| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 2,784 |
| تعداد مقالات | 31,679 |
| تعداد مشاهده مقاله | 40,110,165 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,604,369 |
نقش حذف ظرفیت‌های سیلابی در فعال شدن کانونهای گرد و غبار استان خوزستان | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 5، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 20، فروردین و اردیبهشت 1399، صفحه 21-26 اصل مقاله (531.81 K) | ||
| نوع مقاله: دیدگاه‌ها | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2021.121264 | ||
| نویسنده | ||
| سمانه رضویزاده* | ||
| استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| جلوگیری از وقوع سیلاب اگر غیرممکن نباشد بسیار دشوار است اما مدیریت سیلاب در جهت کاهش خسارات وارده، نیاز به برنامهریزی بلند مدت و جامع در جهت بهینهسازی کاربری اراضی حوزههای آبخیز، متناسب با استعداد و طبیعت اولیه آن، عدم دستکاریهای غیرکارشناسانه در طبیعت، حفظ و به رسمیت شناختن حریم رودخانهها و غیره دارد. استان خوزستان از نظر مورفولوژی از دشتهای رسوبی-سیلابی، اراضی پست و شور(هورها) تشکیل شده است. ساختار شکلگیری این اراضی بر اساس سیلابهایی بوده که در گذشته در این استان بهوقوع پیوسته است. وقوع سیل در استان خوزستان، خسارات چند میلیاردی به کشاورزی، تاسیسات زیربنایی و مناطق مسکونی وارد میآورده است (بهارلویی و همکاران، 1385). متاسفانه همواره اولین و سادهترین راهکار برای مقابله با خسارت سیل، مهار سیلاب به وسیله سدها و بندهای خاکی بوده است. بر طبق آمار موجود از سال 1378 تا 1386، تعداد 109 بند خاکی در استان خوزستان احداث شده است (درگاهیان و همکاران، 1397). همچنین از سال 1375 تا 1395، تعداد 14 سد جدید در حوزه آبخیز زهره-جراحی، 17 سد در حوزه آبخیز رودخانه کارون و 8 سد در حوزه آبخیز رودخانه کرخه احداث شده است (رضویزاده و خسروشاهی، 1397). احداث این سازهها با کاهش چشمگیر ظرفیت سیلابی دشتهای خوزستان، بی تردید در فعال شدن کانونهای گرد و غبار استان تاثیر بسزایی داشتهاند. این در حالی است که، اقدام مهم و اصولی جهت مقابله با خطر و به ویژه خسارات سیل پهنهبندی سیلاب میباشد تا با تعیین نوارهای ساحلی سیلگیر در حاشیه رودخانهها، نوع کاربری هر پهنه متناسب با میزان خطر سیلگیری تعیین شده و سرمایهگذاریها در حاشیههای رودخانه با خطرات آتیه سیل مواجه نباشند. لذا شناسایی مناطق سیلگیر، تهیه نقشه محدوده سیلگیر و پایش تغییرات سطوح سیلگیر در طی زمان، از اقدامات اساسی و برنامهریزی شده که به عنوان یک گزینه مهم در مقابله با خطر طبیعی سیل و کاهش خسارات ناشی از آن در نظر گرفته شود. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of Flood Capacity Elimination in the Activation of Dust Centers in Khuzestan Province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Samane Razavi zadeh | ||
| Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| مراجع | ||
|
-آذرنگ، ف.، تلوری، ع.، صدقی ح. و شفاعی بجستان، م.، 1396. اثرات احداث سدهای بزرگ بر شرایط جریان و پارامترهای هیدرولیکی رودخانه (مطالعه موردی: رودخانه کرخه پایین دست سد مخزنی). نشریه آب و خاک، 31: 27-11. -تیموری، س. و خسروشاهی، م.، 1397. بررسی تغییرات تالاب هورالعظیم طی دوره زمانی 33 ساله (1363-1396). مطالعات طرح جامع گرد و غبار خوزستان، انتشارات موسسه تحقیقات جتگلها و مراتع کشور، 148 صفحه. -رضویزاده، س. و خسروشاهی، م.، 1397. مطالعات کمی منابع آب سطحی حوزههای آبخیز زهره-جراحی، کارون و کرخه. مطالعات طرح جامع گرد و غبار خوزستان، انتشارات موسسه تحقیقات جتگلها و مراتع کشور، 652 صفحه. -رضویزاده، س.، 1397. پایش تحلیلی سیلاب با استفاده از تصاویر ماهوارهای. مطالعات طرح جامع گرد و غبار خوزستان. مطالعات طرح جامع گرد و غبار خوزستان، انتشارات موسسه تحقیقات جتگلها و مراتع کشور، 166 صفحه. -درگاهیان، ف.، رضویزاده، س. و لطفینسب اصل، س.، 1397. نقش مدیریت منابع آب به عنوان یکی از عوامل موثر در تشدید فعالیت کانون گرد و غبار جنوب و جنوب شرق اهواز، نشریه طبیعت ایران، 3(4): 33-26. -عباسی، ح.ر.، 1398. آیا بارشهای سیلآسا موجب کاهش ریزگردها میشود؟. نشریه طبیعت ایران، 4(1): 8-6. -وهابی، ج.، 1376. پهنهبندی سیل با بهکارگیری سنجش از دور و سیستمهای اطلاعات جغرافیایی در حوزهی آبخیز طالقان. پایاننامه کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه تربیت مدرس، 173 ص. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 258 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 339 |
||