1استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران
2دکتری بخش ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
چکیده
عملکرد تحصیلی دانشجویان از جمله شاخصهای موفقیت فعالیتهای علمی در نظامهای آموزش عالی بهشمار میآید. بخش قابل توجهی از کوششهای نظام آموزشی با هدف دستیابی به عملکرد تحصیلی بالا صورت میگیرد. در این راستا، هدف این پژوهش، تحلیل تأثیر سواد اطلاعاتی، خودراهبری در یادگیری، تفکر انتقادی و خودکارآمدی تحصیلی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان نظام آموزش عالی کشاورزی بود. این پژوهش از نوع پژوهشهای کاربردی است. جامعهی آماری مورد بررسی را دانشجویان مقطعهای مختلف تحصیلیِ دانشکدههای کشاورزی دانشگاههای دولتی سراسر کشور تشکیل دادند (236973=N). حجم نمونه بر مبنای جدول کریجسی و مورگان، 386 تن برآورد شد. برای نمونهگیری از روش نمونهگیری تصادفی طبقهای با انتساب متناسب استفاده شد. ابزار انداره‌گیری پرسشنامه ای محقق ساخت بود که روایی آن با استفاده از نظرسنجی از گروه متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی و علوم تربیتی دانشگاه شیراز تأیید شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب تتای ترتیبی محاسبه شد (0/78-0/71=θ) و اعتماد پرسشنامه را برای انجام پژوهش قابل قبول نشان داد. یافتههای تحلیل مسیر پژوهش نشان داد که چهار متغیر خودراهبری در یادگیری، سواد اطلاعاتی، خودکارآمدی تحصیلی و مهارت تفکر انتقادی تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد تحصیلی دانشجویان کشاورزی داشتند. همچنین، یافتههای تحلیل مسیر نشان دادند که متغیرهای مستقل پژوهش توانستند 35/8 درصد از تغییرهای واریانس متغیر عملکرد تحصیلی را پیشبینی کنند. در نهایت پیشنهاد شد که دانشگاهها و دانشکدههای کشاورزی، به منظور افزایش عملکرد تحصیلی دانشجویان تغییرهایی در فرآیندهای آموزشی خود ایجاد کنند.
The Effects of Information Literacy, Self-directed Learning, Critical Thinking, and Academic Self-efficacy on Academic Performance of Agricultural Students
نویسندگان [English]
Hamid Karimi1؛ Raha Zarei2؛ Naser Valizadeh2
1Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agriculture, University of Zabol, Zabol, Iran.
2Ph.D, Department of Agricultural Extension and Education, School of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran.
چکیده [English]
Academic performance of students is one of the main success indicators of academic activities in higher education systems. Much of the education systems' efforts are aimed at achieving high academic performance. In this regard, the main purpose of present study was to analyze the effects of information literacy, self-directed learning, critical thinking, and academic self-efficacy on academic performance of agricultural higher education students. This research is an applied study. The statistical population was agricultural students of Iran public universities (N=236973). From whom 386 students were selected as a sample through stratified random sampling method. Research tool was a researcher-made questionnaire which its validity confirmed by a group of Shiraz University's experts in the field of "agricultural extension and education" and "educational sciences". Ordinal theta coefficients demonstrated an acceptable reliability for the research tool (θ=0.71-0.78). The results of path analysis showed that the four variables self-directed learning, information literacy, academic self-efficacy, and critical thinking skills had significant positive effects on academic performance of agricultural students. Furthermore, the independent variables could account for 35.8 per cent of the variance of academic performance of agricultural students. Finally agricultural universities and colleges were recommended to make changes in their educational processes in order to increase academic performance of students.
کلیدواژه‌ها [English]
Agricultural students, Critical thinking, Information literacy, Self-directed learning
مراجع
اروجلو، س.، و همتیمسلکپاک، م. (1395). بررسی رابطه تفکر انتقادی و خودکارآمدی دانشجویان پرستاری. نشریه آموزش پرستاری، 5 (6)، 17-11.
