| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,846 |
| تعداد مقالات | 32,300 |
| تعداد مشاهده مقاله | 41,387,075 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,562,164 |
پوشش گیاهی اکوسیستم‌های آلپی و تحت آلپی ایران | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 8، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 33، خرداد و تیر 1401، صفحه 67-75 اصل مقاله (845.79 K) | ||
| نوع مقاله: نامه‌های علمی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2022.356132.1407 | ||
| نویسندگان | ||
| کاظم ساعدی* 1؛ مرتضی خداقلی2؛ رستم خلیفه زاده3؛ علیرضا افتخاری4؛ جواد معتمدی5 | ||
| 1مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان | ||
| 2دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| 3دکترای تخصصی علوم مرتع، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور- بخش تحقیقات مرتع | ||
| 4عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، بخش تحقیقات مرتع | ||
| 5دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران | ||
| چکیده | ||
| با توجه به خدمات متفاوت مراتع، در این مقاله، تلاش شده است تا با نگرشی اجمالی بر تعاریف و تعیین تیپ های گیاهی مناطق رویشی آلپی/شبه آلپی ایران، شناختی اکوسیستم محور در این خصوص ارائه شود. در این راستا، انواع ساختار رویشی، بر پایه اطلاعات پوشش گیاهی حاصل از «طرح شناخت مناطق اکولوژیک کشور» تعریف شده اند. بر اساس این طرح، و با در نظرگرفتن مناطق بالاتر از ارتفاع 2700 متر از سطح دریا، مساحتی حدود 2/2 میلیون هکتار دارای پوشش گیاهی آلپی/شبهآلپی هستند. این مناطق بر اساس ساختار پوشش (شکلهای رویشی و جنسهای گیاهان)، به ترتیب مساحت، به بوته‌ای‌ها و بالشتکی‌ها، گندمیان، پهنبرگان علفی و ارس‌زارها تقسیم شدند. طرح شناخت مناطق اکولوژیک کشور، درباره جوامع تنک کوهسری، ماندابها و چمنزارها اطلاعات چندانی به دست نمیدهد. همچنین، به نظر می رسد که تنوع تیپها و ساختارهای گیاهی بهدستآمده، بیانگر این واقعیت باشند که معیار ارتفاع بالاتر از 2700 متر از سطح دریا به تنهایی برای تلقی عبارت رویشی آلپی برای کل کشور نمیتواند پاسخگو باشد و معیارهای بهروز و دقیقتری میتواند در مطالعات آتی به تعریف و تحدید این مناطق در نواحی مختلف رویشی کمک کند. طرحهای کلان پژوهشی و اجرایی بر مبنای چالشها و فرصتهای این نواحی پیشنهاد شده است که مهمترین آنها پایش تفصیلی و حفاظت است. پیچیدگی و شکنندگی این اکوسیستمها، اولویت این نواحی در برنامههای احیا و اصلاح را نشان میدهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کوه های مرتفع؛ نواحی رویشی؛ شکلهای رویشی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Vegetation of alpine and sub-alpine ecosystems in Iran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Kazem Saedi1؛ morteza khodagholi2؛ Rostam Khalifehzadeh3؛ Alireza Eftekhari4؛ Javad Motamedi5 | ||
| 1Assistant professor, Ph.D. in Rangeland Sciences, Staff member at Forests and Rangelands Research Department, Kurdistan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO | ||
| 2Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
| 3Ph.D. in Rangeland sciences, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
| 4Assistant Professor, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands | ||
| 5Associate Professor, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran. | ||
| چکیده [English] | ||
| In this study, regarding to the diversity of rangeland services, we tried to explain structure of alpine/subalpine ecosystem habitats using a brief review on current data and determine their dominant vegetation types in Iran. In this regard, different vegetation characteristics were determined using the data of the previous project of “Recognition of ecological zones of Iran”. On the basis of the information of mentioned project, the regions above 2700 m a.s.l., equal to 2.2 m ha were considered as alpine/subalpine vegetation zones. These zones, have been categorized according to their vegetation formations (growth forms and plant genus) and the area occupied by bushes and cushion plants, grasses, forbs and Junipers, respectively. The final report of the project of recognition of ecological zones of Iran, has lack of data for vegetation types of the peak areas, wetlands and meadows. According to diversity in vegetation types and structures, selecting the area above 2700 m a.s.l, is not a valid criteria for the alpine vegetation in the whole country’s area, so, it required a up to date and precise criteria to identify and distinguish this areas within different vegetation zones. Therefore, it need further studies according to challenges and opportunities of these areas, which among them, detailed monitoring and conservation, are the most important plans. The complexity and vulnerability of these ecosystems emphasize the priority of eco-restoration plans for these vegetation zones. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| High mountains, growth zones, growth forms | ||
| مراجع | ||
|
اجنی، ی.، 1400. کوه هزار با گیاهان متنوع در ناحیه جنوبی ایران (استان کرمان). طبیعت ایران، 6(2): 115-105.
