| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,036 |
| تعداد مقالات | 33,971 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,606,408 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 74,762,416 |
ارزیابی اثرات کشت پنبه بر میزان عرضه و تقاضای منابع آب مناطق جنوب شرقی ایران تحت سناریوهای تغییر اقلیم | ||
| پژوهش های پنبه ایران | ||
| دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 16، آبان 1400، صفحه 23-44 اصل مقاله (855.27 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijcr.2021.353457.1164 | ||
| نویسندگان | ||
| یاسین زمانی1؛ محسن حمیدیان پور* 2؛ سیدآرمان هاشمی منفرد3؛ مهدی اژدری مقدم3 | ||
| 1دانشجوی دکتری مهندسی ومدیریت منابع آب ، گروه مهندسی عمران، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| 2استادیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان ، ایران | ||
| 3دانشیار گروه مهندسی عمران، دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: کشاورزی عمدهترین مصرفکننده آب در سراسر جهان است و مدیریت آب کشاورزی بسیار پیچیده است. برقراری تعادل بین منابع آب و تقاضا در مناطق خشک و نیمهخشک یک چالش بزرگ در طی دهههای آینده خواهد بود. زیرا قرن بیست و یکم با چالش جهانی تحت عنوان تغییر اقلیم روبرو است و مدیریت منابع آب و تقاضا دشوارتر نیز میگردد. یکی از آثار تغییر اقلیم، کمبود آب قابل دسترس در مناطق مختلف جهان بوده که بیشترین خسارت را به بخش کشاورزی وارد کرده و امنیت غذایی را به خطر انداخته است. از راهکارهای رسیدن به ثبات عملکرد محصولات کشاورزی در نتیجهی تغییر اقلیم، افزایش بهرهوری آب است که سبب کاهش وابستگی کشاورزان به بارشهای نامنظم ناشی از تغییر اقلیم میشود. استان سیستان و بلوچستان از جمله مناطق خشک و نیمه خشک است. بنابراین از این موضوع مستثنا نمیباشد. درگذشته پنبه در این منطقه جغرافیایی کشت میگردید. اما بهدلیل عدم انطباق با شرایط اقلیمی و مطالعات آمایش سرزمین از الگوی کشت منطقه مورد مطالعه حذف میشود. اما مجدد زمزمه کاشت این گیاه در منطقه به صدا در آمده است. با توجه به بالابودن تنش کمآبی منطقه لازم است به شکل علمی بیان شود که کشت پنیه منجر به افزایش تنش کمآبی در منطقه میشود. لذا هدف اصلی این مطالعه، ارزیابی تأثیر کشت پنبه بر عرضه و تقاضای منابع آب در شرایط تغییر اقلیم است. مواد و روش‌ها: در این پژوهش، اثر تغییر اقلیم بر پارامترهای هواشناسی در حوضه پیشین واقع در استان سیستان و بلوچستان توسط مدلهای گردش عمومی جو تحت دو سناریوی RCP 4.5 وRCP 8.5 بررسی شد و شبیهسازی منابع و نقاط تقاضای آب در منطقه مورد مطالعه با استفاده از مدل برنامهریزی و مدیریت منابع آب ارزیابی شد. برای کاهش عدم قطعیت مدلهای گردش عمومی جو از مدل ترکیبی استفاده شد. یافته ها: تایج پیشبینی پارامترهای هواشناسی نشان داد میزان بارش منطبق با سناریوی 5/8 و 5/4 به‌ترتیب به میزان 6/7 و 6/12 درصد بیشتر پیشنمایی میگردد و تقریباً دما مقدار ثابتی دارد. برای مقابله با کمبود آب نقاط تقاضا، راهکارهای مدیریتی افزایش راندمان آبیاری، حذف کشاورزیهای غیر مجاز، استفاده از دستگاه آب شیرین کن ارایه شد. همچنین نتایج نشان داد میانگین نیاز تأمین نشده بخش کشاورزی با کشت فعلی و افزودن کشت پنبه به ترتیب 83 و 85 درصد است. نتایج بررسی سناریوها نشان داد، کمترین نیاز تأمین نشده در حالت تغییر اقلیم با سناریوی 5/4 و کشت فعلی به مقدار MCM4/39 و در حالت پایه همراه با کشت پنبه بیشترین نیاز تأمین نشده MCM9/65 است. همچنین نتایج نشان دادند، با در نظر گرفتن سناریوی سوم، نیاز تامین نشده کشت پنبه در حالت اقلیم پایه و تغییراقلیم با سناریوی 5/4 و سناریوی 5/8 به ترتیب 08/25 و 2/13 و 53/15 میلیون متر مکعب محاسبه شد، که در هر سه حالت، بیشتر از نیاز تأمین نشده کشت فعلی است. بنابراین کاشت پنبه باعث افزایش تنش کمآبی میگردد. نتیجه‌گیری: منطقه جنوب شرق ایران دارای اقلیمی