| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,856 |
| تعداد مقالات | 32,385 |
| تعداد مشاهده مقاله | 41,499,118 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,697,605 |
شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر ایجاد گرد و غبار شهرستان هندیجان و ارائه راه‌کارهای مدیریتی با رویکرد DPSIR | ||
| مهندسی و مدیریت آبخیز | ||
| مقاله 3، دوره 13، شماره 2، تیر 1400، صفحه 269-282 اصل مقاله (802.59 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijwmse.2021.352406.1848 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدجعفر سلطانی1؛ بهارک معتمدوزیری* 2؛ علی‌اکبر نوروزی3؛ حسن احمدی4؛ جمال مصفایی5 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه جنگل، مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه جنگل، مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران | ||
| 3دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تهران، ایران | ||
| 4استاد گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج | ||
| 5استادیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| یکی از مخاطرات طبیعی و رایج در سال‌های اخیر، پدیده گرد و غبار است که باعث آسیب‌رسانی، مخصوصاً به محیط‌های شهری و انسانی می‌شود و کنترل و مدیریت آن بسیار دشوار می‌باشد. از عوامل اصلی و موثر در رخداد این پدیده، موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی مناطق منشا و مناطق تحت تأثیر این پدیده است. در این تحقیق که در شهرستان هندیجان استان خوزستان انجام شده است، ابتدا مسائل و مشکلات بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای، پرسش از کارشناسان و نیز مراجعه به منطقه تحقیق مشخص شده است. سپس، از چارچوب نیروی محرکه-فشار-وضعیت-اثر-پاسخ (DPSIR)، برای تحلیل مهمترین عواملی که باعث وقوع گرد و غبار شهرستان هندیجان شده‌اند، استفاده شد. چارچوب DPSIR، تحلیلی مبتنی بر رابطه "علت-معلولی" عوامل، برای سیاستگذاری و برنامه‌ریزی مدیریتی است. در این تحقیق، اقدام به شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مربوط به هر یک از مولفه‌های چارچوب DPSIR با استفاده از پرسش‌نامه خبرگان با طیف لیکرت و مبتنی بر آزمون‌های ناپارامتریک فریدمن شد. توضیح اینکه، برای تکمیل پرسش‌نامه خبرگان از کارشناسان ادارات منابع طبیعی، محیط زیست، آب منطقه‌ای و جهاد کشاورزی استان خوزستان نظرسنجی صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که رشد جمعیت، توسعه کشاورزی، توسعه دامداری، توسعه صنعتی و تغییر اقلیم به‌ترتیب اهمیت، از بیشینه به کمینه، مهمترین پیشرانه‌ای موثر بر وضعیت رخداد گرد و غبار در منطقه تحقیق هستند. توجه به هر دو مقوله پاسخ‌های واکنشی و پیشگیرانه نقش مهمی را در بهبود وضعیت و کاهش اثرات نامطلوب رخداد گرد و غبار در منطقه تحقیق داراست. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اثرات زیست‌محیطی؛ پاسخ‌های مدیریتی؛ رابطه علت و معلولی؛ فرایند تحلیل سلسله مراتبی؛ نیروی محرک | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Identifying and prioritizing the factors affecting the creation of dust in Hendijan City and providing management solutions by DPSIR framework | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Jafar Soltani1؛ Baharak Motamedvaziri2؛ Ali Akbar, Noroozi3؛ Hassan Ahmadi4؛ Jamal, Mosaffaei5 | ||
| 1PhD Student, Department of Forest, Range and Watershed Management, Faculty of Natural Resources and Environment, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Forest, Range and Watershed Management, Faculty of Natural Resources and Environment, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran | ||
| 3Associate Professor, Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Tehran, Iran | ||
| 4Professor, Department of Reclamation of Arid and Mountainous Regions, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran | ||
| 5Assistant Professor of Soil Conservation and Watershed Management Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| One of the natural and common hazards in recent years is the phenomenon of dust, which causes damage, especially to urban and human environments, and is very difficult to control and manage. One of the main and effective factors in the occurrence of this phenomenon is the geographical location and climatic conditions of the regions of origin and the areas affected by this phenomenon. In this research, which has been done in Hindijan City of Khuzestan Province, first, issues and problems have been identified based on library studies, questions from experts, referring to the research area. Then, the Driving force-Pressure-Status-Impact-Response (DPSIR) framework was used to analyze the most important factors that have caused the occurrence of dust in the city of Hindijan. The DPSIR framework is an analysis of the "cause-effect" relationship of factors for policy-making and management planning. In this study, the factors related to each of the components of the DPSIR framework were identified and prioritized using a questionnaire of experts with a Likert scale and based on nonparametric Friedman tests. Explain that, to complete the questionnaire of experts, experts from the Departments of Natural Resources, Environment, Regional Water and Agricultural Jihad of Khuzestan Province were surveyed. Results showed that population growth, agricultural development, livestock development, industrial development and climate change are important from maximum to minimum, respectively, the most important drivers affecting the occurrence of dust in the study area. Attention to both reactive and preventive responses has an important role in improving the situation and reducing the adverse effects of dust occurrence in the research area. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Environmental effects, Managerial responses, Cause-and-effect relationship, Hierarchical analysis process, Driving force | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 491 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 365 |
||