1کارشناس ارشد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه.ایران.
2استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
3استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
چکیده
تعارضات ملکی و دعاوی حقوقی یکی از بغرنجترین مسائل کشاورزی است. ازاین‌رو پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد کیفی و با تکیه بر پژوهشهای اسنادی و میدانی سعی نموده است به بررسی روند تحولات ارضی دهستان ماهیدشت طی 60 سال اخیر در خصوص تعارضات ملکی و حقوقی بپردازد. شواهد و اسناد بررسی‌شده در سال‌های 1264 هجری خورشیدی تا 1341 گویای این مطلب است که نظام بهرهبرداری از زمین، نظام ارباب- رعیتی بودهاست و با اجرای اصلاحات ارضی از سال 1342 و سال‌های پس از آن به خردهمالکی تبدیل شد؛ بنابراین اولین گام که در ارتباط با دگرگونی ساختار اراضی کشاورزی برداشته شد، مربوط به اصلاحات ارضی 1340 هجری خورشیدی بود. این اتفاق باعث خردشدن اراضی کشاورزی شد. متعاقب خردشدن اراضی؛ پراکندگی قطعات، هموار و ناهمواری، تعارضات و مناقشات بهوجود آمد. نظام خرده دهقانی پاسخگوی نیازهای خانوادگی بهره‌بردار کشاورزی نبود. به‌عبارت‌دیگر، تحولات اجتماعی به تحولات اقتصادی منجر شد و متعاقباً سایر تحولات در فرهنگ نیز به وقوع پیوست. در بررسی‌های صورت گرفته‌شده از اسناد و مدارک نسقداران در ماهیدشت مشاهده شد که بیشترین مالکیت‌ها و صدور اسناد زراعی در سال‌های 50-1345 هجری خورشیدی اتفاق افتاده است. تعداد زیادی از این اسناد قطعی و رسمی بودند و مصاحبه با 25 نفر از ریشسفیدان محلی مشخص شد که تعارضات و دعاوی ملکی پس از خردشدن اراضی، بعد از اصلاحات ارضی و تقسیم ارث بهوقوع پیوسته است.مهمترین اقدامی که در زمینه کاهش تعارضات ملکی پیشنهاد میشود ثبت زمین و سیستم کاداستر است.
1M.Sc. of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agriculture, Razi University, Kermanshah, Iran.
2Professor, Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agriculture, Razi University, Kermanshah, Iran.
3Assistant Prof., Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agriculture, Razi University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]
Property conflicts and legal disputes over land ownership constitute one of the most complex issues in the field of agriculture. Adopting a qualitative approach, the present study reviews the literature and field research findings on property conflicts and legal disputes following the Land Reform of 1962 in Mahidasht over the past 60 years. Document analysis and field research evidence from the documents over the period 1885 to 1962 show that landlord system was transformed into the current peasant system as a result of the agrarian reform in 1962 that served as the first transformation in land ownership structure. This subsequently led to conflicts and disputes over fragmented farmlands, and dispersion of even and uneven agricultural lands of different degrees of , fertility. In the meantime, the peasant system failed to meet the farmer’s household needs. In other words, the social changes due to the land reform led to economic changes and the consequent changes in the cultural life of the farmers. The documents in Mahidasht revealed that most of the property ownership documents had been issued during the years 1966-71 and that many of these were conclusive and official. Interviews with 25 local elder farmers further revealed that property conflicts and disputeshad arisen after the land reform of 1962 and the subsequent sharing out of the inherited lands. The most important measure found to reduce property conflicts is to register land rights and to implement the Cadastral system.
کلیدواژه‌ها [English]
Document analysis, Property conflicts, Agricultural land disputes, Mahidasht
مراجع
اسماعیل، ق.، 1393. وضعیت ثبتی املاک بدون سند در حقوق ثبت ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شاهرود.
افشاری، م. و م. ح. هجرتی. 1389. نقش مالکیت‌های ارضی در توسعه روستایی، مطالعه موردی: دهستان پایین رخ تربت‌حیدریه. فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیای انسانی. 3: 56-42.
تقوایی، م. 1376. سیر تحول نظامهای بهرهبرداری در سرحد چهاردانگه. نشریه مدیریت. 4: 31-12.
توکلی، ج. و ج. دامن باغ. 1395. مالکیت بر بهرهبرداری از اراضی کشاورزی، مطالعهی موردی: بخش ماهیدشت شهرستان کرمانشاه. مجله پژوهش و برنامه ریزی روستایی. 5: 151-146.
جمشیدی، ع.، تیموری، م.، حاضری، م. و ک. روستا. 1388. عوامل موثر بر مشارکت کشاورزان در اجرای طرح یکپارچهسازی اراضی استان ایلام: مطالعه موردی شهرستان شیروان و چرداول. فصلنامه روستا و توسعه. 12(1):109- 127.
خرمشاد، م. و م. ج. موسی نژاد. 1396. دولت پهلوی، اصلاحات ارضی و نظریه توسعه روستو. فصلنامه علوم اجتماعی. 24(76): 145-174.
رحمانیان، د.، صوفی، ع. ر.، طاهری مقدم، م. و ش. کرمی. 1395. ظهور اربابان زن در غرب ایران، از مشروطه تا پایان پهلوی اول (1285-1320ش) مطالعه موردی کرمانشاه. پژوهشنامه زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. 7(17): 47-56.