خشک و گرم است. سیاستمداران و برنامه ریزان منطقه‌ای باید به گونه ای عمل نمایند که بتوان منجر به افزایش تابآوری ساکنین و کشاورزان بومی شوند. مبتنی بر نتایج این مطالعه استفاده از دستگاه آبشیرینکن برای آب شرب و کاهش تلفات و کشاورزی غیر مجاز تاثیر بیشتری بر منابع آب نسبت به سناریوی افزایش راندمان کشت فعلی داشت. بنابراین کشت این محصول، در این حوضه جغرافیایی، به هیچ عنوان قابل توجیه نیست و پیشنهاد میشود برای حل مشکل اقتصادی در منطقه مورد مطالعه، کشتهای دیگر مورد بررسی قرار گیرد. با مقایسه کشت پنبه نسبت به کشت فعلی در تمام حالات مشابه اقلیمی، نیاز تامین نشده پنبه از کشت فعلی بیشتر شد. بنابراین کشت پنبه باعث کمبود روزافزون منابع آب در منطقه میشود. در نهایت اینکه نتایج این تحقیق به تصمیمگیران منطقه مورد مطالعه، برای مدیریت بهتر منابع آب کمک میکند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مدیریت منابع آب؛ ویپ؛ ریزگردانی؛ سناریو اقلیمی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of the effects of cotton cultivation on the supply and demand of water resources in the southeastern regions of Iran under climate change scenarios | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Yasin Zamani1؛ Mohsen Hamidianpour2؛ Seyyed Arman Hashemi Monfared3؛ Mehdi Azhdari moghaddam3 | ||
| 1Phd student, Department of Civil Engineering, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Sistan and Baluchestan, Iran | ||
| 2Assistant professor in Climatology, Department of Physical Geography, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran | ||
| 3Associate Professor, Department of Civil Engineering, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Sistan and Baluchestan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Agriculture is the largest water-use sector and water management for agriculture is complex. In this study, the effect of climate change on meteorological parameters was investigated by general circulation models under two scenarios of RCP 4.5 and RCP 8.5 and the simulation of resources and demand points of the study area was evaluated using water resources planning and management model. To reduction the uncertainty of general circulation models was used from the ensemble model. The results showed that the amount of precipitation in the scenarios of 8.5 and 4.5 was projected 7.6 and 12.6% more than observation, respectively, and the temperature is almost constant. To confrontation with water shortage in demand sections, the management strategies were presented such as the increase irrigation efficiency, the eliminate unauthorized agriculture, the reduce water losses, and use water desalination. The results showed that the average unmet demand of the agricultural sector with the current cultivation and the cotton cultivation is 83% and 85%, respectively. The results of the scenarios showed that the lowest unmet demand has the climate change with the scenario of 8.5 and the current cultivation with the amount of 39.44 MCM and the basic condition and cotton cultivation has the highest unmet demand with the amount of 65.9 MCM, so the cotton planting increases water stress. This research helps for better management of water resources to decision makers of the study area. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Water Resources Management, WEAP, Downscaling, Climatic Scenarios | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 615 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 519 |
||