| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,034 |
| تعداد مقالات | 33,939 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,350,473 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 65,542,315 |
شبیه‌سازی مولفه‌های بیلان آب با استفاده از مدل WetSpass، مطالعه موردی: حوزه آبخیز همدان، بهار | ||
| مهندسی و مدیریت آبخیز | ||
| مقاله 4، دوره 15، شماره 1، فروردین 1402، صفحه 42-54 اصل مقاله (1.27 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijwmse.2022.122548.1516 | ||
| نویسندگان | ||
| مهتاب صفری شاد* 1؛ محمود حبیب نژاد روشن2؛ کریم سلیمانی2؛ علیرضا ایلدرمی3؛ حسین زینی وند4 | ||
| 1دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران | ||
| 2استاد گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران | ||
| 3دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر، ایران | ||
| 4دانشیار گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه لرستان، ایران | ||
| چکیده | ||
| بسیاری از مشکلات زیست محیطی، ناشی از تغییرات مولفه‌های اصلی چرخه هیدرولوژیکی است. با این حال، مدلسازی بیلان آب می‌تواند به درک بهتر از اجزای چرخه هیدرولوژیکی به‌منظور توسعه گزینه‌های مدیریتی مناسب، کمک کند. هدف پژوهش حاضر، محاسبه سه مولفه مهم بیلان آب سطحی با استفاده از مدل WetSpass و ارزیابی این مدل در حوزه آبخیز همدان، بهار واقع در استان همدان در مقیاس زمانی ماهانه است. با توجه به اهمیت تبخیر و تعرق در محاسبات بیلان آب، نقشه‌های تبخیر و تعرق خروجی مدل به تفکیک کاربری‌های مختلف ارزیابی شدند. ارزیابی تغذیه آب زیرزمینی نیز با توجه به محاسبات دستی این متغیر برای سال 92-1391، انجام شد. سپس، نتایج ضریب همبستگی کرامر بین نقشه‌های توزیع مکانی رواناب، تبخیر و تعرق واقعی و تغذیه آب زیرزمینی، با نقشه‌های ورودی به مدل بررسی شد. به‌طورکلی، نتایج ارزیابی مدل در این تحقیق نشان داد، ضریب تبیین میان رواناب مشاهداتی و شبیه‌سازی‌شده در دوره واسنجی و اعتبارسنجی به‌ترتیب برابر با 0.79 و 0.83 است. نتایج ارزیابی نقشه‌های تبخیر و تعرق خروجی مدل WetSpass، قابلیت مدل را در شبیه‌سازی رواناب، تبخیر و تعرق و تغذیه آب زیرزمینی با دقت قابل قبول تایید کرد. نتایج، حاکی از وجود ضریب همبستگی بالا بین مولفه تبخیر و تعرق با کاربری اراضی (0.54)، بافت خاک (0.45)، پتانسیل تبخیر و تعرق (0.42) و درجه حرارت (0.31) است. همچنین، نتایج نشان داد بین مولفه رواناب با کاربری اراضی (0.62) و بافت خاک (0.58) همبستگی بالا و بین مولفه تغذیه آب زیرزمینی با کاربری اراضی (0.32) و بافت خاک (0.34) همبستگی متوسط وجود دارد. بنابراین، کاربری اراضی و بافت خاک به‌ترتیب اولین و دومین عامل تاثیرگذار بر توزیع مولفه‌های بیلان سطحی بودند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تبخیر و تعرق؛ تغذیه آب زیرزمینی؛ کاربری اراضی؛ ضریب همبستگی کرامر؛ مدل‌های هیدرولوژیکی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Simulation of water balance components using WetSpass model, case study: Hamedan-Bahar Watershed | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahtab Safari Shad1؛ Mahmoud Habibnejad Roshan2؛ Karim Solaimani2؛ Alireza Ildoromi3؛ Hossein Zeinivand4 | ||
| 1Phd, Department of Natural Resource, University of Sari, Iran, | ||
| 2Professor, Department of Natural Resource, University of Sari, Iran | ||
| 3Associate Professor, Department of Range and Watershed Management, Malayer University, Iran | ||
| 4Associate Professor, Department of Range and Watershed Management Engineering, Lorestan University, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Many of the environmental problems are caused by the changes in the main components of the hydrological cycle. However, water balance modeling can help to better understanding the components of the hydrological cycle in order to develop appropriate management options. The purpose of this study is to calculate three important components of surface water balance using the WetSpass model and evaluate the model in Hamadan-Bahar Watershed located in Hamadan Province on a monthly time scale. The results of the model evaluation in the study showed that the coefficient of determination between the observed and simulated runoff in the calibration and validation period is equal to 0.79 and 0.83, respectively. Groundwater nutrition assessment was also performed according to manual calculations of the variable for 2012-2013. Then, the results of Kramer correlation coefficient between spatial distribution maps of runoff, actual evapotranspiration and groundwater recharge were investigated with input maps of the model. In general, due to the importance of evapotranspiration in water balance calculations, the evaporation and transpiration maps of the model were evaluated separately for different uses. The evaluation results confirmed the capability of the WetSpass model in simulating runoff, evapotranspiration and groundwater feeding with an acceptable accuracy. The results of spatial distribution maps of runoff, actual evapotranspiration and groundwater recharge indicate a high correlation between evapotranspiration component with land use (0.54), soil texture (0.45), evapotranspiration potential (0.42) and temperature (0.31). Also, these results indicate a high correlation between runoff components with land use (0.62) and soil texture (0.58), and average correlations between groundwater recharge component with land use (0.32) and soil texture (0.34). Therefore, land use and soil texture were the first and second factors affecting the distribution of surface balance components, respectively. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Evapotranspiration, Groundwater recharge, Hydrological models, Kramer correlation coefficient, Land use | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 387 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 304 |
||