روستا، ک و م. تیموری. 1388. اولویت بندی عوامل بازدارنده اجرای طرح یکپارچهسازی اراضی در استان خراسان جنوبی (مطالعه موردی: شهرستان در میان). مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران. 2-40 (2): 153- 145.
زاهدی، ن.، جمشیدی اصل، ب.، و م. قوامی. 1395. معرفی مدل دامنه اداره زمینی با تأکید بر نقش مؤلفههای مکانی آن». دومین کنفرانس ملی مهندسی فناوری اطلاعات مکانی، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی و دانشکده مهندسی نقشه برداری.
شاهدی، ر. و س. م. جلالی. 1396. تأثیر کاداستر در جلوگیری از اشتباهات ثبتی. فصلنامه مطالعات اجتماعی.3: 49-23.
شعبانعلی فمی، ح.، قارون، ز. و ج. قاسمی. 1391. مدیریت نظامهای بهرهبرداری کشاورزی در ایران، سروا، چاپ اول، انتشارات آوای مسیح.
شوکتی آمقانی، م.، کلانتری، خ.، اسدی، ع. و ح. شعبانعلی فمی. 1397. مروری بر وضعیت خردی و پراگندگی اراضی کشاورزی در جهان و ایران. نشریه علمی ترویجی مدیریت اراضی. 6(1): 63-83.
طاهری تیزرو، ع.، مشایخی، ح. و م. زارع. 1391. مکانیابی تغذیه با استفاده از GIS در دشت ماهیدشت کرمانشاه. مجله پژوهش آب ایران. 6(11): 47-53.
عزمی، آ.، و س. امیری پریان. 1394. بررسی تأثیرات اقتصادی و اجتماعی اصلاحات ارضی (قبل از انقلاب اسلامی) بر اجتماع روستایی- مطالعه موردی: شهرستان کرمانشاه. سومین همایش سراسری کشاورزی و منابع طبیعی پایدار، تهران.
علومی، م. ص. 1390. نقش کاداستر در اثبات و احراز مالکیت. پایاننامه کارشناسی ارشد دانشگاه قم.
کرمی، ش.، و د. رحمانیان. 1396. اصلاحات ارضی و مسئله سلب مالکیت از مالکان زن (1341-1351ش): مطالعه موردی غرب ایران. فصلنامه گنجینه اسناد. 35: 46-21.
کلانتری، خ.، حسینی، س. م. و غ. عبدالهزاده. 1384. ساماندهی و یکپارچهسازی اراضی کشاورزی با استفاده از تجارب کشورهای اروپای شرقی. فصلنامه روستا و توسعه. 8(3): 67-103.
لهساییزاده، ع. 1377. نظامهای بهرهبرداری کشاورزی پس از انقلاب در ایران. مجموعه مقالات و سخنرانیهای سمینار ملی بررسی سیاستها و روشهای بهرهبرداری بهینه از اراضی، معاونت آبخیزداری، وزرات جهاد سازندگی.
لهساییزاده، ع. 1382. تحولات اجتماعی در روستاهای ایران. چاپ دوم. انتشارات نوید.
مجاهد، الف. 1394. تحولات کاداستر قبل از انقلاب تا بعد از انقلاب و تأثیر آن در بهداشت حقوقی. پایان-نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم انسانی. دانشگاه آزاد اسلامی.
مطیعی لنگرودی، س. ح. 1373. عملکردهای تعاونیهای تولید مشاع. هشتمین کنگره جغرافیدانان ایران. اصفهان.
ملکی، م.، و م. سعدی مسگری. 1382. جایگاه ونقش کاداستر، تولید نقشههای کاداستر و پایگاه دادههای حقوقی در عملیات مربوط به ثبت اسناد و املاک. همایش ژئوماتیک 82، تهران، سازمان نقشه برداری کشور.
هالیدی، ف. 1385. دیکتاتوری و توسعه سرمایه داری در ایران. ترجمه فضل الله نیکآئین. چاپ اول. انتشارات امیرکبیر.
Th. 1996. Conflict Theories. A socio-scientific introduction with sources spriger specialist media. Wiesbaden GmbH (In German).
Coyne, I. 1997. Sampling in Qualitative Research. Purposeful and Theoretical Sampling; Merging or Clear Boundaries? Journal of Advanced Nursing 26(3):623-30
Deininger, K. 2003. Land Policies for Growth and Poverty Reduction. World Bank Policy Research Report; Washington, DC: World Bank and Oxford University Press.
Ehsani, K. 2006. Rural Society and Agricultural Development in Post-Revolution Iran: The First Two Decades. Critique Critical Middle Eastern Studies. 15(1):79-96
Hasanzadeh, K. 2010. GIS, Cadastre and Sustainable Development. International Journal of Geomatics and Geosciences. 1(3): 414-425.
Keddie, N. R. 1968. The Iranian Village before and after land reform. Journal of Contemporary History. 3(3): 69-91.
Schultz, T.W. 1964. Transforming traditional agriculture. The Economic Journal. 74(296): 996-999.
Yasouri, M., 2008. The reasons for minimum profitability of production factors in rural areas. Journal of Geography and Regional Development. 9(5): 113-124.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,034
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 386
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب
