌دهی و اولویت‌بندی شده و در نهایت، راهبردهای توسعه ژئوتوریسم در منطقه مشخص شدند. نتایج و بحث نتایج نشان داد که مجموع امتیازات وزن‌دار نقاط قوت (S) و ضعف (W) به‌ترتیب 2.88 و 2.55 و مجموع امتیازات وزن‌دار فرصت‌ها (O) و تهدیدها (T) نیز به‌ترتیب 2.92 و 2.39 به‌دست آمد. بر اساس نتایج روش برنامه‌ریزی راهبردی کمی (QSPM)، اولویت‌بندی این راهبردها با مجموع امتیازهای 29.283، 28.350، 27.744، 26.877 و 26.534 به‌ترتیب شامل راهبردهای ST6، SO1، SO7، WO2 و WO1 هستند. همچنین، با توجه به این‌که مجموع امتیازات SO بیشتر از WT بوده است، راهبرد مناسب برای تدوین برنامه‌ریزی توسعه ژئوتوریسم در منطقه، راهبرد تهاجمی خواهد بود. طبق تحلیل ANP، اولویت نهایی راهبردهایی مثل بهره‌گیری و جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، جلب همکاری نهادهای دولتی در تخصیص منابع مالی برای توسعه زیرساخت‌های گردشگری منطقه، سرمایه‌گذاری در بخش‌های زیربنایی، ایجاد مشاغل جدید برای مردم بومی، سرمایه‌گذاری مناسب در بخش‌های فرهنگی و آموزش مردم بومی برای ارتباط برقرار کردن با گردشگران، بوده است که مناسب‌تر از سایر راهبردها تشخیص داده شد. نتیجه‌گیری با توجه به اولویت راهبردهای پیشنهادی برای منطقه، می‌توان بیان کرد که برای توسعه پایدار ژئوتوریسم، باید مشوق‌هایی برای بخش خصوصی منطقه خطیرکوه در نظر گرفت. زیرا سرمایه‌گذران خصوصی با ورود به این صنعت، به‌دنبال به‌دست آوردن عایدی بیشتر هستند و همین موضوع آن‌ها را ناگزیر به ارائه خدمات مناسب می‌کند. متاسفانه مشوق چندانی برای مشارکت بخش خصوصی در صنعت گردشگری به‌خصوص در بحث ژئوتوریسم در ایران و طبیعتا در منطقه خطیرکوه وجود ندارد. در صورت رفع مشکلات ناشی از عدم واگذاری‌ها به بخش خصوصی و امکانات زیربنایی، شاهد توسعه پایدارتر در منطقه خواهیم بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استان مازندران؛ برنامه‌ریزی؛ پرسشنامه؛ راهبرد؛ گردشگری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of capabilities and development of geotourism in Khatirkuh region using SWOT-ANP and QSPM analysis | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Aref Rasouli1؛ Ghorban Vahabzadeh Kebria2؛ Sayed Ramazan Musavi3؛ Sayed Hussein Roshun4 | ||
| 1MSc Graduate, Departement of Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran | ||
| 2Associated Professor, Departement of Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran | ||
| 3Professor Assitant, Departement of Watershed Management, Faculty of Natural Resources, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran and | ||
| 4PhD Graduate, Departement of Watershed Management and Engineering, Faculty of Natural Resources, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Extended abstract Introduction Income-generating industrial tourism is economically viable, with social and cultural exchange, and at the same time contains the least environmental pollution. Geotourism was first used in the early 1990s to study a special place containing obvious geological and geomorphological phenomena. Today, the development of tourism around the world has attracted a lot of attention because tourism has become an industry that brings many benefits to both the host and the visitor. This industry has become the main source of income, employment, private sector growth and infrastructure development in many countries. The purpose of this study is to investigate the capabilities and capabilities of geotourism in Khatirkuh region located in Savadkuh city of Mazandaran province using the combined SWOT-ANP and QSPM analysis. Materials and methods In terms of the work steps, this research is descriptive-analytical. The method of data collection was library and survey type field studies (interviews and questionnaires) and the theoretical framework was also done using documentary method. In order to carry out the research, a questionnaire containing 83 questions was divided into four parts: economic, social, environmental and ecological and the ability of geotourism, and some questions related to suggestions and solutions are given at the end of the questionnaire. The designed questionnaire, after its reliability and validity test, was given to 71 local people, employees, experts and students, and each of the questions in the questionnaire were designed as four options based on a Likert scale. Then, using SWOT model, the strengths, weaknesses, threats and opportunities of the region in the field of geotourism were identified and prioritized and prioritized using the network analysis process