2دانشیار موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
3استادیار موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
4عضو هئیت علمی موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
چکیده
سابقه و هدف: با وجودی که قسمت اعظم مخارج تولید پنبه صرف برداشت دستی محصول میباشد حرکت در جهت مکانیزه کردن برداشت پنبه میتواند نقش زیادی در کاهش هزینههای تولید و توسعه زراعت پنبه داشته باشد. با توجه به این که تغییرات در الگوی کاشت و کاهش فاصله ردیف، خصوصیات مورفولوژیکی گیاه پنبه را تحت تأثیر قرار میدهد، بررسی و مطالعه این موضوع از اهمیت ویژهای برخوردار است، بنابراین هدف از این پژوهش ارزیابی اثر الگوی کاشت دو ردیفه بر رشد، عملکرد و کیفیت برداشت ماشینی در ارقام کلاستر بوده است. مواد و روشها: بهمنظور بررسی اثرات الگوی کاشت و فاصله ردیف بر عملکرد و کیفیت برداشت پنبه، آزمایش مزرعهای به صورت اسپلیت پلات (کرتهای خرد شده) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کارکنده طی سالهای 94-1393 اجرا گردید. ارقام کلاستر پنبه (T3، کاشمر و ساجدی) در عامل اصلی و الگوهای کاشت شامل: یک ردیفه (96 × 20 سانتیمتر)، دو ردیفه (96×10سانتیمتر)، دو ردیفه (96×20 سانتیمتر) و دو ردیفه (96×30 سانتیمتر) در عامل فرعی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SAS انجام و برای رسم نمودار ها از نرم افزار Excel استفاده شد. یافتهها: نتایج تجزیه مرکب این پژوهش نشان داد که، الگوی کاشت دو ردیفه بر عملکرد، درصد زودرسی، عملکرد ماشین برداشت و افت پس از برداشت محصول معنیدار شد. مقایسه میانگین صفات نشان داد کاشت دو ردیفه با فاصله ردیفهای 10 و 20 سانتیمتر در مقایسه با سایر الگوهای کاشت بالاترین میانگین عملکرد وش، زودرسی محصول و راندمان ماشین برداشت را داشت. همچنین نتایج ضریب همبستگی صفات نشان از رابطه معنیداری بین عملکرد ماشین با ارتفاع تشکیل اولین شاخه زایا ، تعداد غوزه ، افت پس از برداشت و عملکرد در هکتار داشت. نتیجه گیری: این تحقیق نشان داد ارقامی برای برداشت مکانیزه مناسبتر میباشند که دارای تیپ کانوپی بسته وموقعیت قرار گرفتن غوزهها نزدیک به شاخه اصلی بوده و تشکیل اولین شاخه زایا در ارتفاع بالاتری از سطح خاک و قسمت یقه گیاه باشد. بنابر این بایستی تغییر تراکم بوته و فاصله ردیف به نحوی باشد که بر عملکرد پنبه تاثیر منفی نداشته باشد.
2associate Prof. of Agronomy, Cotton Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization(AREEO), Gorgan, Iran
33Assistant Prof Dept of Breeding, Cotton Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran
4Scientific Staff Member of Cotton Research Institute of Iran, Agricultural Research, Education and Extension Organization(AREEO), Gorgan, Iran
چکیده [English]
Although most cotton production costs are spent on manual harvesting of the product, moving toward the mechanization harvesting of production and development of cotton cultivation .In order to evaluate the effects of planting pattern and row spacing on quantity and quality of cotton harvesting, this experiment was carried out split- plot using RCBD with Four replications in Karkandeh Cotton Research Station Kordkooy, during 2014-2015. Main-plots were cluster varieties of cotton (T3, Kashmar and Sajedi) and sub-plots included four planting patterns (single row 20×0.96, twin row 10×0.96, 20×0.96, 30×0.96 cm). The composite analysis results showed that planting pattern of twin row was significant on yield, earliness percentage, performance of cotton harvesting machine and post harvest. Also Mean comparisons revealed that the 10 and 20 cm row spacing in the 96 cm row at center had the highest yield and earliness percentage and harvest efficiency in compared with other planting patterns. Also, the result of correlation coefficient of traits showed a significant relationship between machine yield and height of first sympodial from ground branch germination, number of bolls, post harvest losses and seed cotton yield. Finally, the plant density and row spacing should be changed in such a way that the cotton yield is not significantly affects.