1استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگ لها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران
2دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
امروزه ذخیرهگاههای جنگلی از یکسو در حفظ تنوع زیستی (تنوع گیاهی و جانوری) و از سوی دیگر در جلوگیری از انقراض گونههای مهم گیاهی و جانوری، مورد توجه زیادی قرار گرفتهاند. ذخیرهگاه جنگلی حاتممشهسی با وسعت 6/195 هکتار واقع در 28 کیلومتری غرب شهرستان مشگینشهردر استان اردبیل یکی از ذخیره گاههای با ارزش در ایران است. این جنگل بخاطر موقعیت مکانی، شرایط اقلیمی و رویشگاهی، جزیی از جنگلهای ارسباران محسوب شده و از نظر تنوع و ترکیب پوشش گیاهی بسیار غنی است. مهمترین گونه این جنگل را اوری (Quercus macranthera Fisch. & C. A. Mey.) تشکیل میدهد که در دامنه ارتفاعی1740 تا1950 متری از سطح دریا پراکنش دارد. چهار تیپ عمده جنگلی شامل تیپ خالص اوری، اوری- کرب اوری- ون و زالزالک- آلوچه وحشی در این جنگل قابل تفکیک است. در مجموع، 31 گونه درختی و درختچهای متعلق به 11تیره و 23 جنس شناسائی شده است که نشاندهنده تنوع قابل توجه گونههای چوبیاین جنگل است. در سالهای اخیر، تغییر کاربری جنگلی و مرتعی به زراعت، چرای دام و قطع درختان برای تهیه زغال و هیزم از عوامل تأثیرگذار در تخریب این ذخیرهگاه با ارزش بوده است. بنابراین، برای رسیدن به وضعیت مطلوب لازم است سازمانهای متولی برای حفاظت این رویشگاه اهتمام بیشتری داشته باشند و با توجه به ارزش حفاظتی ذخیرهگاه، از اجرای برنامههای توسعهای و سرمایهگذاریهای بیمورد با هدف جذب گردشگر بهمنطقه، جداً خودداری شود.
Hatam-Meshasi Forest Reserve of Meshgin-Shahr, Ardabil Province
نویسندگان [English]
Younes Rostami Kia1؛ Mehdi Pourhashemi2
1Assistant Prof., Forests and Rangelands Research Department, Ardabil
Agricul tural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education
and Extension Organization (AREEO), Ardabil, Iran.
2Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands,, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]
Today, forest reserves are of great interest in protecting biological diversity (plant and animal) and preventing the extinction of many important plant and animal species. The Hatam Meshesi Forest Reserve, with an area of 195.6 hectares, located 28 kilometers west of Meshgin Shahr of Ardebil province, is one of the most valuable reserves in Iran. This forest is a part of Arasbaran forests in terms of location, climatic and habitat conditions, and is therefore very rich in plant diversity and vegetation. The most important species of this forest is Caucasian oak (Quercus macranthera Fisch. & C. A. Mey.), distributed at an altitude of 1740 to 1950 m.a.s.l. In this forest, four main forest types including pure Quercus macranthera, Quercus macranthera–Acer campetre, Quercus macranthera–Fraxinus excelsior, Crtataegus microphylla-Prunus spinosa can be distinguished. In total, 31 species of trees and shrubs, belonging to 11 families and 23 genera, have been identified, indicating a significant diversity of woody species in this forest. In recent years, the conversion of forest and rangeland use into agriculture, grazing, and cutting down trees for coal mining and the use of firewood have been influential factors in the destruction of this valuable reserve. Therefore, to reach a favorable state, the responsible organizations must pay more attention to the protection of this habitat. With attention to the conservation value of this reserve, the implementation of development programs and worthless investments aimed at attracting tourists to the region should be strictly excluded.