چیت بند, علی اصغر, باغستانی, محمدعلی, نبیزاده نُقندر, محبوبه. (1398). ارزیابی مقایسهای خطرات زیستمحیطی علفکشهای اراضی گندم و جو با استفاده از آزمون عدسک، Lemna minor، در اکوسیستمهای آبی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 6(2), 82-101. doi: 10.22092/jppps.2019.123470
علی اصغر چیت بند; محمدعلی باغستانی; محبوبه نبیزاده نُقندر. "ارزیابی مقایسهای خطرات زیستمحیطی علفکشهای اراضی گندم و جو با استفاده از آزمون عدسک، Lemna minor، در اکوسیستمهای آبی". سامانه مدیریت نشریات علمی, 6, 2, 1398, 82-101. doi: 10.22092/jppps.2019.123470
چیت بند, علی اصغر, باغستانی, محمدعلی, نبیزاده نُقندر, محبوبه. (1398). 'ارزیابی مقایسهای خطرات زیستمحیطی علفکشهای اراضی گندم و جو با استفاده از آزمون عدسک، Lemna minor، در اکوسیستمهای آبی', سامانه مدیریت نشریات علمی, 6(2), pp. 82-101. doi: 10.22092/jppps.2019.123470
چیت بند, علی اصغر, باغستانی, محمدعلی, نبیزاده نُقندر, محبوبه. ارزیابی مقایسهای خطرات زیستمحیطی علفکشهای اراضی گندم و جو با استفاده از آزمون عدسک، Lemna minor، در اکوسیستمهای آبی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1398; 6(2): 82-101. doi: 10.22092/jppps.2019.123470
ارزیابی مقایسهای خطرات زیستمحیطی علفکشهای اراضی گندم و جو با استفاده از آزمون عدسک، Lemna minor، در اکوسیستمهای آبی
2موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
3مدیریت شعب بانک کشاورزی خراسان رضوی، مشهد، ایران.
چکیده
امروزه آلودگیهای ناشی از کاربرد آفتکشها در اکوسیستمهای آبی، به یک معضل بزرگ در بخش کشاورزی تبدیل شده است. بهمنظور بررسی سمیت ده ترکیب علفکش تجاری مورد استفاده در اراضی گندم و جو کشور روی گیاه عدسک آبی، آزمون سمشناسی گیاهی استاندارد (Lemna Test)، بهصورت دز-پاسخ و در قالب طرح کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هشت غلظت مختلف از مادۀ مؤثر هر یک از علفکشهای کلودینافوپ-پروپارژیل، پینوکسادن، پینوکسادن + کلودینافوپ-پروپارژیل، دیکلوفوپ-متیل، فنوکساپروپ-پی-اتیل، مزوسولفورون-متیل + یدوسولفورون سولفورون-متیل سدیم، متسولفورون-متیل + سولفوسولفورون، 2,4-D، بروموکسینیل + امسیپیای و شاهد بدون مصرف علفکش بود. ارزیابی کارآیی، براساس بازدارندگی سرعت رشد نسبی سطح برگ (RGR) عدسک آبی، بعد از هفت روز انجام شد. نتایج مقادیر EC50 ترکیبات مورد مطالعه روی گیاه عدسک آبی در محیط کشت حاصل از برازش معادلات لگاریتم لجستیک، نشان داد علفکش بروموکسینیل + امسیپیای با EC5051/0 میکروگرم بر لیتر،بیشترین کاهش را در سرعت رشد نسبی سطح برگ عدسک آبی در مقایسه با سایر علفکشها ایجاد کرده است. سمیّت بالای بروموکسینیل+ اِمسیپیای را میتوان به خصوصیات فیزیکوشیمیایی و جذب سریع آن به درون سلول گیاهی نسبت داد. 2,4-D با EC5097/87 میکروگرم بر لیتر، کمترین کارآیی را روی عدسک آبی از خود نشان داده است. میزان سمیّت ده علفکش مورد بررسی به این ترتیب است: بروموکسینیل + امسیپیای > مزوسولفورون-متیل + یدوسولفورون سولفورون-متیل سدیم > پینوکسادن > پینوکسادن + کلودینافوپ-پروپارژیل > دیکلوفوپ-متیل > متسولفورون-متیل + سولفوسولفورون > کلودینافوپ-پروپارژیل > فنوکساپروپ-پی-اتیل > 2,4-D. اطلاعات به دست آمده از نتایج مطالعه حاضر میتواند برای اتخاذ ضوابط لازم جهت مدیریت اکوسیستم آبزی مفید باشد.
Comparative Environmental Risk Assessment of Herbicides Used in Wheat and Barley Fields by Duckweed, Lemna minor, Test in Aquatic Ecosystems
نویسندگان [English]
A. A. Chitband1؛ Mohammad Ali Baghestani2؛ Mahboubeh Nabizade Noghondar3
1Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Lorestan University, Lorestan, Iran.
2Department of Herbicide Research, Iranian Institute of Plant Protection, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
3Agricultural Bank Branches Management, Mashhad, Iran.
چکیده [English]
Nowadays, the pollution in aquatic ecosystems caused by the application of pesticides has become a serious problem. To evaluate the phytotoxicity of ten herbicides used in wheat and barley fields by duckweed (L. minor) test, a dose-response experiment was carried out in completely randomized design with four replications. The treatments consisted of eight different concentrations of various active ingredients of herbicides including clodinafop-propargyl, pinoxaden, pinoxaden + clodinafop-propargyl, diclofop- methyl, fenoxaprop-p-ethyl, mesosulfuron-methyl + iodosulfuron-methyl sodium, metsulfuron-methyl+ sulfosulfuron, 2,4-D and bromoxynil + MCPA with herbicide-free control treatment. Toxicity assessment index was based on inhibition of the relative leaf surface growth rates (RGR) of the plants after seven days. The EC50 values which were derived by fitting the log-logistic curves, showed that bromoxynil + MCPA with EC50 equal to 0.51 microgram/l had the highest effect in reduction of the relative leaf surface growth rate of Lemna compared with other herbicides. This high toxicity probably is attributed to its physicochemical properties and rapid uptake by the plant cells. 2,4-D with EC50 equal to 87.97 µg/l showed the lowest toxicity on Lemna. The phytotoxicity of the nine herbicides tested could be ranked as follows: Bromoxynil +MCPA > Mesosulfuron-methyl + iodosulfuron-methyl sodium > Pinoxaden > Pinoxaden + Clodinafop-propargyl > Diclofop- methyl > Metsulfuron-methyl+ sulfosulfuron > Clodinafop-propargyl > Fenoxaprop-P-ethyl > 2,4-D. The information obtained from the results of the present study can be useful for adopting the necessary criteria for aquatic ecosystem management.