1استادیار پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابعطبیعی خراسانرضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد. ایران
2دانشیار پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
3دانشجوی کارشناسی ارشد رشته مرتعداری. دانشگاه تربت حیدریه
4دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته گیاهان دارویی. دانشگاه آزاد واحد فردوس
چکیده
به منظور مطالعه بومشناسی فردی گونه آویشنکوهی (T. kotschyanus) تحقیقی در سال 1398 در بومسازگان مرتعی شهرستان بشرویه انجام شد و شرایط رویشگاهی (توپوگرافی، خاک و اقلیم)، فنولوژی، شاخصهای کیفیت علوفه، تاج پوشش و تیپهای گیاهی همراه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مطالعات هواشناسی یک دوره 30 ساله (1368-1398) نشان داد متوسط بارندگی سالیانه 126 میلیمتر و دمای متوسط سالانه 1/19 درجه سانتیگراد است. بافت خاک شنی- لوم و مقدار هدایتالکتریکی آن 81/1 (دسیزیمنس بر متر)، اسیدیته 5/8، مقدار مادهآلی 4/1 درصد، ازتآلی 016/0 درصد، مقدار فسفر1/7 (میلیگرم بر لیتر)، پتاسیم 85/0 (میلیگرم بر لیتر)، کلسیم 09/7 (میلیگرم بر لیتر)، منیزیم 24/3 (میلیگرم بر لیتر)، کلر67/9 (میلیگرم بر لیتر) و آهک 6/5 درصد میباشد. حداقل ارتفاع 1578 متر، حداکثر 2389 متر و ارتفاع متوسط رویشگاه 1983 متر از سطح دریا میباشد. شیب عمومی منطقه رویشگاه حدود 25 الی 40 درصد و جهت عمومی شیب، جنوبغربی و جنوب میباشد. متوسط پوشش گیاهی رویشگاه، 37 درصد و پوشش گیاهی گونه آویشنکوهی، 5/2 درصد میباشد. شروع رشد رویشی از نیمه اول فروردین، گلدهی از نیمه دوم اردیبهشت و بذردهی از نیمه دوم تیرماه میباشد و شروع دوره خواب در گیاه از نیمه دوم شهریورماه میباشد. همچنین بین درصد پروتئینخام، درصد دیوارهسلولی بدون همیسلولز، درصد هضمپذیری ماده خشک و انرژی متابولیسم در دو مرحله رویشی و زایشی در سطح یک درصد اختلاف معنادار مشاهده شد. برآوردهای اولیه نشان داد که حدود 80 درصد پایههای گیاه آویشنکوهی در رویشگاه سرند و خدافرید قابلبهرهبرداری و صرفه اقتصادی دارند. با توجه به ارزش دارویی و حفاظتی گونه مورد بررسی، پیشنهاد میشود از این گونه جهت اصلاح و توسعه مراتع و همچنین بهرهبرداری اقتصادی آن در مناطق مشابه شرایط اکولوژیکی منطقه مورد بررسی استفاده شود.
11. Assistant Professor, Khorasan-e-Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Mashhad, Iran
2Associate Professor, Khorasan-e-Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Mashhad, Iran
3Master student in rangeland management. Torbat Heydariyeh University
4Graduated with a master's degree in medicinal plants. Ferdows Azad University
چکیده [English]
In order to study the individual ecology of T. kotschyanus species, research was conducted in 1398 in rangeland ecosystems of Boshrouyeh city and habitat conditions (topography, soil, climate), phenology, forage quality indicators, canopy and associated types Thyme was examined. The results showed that the average annual rainfall was 126 mm and the texture of sandy loam soil and its electrical conductivity was 1.81 dS / m, acidity was 8.5, organic matter was 1.4%, nitrogen, phosphorus Potassium, calcium, magnesium, chlorine and lime are 0.016, 7.1, 0.85, 7.9, 9.67 and 5.6, respectively. The minimum height is 1578 and the maximum height is 2389 meters and the average height of the habitat is 1983 meters. The general slope of the habitat area is about 25 to 40% and the general direction of the slope is southwest and south. The average vegetation cover is 37%, the vegetation of T. kotschyanus species is 2.5%. Vegetative growth starts from the first half of April, flowering from the second half of May and sowing from the second half of July, and the beginning of dormancy in thyme is from the second half of September. Also, a significant difference was observed between the percentage of crude protein, the percentage of cell wall without hemicellulose, the percentage of dry matter digestibility and the energy of metabolism in both vegetative and reproductive stages at the level of one percent. Preliminary estimates showed that about 80% of T. kotschyanus in Serendo Hofridrid habitat are exploitable and economical.
کلیدواژهها [English]
T. kotschyanus, Individual ecology, Nutritional value, Sarand and Khodafrid area, Boshrouyeh city