| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,044 |
| تعداد مقالات | 34,042 |
| تعداد مشاهده مقاله | 46,434,479 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 77,499,769 |
ظرفیت چرای کوتاه‌مدت و بلندمدت مراتع جنوب غربی تفت، یزد | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 8، دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 23، مهر و آبان 1399، صفحه 71-81 اصل مقاله (799.7 K) | ||
| نوع مقاله: نامه‌های علمی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2020.122534 | ||
| نویسندگان | ||
| الهام فخیمی* 1؛ حسین ارزانی2؛ جواد معتمدی3 | ||
| 1استادیار پژوهش، بخش منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران | ||
| 2استاد، دانشکده منابع طبیعی، گروه احیای مناطق خشک و کوهستانی، | ||
| 3دانشیار، بخش تحقیقات مرتع، موسسۀ تحقیقات جنگل‌‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران | ||
| چکیده | ||
| برای بهره‌‌برداری اصولی از مراتع، محاسبه صحیح ظرفیت چرا، از اهداف اساسی مدیریت مرتع محسوب میشود. در این پژوهش، ظرفیت چرای کوتاه‌مدت و بلندمدت مراتع جنوب غربی تفت، محاسبه و با روش رایج تعیین ظرفیت چرا در طرحهای مرتع‌داری، مقایسه شد. برای این منظور، چهار رویشگاه در جنوب غربی تفت، انتخاب شد و ضمن اندازه‌‌گیری تولید علوفه گونههای مورد چرای دام، مقادیر دیگر فاکتورهای مؤثر در محاسبه ظرفیت چرا نظیر؛ کیفیت علوفه گونه‌‌ها و کلاس خوشخوراکی آن‌ها، حد بهره‌‌برداری مجاز رویشگاه‌‌ها و نیاز انرژی متابولیسمی روزانه دام غالب چرا کننده در مرتع، اندازه‌‌گیری شد. نتایج نشان داد که ظرفیت چرای محاسبه شده به روش رایج در طرحهای مرتع‌داری (1816 واحد دامی)، بیشتر از ظرفیت چرای کوتاه‌مدت (1367 واحد دامی) و بلندمدت (1030 واحد دامی) بود. این اختلاف، ناشی از عدم توجه به عوامل مؤثر در محاسبه ظرفیت چرا در طرحهای مرتع‌داری است. این مسئله، سبب وجود دام مازاد شده که چرای مفرط و در نهایت تخریب مرتع را در پی دارد. بنابراین بهتر است برای محاسبه ظرفیت چرا، علاوه بر کمیت علوفه، کیفیت علوفه و نیاز انرژی متابولیسمی معادل واحد دامی چرا کننده در مرتع نیز در نظر گرفته شود. ضمن اینکه بجای یکسال اندازه‌‌گیری تولید، توصیه میشود که تولید دراز مدت مرتع، مبنای محاسبه ظرفیت چرا قرار گیرد تا تعادل دام و مرتع حفظ شده و از هدر رفت علوفه در ترسالی‌‌ها یا چرای بیش از حد دام در خشکسالی‌‌ها، جلوگیری شود. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Short-term and long-term grazing capacity of Taft southwestern rangelands, Yazd | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Elham Fakhimi1؛ Hosein Arzani2؛ Javad Motamedi3 | ||
| 1Research Division of Natural Resources, Chaharmahal and Bakhtiari Agricultural and Natural Resources Researchand Education Center, Agricultural Research Education and Extension Organization ,AREEO, Shahrekord, Iran, | ||
| 2Professor, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran | ||
| 3Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| For the proper use of rangelands, the correct calculation of grazing capacity is one of the main goals of rangeland management. In this study, the short-term and long-term grazing capacity of Taft southwestern rangelands were calculated and compared with the common method of determining grazing capacity in rangeland projects. For this purpose, four habitats were selected in the southwest of Taft, and while measuring the forage