- همه نشریات
- نشریات علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویچ کشاورزی
- مجلات ترویجی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
- سایر نشریات سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
- نشریات علمی انجمن ها
- علوم آب و خاک
- علوم اقتصاد و ترویج کشاورزی
- علوم جنگل, مرتع و آبخیزداری
- علوم دامی و شیلات
- علوم زراعی و باغی
- علوم گیاهپزشکی
- علوم مهندسی و مکانیزاسیون کشاورزی
- نشریات با زبان انگلیسی
- نشریات با زبان فارسی
- نشریات دانشگاه آزاد اسلامی
- نشریات علمی
آمار
| تعداد نشریات | 281 |
| تعداد نشریات سازمان | 80 |
| تعداد شماره‌ها | 2,370 |
| تعداد مقالات | 27,508 |
| تعداد مشاهده مقاله | 15,239,221 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,086,086 |
تاثیر برنامه‌های آموزشی ترویج و ادراک تغییر اقلیم بر دانش سازگاری مرکبات‌کاران استان مازندران | ||
| پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی | ||
| مقاله 8، دوره 13، شماره 59، اسفند 1400، صفحه 160-185 اصل مقاله (634.6 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/jaear.2022.357796.1884 | ||
| نویسندگان | ||
سید عبدالحمید هاشمی ساداتی1؛ اسماعیل کرمی دهکردی   2؛ یحیی تاجور3؛ سید حسین میرموسوی4
| ||
| 1دانشجوی دکتری/گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان | ||
| 2دانشیار ترویج کشاورزی و توسعه روستایی، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 3استادیار/ پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رامسر، ایران | ||
| 4دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان | ||
| چکیده | ||
| سازگاری کشاورزان با تغییر اقلیم نیازمند دانش مناسب است. هدف این پژوهش شناخت تاثیر برنامه‌های آموزشی ترویج و ادراک تغییر اقلیم بر دانش سازگاری مرکبات‌کاران بود. دیدمان این پژوهش کمّی و تحقیقی کاربردی بوده و از روش علّی-مقایسه‌ای استفاده شد. داده‌ها با کاربرد مصاحبه‌های ساختارمند از طریق پرسشنامه در سال 1400-1399 گردآوری شدند. حجم نمونه با کاربرد فرمول کرجیسی و مورگان 276 نفر از 99897 باغدار مرکبات استان مازندران تعیین شد و با کاربرد روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای گزینش شدند. دانش و ادراک باغ‌داران و دسترسی آنان به برنامه‌های ترویجی با مقیاس ترتیبی اندازه‌گیری شدند. روایی پرسشنامه توسط چندتن از متخصصان دانشگاهی و پژوهشگران و پایایی پرسشنامه از طریق آزمون پیشاهنگ با 30 نفر از باغ‌داران بررسی شد و تحلیل مقدار ضریب تتای ترتیبی (0/92) برای شاخص دانش در بررسی نهایی تایید شد. داده‌ها از طریق آمار توصیفی، همبستگی و رگرسیون ترتیبی با کاربرد نرم افزار SPSS تحلیل شدند. از دید باغ‌داران، باغ‌های مرکبات در برابر نوسان‌های اقلیمی حساسیت و آسیب‌پذیری بالایی داشتند. دانش باغ‌داران در مورد راهکارهای بلندمدت و کوتاه مدت در برابر تغییرپذیری‌های اقلیمی به ترتیب درسطح کم و متوسط ارزیابی شد. دسترسی باغ‌داران به مروج‌ها و رسانه‌های ارتباط‌ها جمعی تاحدی و به برنامه‌های گروهی ترویج در حدکم وجود داشت، ولی کسب اطلاعات اقلیمی از آنان در سطح کم بود. بین میزان ارتباط باغ‌داران با هر یک از کنشگران نظام دانش کشاورزی و میزان کسب اطلاعات از آنان همبستگی مثبت معنی‌داری وجود داشت. احتمال تغییرسطوح متغیر وابسته در رگرسیون ترتیبی نشان داد که دانش باغ‌داران تحت تاثیر معنی‌دار ادراک از رخداد تغییرپذیری‌های اقلیمی سرمازدگی (2/394=R2Pseudo) و افزایش دما (0/580=R2Pseudo)، کسب اطلاعات از پژوهشگران (1/473=R2Pseudo)، و برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی (1/060=R2Pseudo) است. گسترش و تقویت برنامه‌های گروهی و جمعی ترویج، تعامل‌های بین پژوهشگران و کشاورزان، و برنامه‌های مروج‌ها در مورد شناخت و سازگاری با تغییر اقلیم پیشنهاد می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دانش تاب‌آوری؛ برنامه‌های ترویج؛ آموزش؛ سازگاری با تغییر اقلیم؛ دانش مرکبات‌کاران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Effect of Extension and Education Programs and Perceived Climate Change on Citrus Farmers’ Adapting Knowledge in the Mazandaran Province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seyed Abdolhamid Hashemi Sadati1؛ Esmail Karamidehkordi2؛ Yahya Tajvar3؛ Seyed Hossein Mirmousavi4 | ||
| 1PhD Student of Agricultural Development/ َAgricultural Extension,, Communication and Rural Development Department, Faculty of Agriculture,, University of Zanjan, Iran | ||
| 2Associate Professor of Agricultural Extension and Rural Development, Agricultural Extension and Education Department, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University | ||
| 3Assistant Professor/, Citrus and Subtropical Fruits Research Center, Horticultural Science Research Institute, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Ramsar, Iran | ||
