1استادیار، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
2موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
3مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
4مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان
5سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
6مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، فارس، ایران
7مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران
8مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران
9مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکزی، ایران
10مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آذربایجان شرقی، ایران
چکیده
کشور ایران با داشتن تنوع بالای اقلیمی از غنیترین منابع گیاهان دارویی جهان است. زیره سبز (Cuminum cyminum L.) یکی از مهمترین و اقتصادی ترین گیاهان دارویی خانواده چتریان میباشد که پراکنش بالایی در نقاط مختلف کشور داشته و یکی از مهمترین گیاهان صادراتی ایران میباشد. این مطالعه در راستای بررسی تنوع کمی و کیفی اسانس زیره سبز در استان خراسان رضوی در سال زراعی 1398 انجام شد. بدین منظور بذر از مزارع 6 منطقه مختلف استان در زمان برداشت گیاهان، جمعآوری شد. بذرها به روش تقطیر با آب در مدت 2 ساعت اسانسگیری شدند. برای شناسایی ترکیبهای موجود در اسانسها و تعیین درصد کمی آنها از دستگاههای گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. تعداد 9 ترکیب در اسانسهای مناطق گناباد (N1)، نیشابور (N2)، تایباد (N3) و خوشاب (N4)، 15 ترکیب در اسانس گیاهان منطقه فریمان (N5) و در نهایت 13 ترکیب در اسانس منطقه درگز (N6) شناسایی شد. در مجموع 9 ترکیب، gamma-terpinene-7-al، cuminaldehyde،terpinene-4-ol ، gamma-terpinene، α-phellandrene، p-cymene ، sabinene، β-Pinene ، α-Pinene در اسانس زیره سبزهای برداشت شده از 6 منطقه استان خراسان رضوی مشترک بود. دو ترکیب cis-dihydrocarvone و (E)-Caryophyllene منحصرا در منطقه (N5) به ترتیب با مقادیر 45/0% و 19/0% شناسایی شد. 4 ترکیب α-thujene، α-terpinene، limonene و 1,8-cineol فقط از اسانسهای منطقه(N5) و (N6) بدست آمد. کمیت و کیفیت اسانس زیره سبز جمعآوری شده از منطقه (N2)، با اقلیم بیابانی خشک- سرد و میانگین بارندگی سالیانه بالا، بالاتر از سایر مناطق بود.
1Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension
Organization (AREEO), Tehran, Islamic Republic of Iran.
2Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension
Organization (AREEO), Tehran, Islamic Republic of Iran.
3Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension
Organization (AREEO), , Islamic Republic of Iran.
4Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension
Organization (AREEO), , Islamic Republic of Iran.
5Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension
Organization (AREEO), Tehran, Islamic Republic of Iran.
6Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension
Organization (AREEO), Islamic Republic of Iran.
7Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension
Organization (AREEO), Islamic Republic of Iran.
8Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension
Organization (AREEO), Islamic Republic of Iran.
9Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension
Organization (AREEO), Islamic Republic of Iran.
10Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension
Organization (AREEO), Islamic Republic of Iran.
چکیده [English]
Iran is one of the richest sources of medicinal plants in the world due to its high climatic diversity. Cumin is one of the most important and economical medicinal plants of the Umbelliferae family, which has a high distribution in different parts of the country and is one of the most important export plants of Iran. This study was conducted to investigate the quantitative and qualitative diversity of cumin essential oil in Khorasan Razavi province in 2018-2019. For this purpose, seeds were collected from farms in 6 different regions of the province at the harvest time. Seeds were extracted by water distillation for 2 hours. Gas chromatography (GC) and gas chromatography-mass spectrometry (GC / MS) devices were used to identify the essential oil compounds and determine their percentage. Nine compounds in the essential oils of Gonabad (N1), Neishabour (N2), Taybad (N3) and Khoshab (N4), 15 compounds in the essential oils of plants in Fariman region (N5) and finally 13 compounds in the essential oils of Dargaz region (N6) were identified. In total, 9 compounds; gamma-terpinene-7-al, cuminaldehyde, terpinene-4-ol, gamma-terpinene, α-phellandrene, p-cymene, sabinene, β-Pinene, α-Pinene were common in cumin essential oil extracted from 6 regions of Khorasan Razavi province. The two compounds cis-dihydrocarvone and (E) -Caryophyllene were identified exclusively in region (N5) with of 0.45% and 0.19%, respectively. α-thujene, α-terpinene, limonene and 1,8-cineol were obtained only from essential oils of (N5) and (N6).