- اسلامی، ا.، عباسی، ع.، و بیژنی، م. (1395). سازوکارهای توسعهی مهارتهای تفکر انتقادی دانشجویان در نظام آموزش عالی. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، 12 (2)، 196-183.
- آقایی، ن.، سوری، ر.، و قنبری، س. (1391). مقایسه ارتباط بین تفکر انتقادی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان کارشناسی تربیت بدنی و غیر تربیت بدنی دانشگاه بوعلی سینا همدان. نشریه پژوهش های مدیریت ورزشی و علوم حرکتی، 2 (4)، 45-35. - آهنچیان، م.ر.، و عصاررودی، ع.ق. (1394). ارتباط سبک تصمیم گیری و یادگیری خود راهبر در دانشجویان هوشبری. مجله علوم مراقبتی نظامی، 2 (1)، 32-24.
-بستان پیرا، ذ.ا.، ناستی زایی، ن.، و شهرکی پور، ح. (1395). رابطه سواد اطلاعاتی با انگیزه و پیشرفت تحصیلی دانشجویان تحصیلات تکمیلی کشاورزی و منابع طبیعی با سایر دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان. فصلنامه پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، 39، 121-110.
- بهروزی، ن.، شغابی، م.، مهرابیزادههنرمند، م.، و مکتبی، غ. (1392). بررسی رابطهی یادگیری خودراهبر با عملکرد تحصیلی و رضایت از زندگی در دانشآموزان. مجلهی علوم تربیتی دانشگاه شهید چمران اهواز، سال 21-20 (1)، 170-155.
جمالی، م.، نوروزی، آ.، و طهماسبی، ر. (1392). عوامل موثر بر خودکارآمدی تحصیلی و ارتباط آن با موفقیت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بوشهر سال 92-1391. مجله آموزش در علوم پزشکی، 13 (8)، 641-629.
حسینی طبق دهی، ل.، و صالحی، م. (1397). رابطه بین یادگیری خود راهبر و خودکارآمدی دانشجویان با نقش میانجی سواد اطلاعاتی. فصلنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 8 (3)، 45-21.
حکیم زاده، ر.، نقشینه، ن.، و بینیاز، ه. (1394). بررسی رابطه ی سواد اطلاعاتی با خودکار آمدی رایانه و عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشکده ی روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران. نشریه تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی، 49 (2)، 168-153.
ربیعی، ل.، و عیسی مراد، ا. (1395). بررسی رابطه خودکارآمدی تحصیلی با سواد اطلاعاتی دانشجویان دبیری دوره کارشناسی. چهارمین همایش علمی پژوهشی علوم تربیتی وروانشناسی، آسیب های اجتماعی و فرهنگی ایران، تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین.
رحیمی، ح. (1397). بررسی رابطه بین مهارتهای تفکر با خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان دانشگاه کاشان و علوم پزشکی. نشریه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 11 (2)، 96-31.
سماوی، ع.و.، ابراهیمی، ک.، و جاودان، م. (1395). بررسی رابطه درگیریهای تحصیلی، خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در دانشآموزان دبیرستانی شهر مشهد. دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 4 (7)، 92-71.
شریفی قورتانی، م.، و نادی، م.ع. (1395). مدل یابی معادلات ساختاری رابطه بین یادگیری خودراهبر، سبک های یادگیری و راهبردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی درس زبان انگلیسی دانش آموزان پیش دانشگاهی مدارس دولتی شهر اصفهان. فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی، 13 (22)، 60-48.
عاشوری، ج. (1393). ارتباط خودکارآمدی، تفکر انتقادی، سبکهای تفکر و هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پرستاری. مجله دانشکده پرستاری و مامایی همدان، 22 (3)، 23-15.