production, other factors influencing the grazing capacity such as forage quality and their class of palatability, the allowable use of habitats, and the daily metabolic energy needs of the predominant grazing livestock were measured. The results showed that the grazing capacity calculated in the common method (1816 animal units) was more than the short-term (1367 animal units) and long-term grazing capacity (1030 animal units). This difference is due to the lack of attention to the factors influencing the calculation of grazing capacity in rangeland projects. This has led to overgrazing and eventually destruction of rangelands. Therefore, to calculate the grazing capacity, besides forage quantity, it is better to consider the forage quality and the metabolic energy requirement equivalent to the grazing livestock unit in rangelands. Instead of measuring production in one year, it is recommended that long-term rangeland production be the basis for calculating grazing capacity to maintain livestock and rangeland balance and prevent forage loss in wet years or overgrazing in droughts. | ||
| مراجع | ||
|
1) ارزانی، ح.، 1374. معرفی جنبه‌‌هایی از تعیین ظرفیت کوتاه‌مدت و دراز مدت مرتع. اولین سمینار علمی ترویج منابع طبیعی، امور دام و آبزیان، صفحات341-327 2) ارزانی، ح.، نیکخواه، ع. و آذرنیوند، ح.، 1386. گزارش نهایی طرح ملی تعیین اندازه واحد دامی و نیاز روزانه دام چرا کننده در مراتع کشور، سازمان پژوهش‌‌های علمی کشور. 3) ارزانی، ح.، 1388. کیفیت علوفه و نیاز روزانه دام چرا کننده از مرتع. انتشارات دانشگاه تهران، 354 صفحه. 4) ارزانی، ح.، خجسته، ف.، معتمدی، ج. و باغستانی میبدی، ن.، 1391. بررسی کیفیت علوفه و نیاز روزانه معادل واحد دامی چرا کننده در مراتع ندوشن، خشک بوم، 2(1): 11-1. 5) ارزانی، ح.، اصلان‌‌پنجه، ب.، طویلی، ع.، زارع چاهوکی، م.ح.، مهاجری، ع.ر.،1393. ظرفیت چرای کوتاه‌مدت و بلندمدت مراتع منطقه سمیرم اصفهان. مرتع‌داری، 1(3) 20-1. 6) اژدری، غ.، ارزانی، ح.، طویلی، ع. و جهانگیر، ف.، 1388. تعیین معیارهای میزان بهره برداری در تیپ های مختلف مراتع طالقان. مرتع و آبخیزداری، 62 (3): 340-329. 7) زارع چاهوکی، م.، ع.1389. روش‌های تحلیل چند متغیره در نرم‌افزار Spss. انتشارات جهاد دانشگاهی،310 صفحه. 8) رشتیان، آ.، مصداقی، م.،1392. کیفیت علوفه گونههای مهم مرتعی در منطقه استپ مرکزی ایران، فصلنامه علمی و پژوهشی تحقیقات مرتع و بیابان ایران، جلد 20، شماره 2،صفحه 284-274 8) شکیب، ح،.1390. بررسی شرح خدمات طرحهای مرتع‌داری در برآورد ظرفیت چرایی (مطالعه موردی، مراتع قره. ج.قو سوهان). پایان‌نامه کارشناسی ارشد مرتع‌داری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران،169 صفحه. 7) فخیمی، ا.، ارزانی. ح. و جوادی. س.ا.، 1397. برآورد تولید و ظرفیت چرای درازمدت با استفاده از الگوی بارش در مراتع استپی عباس‌آباد تفت. گیاه و زیست‌بوم، 14(54): 57-72. 8) مقدم، م.ر.، 1387. مرتع و مرتع‌داری. انتشارات دانشگاه تهران، 530 صفحه. 9) معتمدی، ج. ارزانی، ح. 1392. تأثیر بلندمدت آب و هوایی بر ظرفیت چرایی زیست‌بوم‌های مرتعی. دومین همایش تغییر اقلیم و تأثیر آن بر کشاورزی و محیط‌زیست. 10) معتمدی،ج.، ارزانی،ح.، جعفری،م.، فرح پور،م. و زارع چاهوکی،م.ع.، 1398. ارائه مدل برآورد ظرفیت چرای بلندمدت مراتع. تحقیقات مرتع و بیابان ایران، 26(1): 259-241. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 485 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 360 |
||