امینی‌راد ،م.، 1398. نگاهی به آزادکوه یکی از قله‌های مرتفع البرز مرکزی با گونه‌های گیاهی منحصر‌به‌فرد و مخاطرات محیط‌زیستی آن. طبیعت ایران، 4 (6): 10-93.
بیدارلرد، م.، 1398. آق‌داغ، منطقه‌ای حفاظت‌شده با تنوع گونه‌ای و زیستگاهی منحصر‌به‌فرد در جنوب استان اردبیل. طبیعت ایران، 4(2): 99-91.
جلیلی، ع.، 1400. ضرورت تغییر رویکرد در مدیریت محیط‌های طبیعی کشور، قسمت پنجم: ضرورت تغییر رویکرد در مدیریت مراتع: تدوین طرحهای مرتع‌داری با رویکرد اکوسیستمی. طبیعت ایران، 6(2): 3-3.
پابو، هـ.، 1348. توسعه و اصلاح مراتع ایران از طریق مطالعات بوتانیکی و اکولوژیکی. ترجمه گودرز شیدایی، گزارش نهایی فائو. انتشارات سازمان جنگلها و مراتع کشور، تهران، 219 صفحه.
خلیفه‌زاده، ر. و خداقلی، م.، 1400. فراوان‌ترین گونه‌های جنس گون در امتداد گرادیان ارتفاعی ایران. نشریه طبیعت ایران، 6(2): 52-45.
روانبخش، هـ.، مروی مهاجر، م.، اسدی، م.، زبیری، م. و اعتماد، و.، 1392. طبقه بندی پوشش گیاهی جنگل های ارس (Juniperus excelsa) و تجزیه و تحلیل آن در ارتباط با متغیرهای محیطی (مطالعه موردی: بخشی از کوهستان البرز). جنگل و فراورده های چوب (منابع طبیعی ایران)، 66(3): 277-292.
عصاره، م.ح. و سیداخلاقی، س.ج.، 1388. سند راهبردی توسعه تحقیقات منابع طبیعی ایران: مبانی، راهبرها و راهکارها. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران، 380 صفحه.
صالح‌پور، ز.، جعفری‌کوخدان، ع. و علیرضانژاد، ع.، 1392. بررسی تغییرات پوشش گیاهی در ارتباط با عوامل فیزیوگرافی رشته‌کوه دنا. فیزیولوژی محیطی گیاهی (پژوهش‌های اکوفیزیولوژی گیاهی ایران)، 8(1): 28-37.
فیاض، م.، فرحپور، م.، گودرزی، م.، نعمتی، هـ. و عشوری، پ.، 1387. طرح ملی شناخت مناطق اکولوژیک کشور. گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 453 صفحه.
معتمدی، ج.، جلیلی، ع.، فیاض، ف.، خداقلی، م.، ارزانی، ح.، سفیدکن، ف. و فرحپور، م.، 1400. سیر تکامل تحقیقات مرتع در ایران و نگرش مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور به آینده تحقیقات مرتع. طبیعت ایران، 6(4): 7-21. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 585 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 711 |
||