1استادیار پژوهش بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی فارس، شیراز، ایران
2بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یاسوج، ایران.
چکیده
کرم قوزهخوار گلرنگ، Helicoverpa armigera Hub.، از مهمترین آفات گلرنگ، Carthamus tinctorius L.، در ایران است که لاروهای آن با تغذیه از برگ و قوزه گلرنگ هر ساله سبب خسارت اقتصادی به این محصول میشود. به منظور مقایسه کارایی حشرهکشهای رایج با حشرهکشهای جدید برای کنترل کرم قوزهخوار گلرنگ، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 7 تیمار و 3 تکرار در شهرستانهای آباده، زرقان و سپیدان استان فارس در سال 1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل 6 حشرهکش ایندوکساکارب (EC 15%)، Bt شرکت فنآوری زیستی مهرآسیا (EC 3.6%)، پروفنفوس (EC 40%)، تیودیکارب (DF 80%)، کلرفلوآزورون (EC 5%)، لوفنورون (EC 5%) و یک تیمار شاهد بدون سمپاشی بودند. عملیات سمپاشی زمانی انجام شد که اکثر تخمها تفریخ و لاروهای جوان شروع به تغذیه کرده بودند. نمونهبرداریها یک روز قبل و 3، 7 و 14 روز بعد از اعمال تیمارها با شمارش تعداد لارو زنده آفت انجام شد. نمونهبرداری از 10 بوته چهار خط میانی هر کرت به طور تصادفی انجام، و تعداد لاروهای زنده روی این بوتهها شمارش شدند. درصد تاثیر حشرهکشها با استفاده از فرمول هندرسون – تیلتون محاسبه و تجزیه واریانس دادهها، با استفاده از نرم افزارSAS 9.1 انجام شد. میانگین درصد تاثیر آفتکشهای مورد بررسی در شهرستانهای آباده، زرقان و سپیدان نشان داد که پروفنفوس، به ترتیب با میانگین درصد کارایی 87/87، 52/72، 97/57 و تیودیکارب با میانگین کارایی 16/86، 33/75 و 63/55 درصد در رده نخست قرار داشت. ترکیب Bt(23/82، 93/59، 70/33 درصد) ایندوکساکارب (20/73، 10/51، 90/38 درصد)، کلرفلوآزورون (50/73، 26/43، 60/32 درصد) و لوفنورون (40/66، 10/33، 66/29 درصد) به ترتیب در گروههای بعدی قرار گرفتند. بنابراین حشرهکشهای پروفنفوس و تیودیکارب بیشترین تاثیر را روی کرم قوزهخوار گلرنگ داشتند و در نتیجه هر دو آنها برای کنترل قوزهخوار گلرنگ توصیه میشود.
Efficiency of Different Group Insecticides on Safflower Pod Borer, Helicoverpa armigera
نویسندگان [English]
Karim Saeidi1؛ Hadi Karimipour Fard2
1plant protection research department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Shiraz, Iran
2Plant Protection Research Department, Agricultural and Natural Resources Research and Education Center of Kohgiluyeh va Boyerahmad Province, AREEO, Yasouj, Iran.
چکیده [English]
Safflower pod borer, Helicoverpa armigera (Hubner), is one of the most important pests of safflower (Carthamus tinctorius L.) which causes economic losses. To compare the efficiency of some customary insecticides with new insecticides against this pest, current research was undertaken in a randomized complete block design with 7 treatments and in 3 replications in Abadeh, Zarghan and Sepidan cities of Fars province in 2018. Treatments included six insecticides namely indoxacarb (EC15%), Bt (EC 3.6%), profenofos (EC 40%), thiodicarb (DF 80%), chlorfluazuron (EC 5%), lufenuron (EC 5%) and a check without spraying. Insecticide application was carried out when most of the pest eggs were hatched and young larvae started feeding on the crop. Sampling was carried out one day before and 3, 7 and 14 days after spraying by counting the number of live larvae on crop. Sampling was carried out by taking 10 plants from the middle line of each plot, and the live larvae on the samples were counted. Mean comparison of percent efficacy of the tested pesticides in cities of Abadeh, Zarghan and Sepidan indicated that profenofos with 87.87%, 72.52% and 57.97% and thiodicarb with 86.16%, 75.33% and 55.63% ranked first in the group. Bt (82.23%, 59.93%, and 33.70%), indoxacarb (73.20%, 51.10%, and 38.90%), chlorfluazuron (73.50%, 43.26%, and 32.60%) and lufenuron (66.40%, 33.10%, 29.66%) were ranked in the next groups respectively. Profenofos and thiodicarb showed the highest efficacy against the larvae and therefore both of them could be recommended for the chemical control of safflower pod borer in safflower fields.
کلیدواژهها [English]
Chemical insecticide, Safflower pod borer, Safflower, Biological product