| 4Associate Professor of Geography Department, University of Zanjan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Adaptation to climate change requires appropriate knowledge. This study identifies extension programs effects and citrus farmers’ perception regarding adaptation to climate change on their knowledge. The research used a quantitative and explanatory perspective. The data were collected using interviews with a sample of 276 out of 99897 citrus farmers in the Mazandaran Province in 2021, selected by a multi-stage sampling technique. Farmers’ knowledge, perception, and access to extension programs were measured through ordinal-scaled questions. The questionnaire validity was evaluated by academic staff and researchers and its reliability was assessed using a pilot study with 30 farmers and the ordinal coefficient theta (θ = 0.92) for farmers’ knowledge. The data were analyzed using SPSSWin software and applying descriptive statistics, correlation coefficients, and ordinal regression. Results showed farmers perceived their citrus orchards’ high vulnerability to climate variability. Farmers' knowledge regarding long-term and short-term strategies to adapt to climate change was low and moderate respectively. Farmers had moderate access to extension agents and mass media and had poor access to group-based extension programs, but obtained low information on climate change from them. A significant correlation was between farmers’ communication and their information obtained. The odds ratios of the regression showed farmers' knowledge was explained by their perceptions of climate change vulnerability (R2Pseudo=2.394) and increased temperature (R2Pseudo=0.580), information obtains from researchers (R2Pseudo=1.473), and access to mass media (R2Pseudo=1.060). Policies are proposed to expand and strengthen the group-based and mass media extension programs, the interactions between researchers and farmers, and agricultural extension agents’ programs. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Resilience knowledge, extension programs, education, adaptation to climate change, citrus farmers&rsquo؛ knowledge | ||
| مراجع | ||
|
اسمعیل نژاد، م. و پودینه، م. (1396). ارزیابی سازگاری با تغییرات اقلیمی در مناطق روستایی جنوب خراسان جنوبی. مخاطره‌ها محیط طبیعی، 6(11)، 100-85 . پزشکی راد، غ.ر. و کرمی دهکردی، ا. (1391). آمار اجتماعی و تحلیل داده‌ها در پژوهشهای توسعه، ترویج و آموزش کشاورزی. تهران، دانشگاه تربیت مدرس. خالدی، ف.، زرافشانی، ک.، میرک‌زاده، ع. ا و شرفی، ل. (1394). بررسی عوامل مؤثر بر توان سازگاری کشاورزان دربرابر تغییرات اقلیم (مطالعه‌ی موردی: گندم‌کاران شهرستان سرپل ذهاب، استان کرمانشاه). پژوهشهای روستائی، 6، 678-655. زلیخایی سیار، ل.، نادری مهدیی،ک. و موحدی، ر. (1397). مدل عامل‌های آموزشی و ترویجی مؤثر بر مدیریت پایدار آب کشاورزی از دیدگاه متخصصان آب استان همدان. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 10(46)، 16-32. Doi: 10.22092/jaear.2018.120323.1474 شهیدی، ع.، زراعتکار، زهرا. و محمدی گیوشاد، س. (1397). راهکارهای آموزشی-ترویجی مدیریت مصرف بهینه‌ی آب برای مقابله با خشک‌سالی در منطقه‌ی مرزی بخش درح شهرستان سربیشه استان خراسان جنوبی. مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، ۱۱(۴۳)، ۱۰۲-۸۸. http://journals.hsu.ac.ir/jarhs/article-1-1683-fa.html علی بیگی، ا. و شمشیری، س. (1399). عامل‌های موثر بر دانش و ادراک مروج‌ها کشاورزی کرمانشاه از تغییر اقلیم. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 12(54)، 67-85 . doi:10.22092/jaear.2021.352576.1776 گلباز، س. ش.، کرمی دهکردی، ا. و مجردی، غ.ر. (1394). منابع اطلاعاتی تاثیرگذار بر تصمیم پذیرش نوآوری آزمایش خاک توسط انگورکاران شهرستان خرمدره. فصلنامه راهبردهای توسعه روستایی، 2(2)، 200-189. محبوبی، م. و باداهنگ، ا. (1399). تأثیر منابع اطلاعاتی بر گزینش راهبردهای سازگاری نسبت به تغییرات اقلیمی توسط کشاورزان (مطالعه موردی: استان گلستان). تعامل انسان و اطلاعات، ۷(۲)، 92-78. http://hii.khu.ac.ir/article-1-2923-fa.html ملایی، ف.، حسینی، س.، حجازی، س. و پیش بین، س. (1397). تبیین راهبردهای سازگاری کشاورزان استان خراسان جنوبی با تغییر اقلیم. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 14(2)، 105-83. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=466760 موحدی، ر.، گلی، ف. و بلالی، ح. (1397). عامل‌های آموزشی-ترویجی موثر بر مدیریت آب کشاورزی در تولید سیب زمینی همدان. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی،10(45)، 19-1. doi:10.22092/jaear.2018.109843.1363 وزارت جهادکشاورزی (1399). آمار نامه کشاورزی سال 1398، جلد سوم: محصولات باغبانی. تهران: وزارت جهادکشاورزی ، معاونت برنامه ریزی واقتصادی ، مرکز فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات. یزدان پناه، م.، فروزانی، م. و زبیدی، ط. (1396). تعیین عوامل موثر بر رفتار سازگاری کشاورزان در مقابله با تغییرات آب و هوایی: مورد مطالعه شهرستان باوی خوزستان. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، 48(1)، 147-137. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 44 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 34 |
||
