1گروه مرتع و آبخیزداری-دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی-دانشگاه گنبد کاووس
2گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس
3بخش ترویج اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان
4گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس
5کروه تولیدات گیاهی-دانشگاه گنبد کاووس
چکیده
هدف از انجام تحقیق حاضر شناسایی گیاهان دارویی مورد استفاده زنبورعسل و تعیین میزان جذابیت آنها در مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان است. بدین منظور، جهت بررسی رفتارشناسی زنبورعسل نسبت به گیاهان دارویی، تعداد 100 پلات یک مترمربعی تا شعاع 1500 متری از اطراف زنبورستان انداخته شد و مورد بررسی قرار گرفت. به طوری که درصد پوشش گیاهی هر یک از گیاهان در پلات مورد نظر ثبت گردید و ترکیب گونه ها محاسبه شد. برای تعیین میزان جذابیت گیاهان مورد استفاده زنبورعسل سه معیار زمان، تعداد زنبور و فاصله در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که تعداد 37 گونه مورد استفاده زنبور عسل هستند که به 16 خانواده گیاهی تعلق داشتند. بطوریکه بیشترین درصد خانوادههای گیاهی مورد استفاده زنبور عسل مربوط به خانوادههای مرکبان برابر با 62/21 درصد، نعنائیان برابر با92/18 درصد و بقولات برابر با 22/16 درصد را شامل شدند. برای تعیین جذابترین گونه، پنج گیاه دارویی آویشن، کاسنی، گون، گل ماهور و مریم نخودی به عنوان گیاهان دارویی غالب منطقه انتخاب شدند. بیشترین تعداد زنبور در فاصله تا 500 متری مکان زنبورستان قرار داشتند و در بازه زمانی صبح بیشترین تعداد زنبور از شهد و گرده گیاهان دارویی استفاده میکردند. برای کل منطقه نیز، به ترتیب گون، آویشن، گل ماهور، کاسنی و مریم نخودی بالاترین امتیاز جذابیت را کسب کردند.
Studying ethology of honey bee towards medicinal plants in the Chaharbagh rangelands
نویسندگان [English]
Bahareh Behmanesh1؛ Majid Mohammad Esmaeili2؛ Mohammad Reza Shahraki3؛ Ebrahim Alamdari4؛ Masoumeh Naeemi5
1Department of rangeland and watershed management, Faculty of agricultural sciences and natural resources, Gonbad Kavous University
2Department of rangeland and watershed management, Gonbad Kavous University
3Natural resources and watershed institute of the Golestan province
4Department of plan products, Gonbad Kavous University
5Department of plant prodacts, Gonbad Kavous University
چکیده [English]
The object of this research was to identify the medicinal plants using by honey bee and determining their attractiveness in the rural rangelands of Chaharbagh, Golestan province. For this purpose, to investigate the honey bee behavior towards medicinal plants, 100 1m2 plots were laid out in the 1500 m around bee keeping point. The canopy cover of each plant was recorded and the species composition was calculated. Three criteria consisting of time, the number of bees and distance from bee keeping point were evaluated. Results showed that the most plant families using by honey bees were Asteraceae equal to 21.62%, Lamiaceae equal to 18.92% and Fabaceae equal to 16.22%. Five plant species of Thymus kotchyanus, Teucrium polium, Astragalus gossypinus, Verbascum phlomoides and Cichorium intybus L. were selected as the dominant medicinal plant species in the study area. The most numbers of bees were in the circle of 500 m from bee keeping point and in the morning the most of bees were using medicinal plants. For the total area, the most attractive plant species was Astragalus gossypinusand and then, Thymus kotchyanus, Verbascum phlomoides, Cichorium intybus L.and Teucrium polium were the attractive plants.