method. Finally, geotourism development strategies were identified using SWOT-ANP. Results and discussion The results showed that the total weighted scores of strengths (S) and weaknesses (W) were 2.881 and 2.549, respectively, and the total weighted scores of opportunities (O) and threats (T) were 2.922 and 2.39, respectively. Given that the total SO scores are higher than the WT, an appropriate strategy for geotourism development planning in the region would be an aggressive strategy. Also, based on the results of quantitative strategic planning method (QSPM), the prioritization of these strategies with total points of 29.283, 28.350, 27.744, 26.877 and 26.534 respectively include ST6, SO1, SO7, WO2 and WO1 strategies. Financial resources for developing the region's tourism infrastructure, investing in infrastructure, creating new jobs for indigenous peoples, investing well in cultural sectors, and educating indigenous peoples to connect with tourists were identified more than other strategies. Conclusion Considering the priority of the proposed strategies for the region, it can be said that for the sustainable development of geotourism, incentives should be considered for the private sector of Khatirkoh region, because private investors are looking for more income by entering this industry, and this is their issue. makes it necessary to provide appropriate services. Unfortunately, there is not much incentive for the participation of the private sector in the tourism industry, especially in the field of geotourism in Iran and naturally in the Khatir-Kuh region. If the problems caused by not handing over to the private sector and infrastructure facilities are solved, we will witness a more sustainable development in the region. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mazandaran province, Planning, Questionnaire, Strategy, Tourism | ||
| مراجع | ||
|
Abdolahi, A. 2008. Ecotourism compatible with environmental protection and sustainability of natural resources. Proceedings of the 6th National Conference of Agricultural Economics, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, 1-22 (in Persian). Amin Bidokhti, A.A., M. Soltaninejad and S. Jafari. 2016. Analysis of factors affecting ecotourism in Rafsanjan based on SWOT model, case study: Darreh Rageh district of Rafsanjan. Proceedings of the 3rd Scientific Conference on New Horizons in Geography and Architectural and Urban Planning of Iran. Tehran, 1-14 (in Persian). Amirahmadi, A., M. Motammedirad, S. Pourhashemi, H. Gharaei and Z.A. Bariki. 2012. Determining ecotourism potentials of Sabzevar Mazinan Desert using SWOT model. Arid Regions Geographic Studies, 2(8): 55-75 (in Persian). Arsić, S., D. Nikolić and Ž. Živković. 2017. Hybrid SWOT-ANP-FANP model for prioritization strategies of sustainable development of ecotourism in National Park Djerdap, Serbia. Forest Policy and Economics, 80: 11-26. Arintoko, A., A.A. Ahmad, D.S. Gunawan and S. Supadi. 2020. Community-based tourism village development strategies: a case of Borobudur tourism village area, Indonesia. Geo Journal of Tourism and Geosites, 29(2): 398-413. Beigi, H. and P. Pakzad. 2010. Investigating geotourism capabilities of the Gavkhoni Wetland according to the SWOT model. Journal of Sustainable Tourism, IV: 169-179. Chylińska, D. 2019. The role of the picturesque in geotourism and iconic geotourist landscapes. Geoheritage, 11(2): 531-543. David, F. and R.D. Forest. 2016. Strategic management: a competitive advantage approach, concepts and cases. Florencem Pearson–Prentice Hall Publication, 393 pages. Ebrahimzadeh, E., and A. Agasizadeh. 2011. The effect of Chabahar Free Zone on the development of tourism in its sphere of influence by using regression model and T-test. Geography and Development Iranian Journal, 9(21): 5-26 (in Persian). Gholami, M., M. Rastegar, A. Abdellahi and R. Mirjafari. 2015. Identification and prioritization of tourism development strategies in Shiraz applying SWOT technique and ANP model. Geography and Sustainability of Environment, 5(2): 83-97 (in Persian). Hose, T.A. 1997. Geotourism-selling the earth to Europe. International Symposium Engineering Geology and the Environment. Amsterdam, Netherlands, Balkema, 2955-2960 pages. Hose, T.A. 2005. Geotourism-Appreciating the deep side of landscapes. In: Novelli, M. (ed.) Niche Tourism; Contemporary Issues, Trends and Cases, Elsevier Science, Oxford, U.K, 37 pages. Hunt, C.A, H.D. William, D. Laura and H. Martha. 