عبداللهی عدلی انصار، و.، فتحی آذر، ا.، و عبداللهی، ن. (1393). ارتباط تفکر انتقادی با خلاقیت، باورهای خودکارآمدی و عملکرد تحصیلی دانشجومعلمان. فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 2 (7)، 52-41.
عبدالملکی، س.، مصرآبادی، ج.، و فرید، ا. (1394). فراتحلیل رابطه تفکر انتقادی با شاخص های پیشرفت تحصیلی. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 9 (4)، 62-43.
فرخ، ب.، و شاه طلبی، ب. (1397). رابطه ی بین یادگیری خود راهبر، خودکارآمدی و سواد اطلاعاتی با رفتار تسهیم دانش. فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی، 2 (29)، 161-148.
قمری، م. (1392). رابطه بین سرمایه اجتماعی وانگیزش درونی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر کرج. فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 6 (22)، 58-48.
قمی، م.، مسلمی، ز.، و محمدی، د. (1396). بررسی رابطه یادگیری خودراهبر با سازگاری تحصیلی و عملکرد تحصیلی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی قم. فصلنامه توسعه آموزش جندی شاپور، 8 (3)، 274-260.
کشاورز، ل.، فراهانی، ا.، قربانی، ل.، و تمدن، م.م. (1396). ارتباط سطح سواد اطلاعاتی و عملکرد تحصیلی دانشجویان کارشناسی ارشد تربیت بدنی دانشگاه شیراز. فصلنامه پژوهشهای کاربردی در مدیریت ورزشی، 5 (4)، 115-109.
گل محمدنژادبهرامی، غ. (1394). نقش استفاده از اینترنت بر خودکارآمدی، انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی؛ دانشگاه علوم پزشکی تبریز. مجله راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 8 (4)، 260-255.
متقی، ز.، نجفی، م.، نصرتی، ک.، و حاتمی، م. (1396). نقش مولفه های تفکر انتقادی در پیش بینی خودکارآمدی دانشجویان پزشکی (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان). دو فصلنامه رویکردهای نوین آموزشی، 12 (2)، 59-46.
محمدی، م.، ناصری جهرمی، ر.، و رحمانی، ه. (1395). الگوی علّی رابطه خودراهبری یادگیری، ارزشهای تحصیلی و ادراک از کیفیت عملکرد اعضای هیات علمی. دو فصلنامه پژوهش های آموزش و یادگیری، 13 (1)، 20-1.
مظلومیان، س.، و کوتی، م. (۱۳۹۷). تأثیر استفاده از تکنولوژی، یادگیری خودراهبر بر عملکرد تحصیلی فراگیران. ششمین همایش علوم تربیتی وروانشناسی، آسیبهای اجتماعی و فرهنگی ایران، تهران، انجمن توسعه و ترویج علوم و فنون بنیادین.
مقصودی، م.، و اسماعیلی شاد، ب. (1396). مطالعه تأثیر فناوری های آموزشی بر رابطه بین سواد اطلاعاتی و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان. فصلنامه علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 3 (2)، 108-91.
موسوی نژاد، ح.، مهدی زاده، ا.، و صالح آبادی، س. (1397). مقایسه خودکارآمدی تحصیلی، درگیری تحصیلی و عملکرد تحصیلی بین دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و علوم پزشکی شهر بیرجند. مجله دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، 25، 134-126.
نعیمی، ا.، آشفته، م.ح.، و طالبی، ر. (1395). بررسی رابطه خودکارآمدی تحصیلی با همایندی ادراک از خود و تفکر انتقادی در دانش آموزان. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 7 (26)، 44-27.
نوکاریزی، م.، و دهقانی، ک. (1392). تأثیر مهارتهای سواد اطلاعاتی بر خودکارآمدی دانشجویان دانشگاه بیرجند. پژوهشنامه کتابداری و اطلاعرسانی، 2 (3)، 172-153.
یوسفی، ع.ر.، و گردان شکن، م. (1389). مروری برتوسعه یادگیری خودراهبر. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 10 (5)، 783-776.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,354
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 969
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب
