پورمیرزایی, احمد, جم زاد, زیبا, جلیلی, عادل, غنچه پور, ماشاالله. (1400). جایگاه حفاظتی دو گونه انحصاری از جنس نعنای گربه .Nepeta L از خانواده نعنا. سامانه مدیریت نشریات علمی, 6(2), 131-137. doi: 10.22092/irn.2021.354165.1349
احمد پورمیرزایی; زیبا جم زاد; عادل جلیلی; ماشاالله غنچه پور. "جایگاه حفاظتی دو گونه انحصاری از جنس نعنای گربه .Nepeta L از خانواده نعنا". سامانه مدیریت نشریات علمی, 6, 2, 1400, 131-137. doi: 10.22092/irn.2021.354165.1349
پورمیرزایی, احمد, جم زاد, زیبا, جلیلی, عادل, غنچه پور, ماشاالله. (1400). 'جایگاه حفاظتی دو گونه انحصاری از جنس نعنای گربه .Nepeta L از خانواده نعنا', سامانه مدیریت نشریات علمی, 6(2), pp. 131-137. doi: 10.22092/irn.2021.354165.1349
پورمیرزایی, احمد, جم زاد, زیبا, جلیلی, عادل, غنچه پور, ماشاالله. جایگاه حفاظتی دو گونه انحصاری از جنس نعنای گربه .Nepeta L از خانواده نعنا. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1400; 6(2): 131-137. doi: 10.22092/irn.2021.354165.1349
جایگاه حفاظتی دو گونه انحصاری از جنس نعنای گربه .Nepeta L از خانواده نعنا
1پژوهشگر بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان
2استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
3پژوهشگر، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، کرمان، ایران.
چکیده
جایگاه حفاظتی دو گونه انحصاری نعنای گربه Nepetarivularis وN.assurgens از خانواده Lamiaceae با استفاده از دستورالعمل اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN ) مورد بررسی قرار گرفت. این دو گونه علفی و چندساله و انحصاری استان کرمان بوده و رویشگاههای کم و بیش مشابهی دارند. هر دو گونه آبدوست هستند، با این تفاوت که گونه N.rivularis در حاشیه آبراهها، ولی گونه N.assurgensبا فاصله بیشتری از آبراهها پراکنش دارد.همچنین گونهN.rivularis ازپراکنش محدودتری در استان برخوردار است. این گونهها بر اساس معیارهای سطح تحت اشغال، کاهش اندازه جمعیتها و کاهش کیفیت رویشگاه و تعداد رویشگاهها و جمعیتهای منقطع در بحران انقراض (CR) قرار دارند. حضور عشایر و چرای دام، همچنین عریض شدن رودخانه در اثر سیلابهای مخرب و اسکان عشایر در مجاورت رویشگاهای آنها از عوامل تخریب کننده این گونهها میباشند. اعلام رویشگاههای حفاظت شده توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، حفاظت خارج از رویشگاه در باغهای گیاهشناسی و بانک ژن منابع طبیعی ایران برای جلوگیری از انقراض باید در برنامه کار حفاظت از این گونه قرار گیرد.
The conservation status of two species of Nepeta (Lamiaceae)
نویسندگان [English]
Ahmad Pourmirzaie1؛ Ziba Jamzad2؛ Adel Jalili2؛ mashaallah Ghonchepour3
1Research Expert, Research Division of Natural Resources Department, Kerman
2Prof., Research Institute of Forests and Rangelands Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
3Research Expert, Research Division of Natural Resources Department, Kerman Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Kerman, Iran
چکیده [English]
The conservation status of two endemic species of the genus Nepeta including N. rivularis and N. assurgens of Lamiaceae family was evaluated and defined based on IUCN threat categories and criteria. Both species are herbaceous perennials and endemic to Kerman province and have more or less similar habitats. Nepeta rivularis is more hydrophilic and is present in waterside habitats, but in most habitats, N. assurgens is present in a short distance from the river. However, Nepeta rivularis has a more limited distribution. Both species are defined as “Critically Endangered” (CR), based on the area of occupancy (AOO), gradual population size reduction, low quality of habitat, interrupted populations and populations sizes. The presence of nomads and livestock grazing, as well as the widening of the river due to destructive floods and the settlement of nomads in the vicinity of the habitat are among the destructive factors of these species. Determining protected habitats by Forests, Rangelands and Watershed Management Organization, ex-situ conservation in Botanical Gardens, and plant natural resources gene bank are suggested to be considered for the conservation of this species.