2015. Can ecotourism deliver really economic, social, and environmental benefits? A study of the Osa Peninsula, Costa Rica. Journal of Sustainable Tourism, 23(3): 339-357. Kişi, N. 2019. A strategic approach to sustainable tourism development using the A’WOT hybrid method: a case study of Zonguldak, Turkey. Sustainability, 11(4): 1-19. Lee, T.H. and R.T. Liu. 2011. Strategy formulation for the recreational areas of Central Taiwan: an application of SWOT (strengths, weaknesses, opportunities, threats) analysis. Journal of Hospitality Management and Tourism, 2(3): 38-47. Lenao, M. and B. Biki. 2016. Ecotourism development and female empowerment in Botswana: a review. Tourism Management Perspectives, 18 (2016): 51-58. Moemni, M. 2018. New topics in operations research. 8th edition, Momeni Publication, Tehran, 360 pages (in Persian). Mohammadilard, A. 2009. Network Analysis Processes (ANP) and Hierarchical Analysis (AHP) with the introduction of super decisions software. Alborz Far Danesh, 152 pages (in Persian). Mokhtari, D., S.H. Rostaei and V. Emamikia, 2020. Analysis of the relationship between the tourism motivations of the Tabriz metropolitans’citizens and their tourism destinations in East Azerbaijan by geo tourism approach. Geography and Development Iranian Journal, 18(59): 171-184 (in Persian). Motiee Langroudi, S.H., F. Dadvar Khani, M. Rezaiihe Azadi and A. Sharifi. 2015. Strategic planning of tourism development, case study: Urmia Band. Human Geography Research Quarterly, 46(89): 523-540 (in Persian). Nakhai Kamalabadi, E., M. Amirabadi and H. Mohammadipour. 2010. Excerpts from the article selecting the optimal strategy based on SWOT analysis and Network Analysis Process (ANP), case study: Arak Petrochemical Company. Industeries Management, 5(11): 21-34 (in Persian). Pierce, J. and R.B. Robinson. 1997. Strategic planning and management. Translated by Khalili Shurini, S. Yadvareh Publication, Tehran, 624 pages (in Persian). Saraei, M.H., M. Ansari Arjemand, Y. Kamaeizadeh and M.J. Khoshchehreh. 2017. Analysis of development strategies for ecotourism promenade around the city using a combined approach of SWOT-ANP, case study: Darreh Kong. Geographical Planning of Space, 6(22): 91-108 (in Persian). Shrestha, R.K., R. Janaki, R. Alavalapati and S.K. Robert. 2004. Exploring the potential for silvopasture adoption in south-central Florida: an application of SWOT–AHP method. Agricultural systems, 81(3): 185-199. Taghvaei, M., M.M. Taghi Zadeh and H. Kiumarsi. 2011. Locating public walk place using geographical information system and SWOT technique, a case study: Kaftar Lake shore. Geography and Environmental Planning, 22(2): 99-120 (in Persian). Tomić, N., B. Slobodan, A.A. Marković and T. Dajana. 2020. Exploring the potential for geotourism development in the Danube region of Serbia, International Journal of Geoheritage and Parks, 8: 123-139. Tuzkaya, G., Ö. Semih, R.T. Umut and G. Bahadır. 2007. An analytic network process approach for locating undesirable facilities: an example from Istanbul, Turkey. Journal of Environmental Management, 88(4): 970-983. Vahabzadeh Kebria, Gh. 2008. Comparison of mineralogy, geochemistry and genesis of fluorite deposits in Savad Kooh region. Ph.D. Thesis, Shahid Beheshti University, 123 pages (in Persian). Vahabzadeh Kebria, Gh. and N. Pakzad. 2018. Characteristics of the Kanijkola old coal mine at the Zirab campus of Shahid Beheshti University as the first mining-museum park of Iran in Talar Watershed. Researches in Earth Sciences, in Press (in Persian). Yazdani, A., Gh. Vahabzadeh Kebria, J. Oladi Ghadikilaei and S.R. Mousavi. 2019. Determining ecotourism potential in Cherat Watershed using SWOT model. Journal of Environmental Science and Technology, 21(4): 125-139 (in Persian). Zebardast, E. 2010. The application of Analytic Network Process (ANP) in urban and regional planning. University of Tehran, College of Fine Arts, Honarhaye Ziba- Honarhaye Memari va SHahrsazi, 2(41): 79-90 (in Persian). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 437 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 344 |
||