| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,829 |
| تعداد مقالات | 32,098 |
| تعداد مشاهده مقاله | 40,864,102 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,113,725 |
عشایر و مراتع، چالش‌ها و راه حل‌ها | ||
| طبیعت ایران | ||
| مقاله 3، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 20، فروردین و اردیبهشت 1399، صفحه 7-11 اصل مقاله (278.33 K) | ||
| نوع مقاله: دیدگاه‌ها | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/irn.2021.121262 | ||
| نویسنده | ||
| محمد فیاض* | ||
| استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| بهرهبرداران اصلی مراتع ایران عمدتا روستائیان و عشایر هستند. چرای دام بهرهبرداران روستایی به دلیل سکونت دائم در روستا در تمام فصول ولی چرای دام بهرهبرداران عشایر ازمراتع در دو قطب ییلاق و قشلاق متناسب با آمادگی مراتع برای چرای دام صورت میگیرد. چرای دام عشایر از مراتع در تمام فصول سال صورت نمیگیرد از این رو در بخشی از سال به دلیل حذف چرای دام فرصت استراحت برای مراتع فراهم میگردد. در مراتع میان بند مابین مسیر ییلاق و قشلاق چرای دام عشایر در دوره کوتاه کوچ انجام میشود. در کشور 916 هزار خانوار از مراتع بهرهبرداری میکنند. عشایر با 230 هزار خانوار بهرهبردار و یک میلیون نفر جمعیت یک چهارم از بهرهبرداران مراتع را تشکیل میدهند. عشایر به دلیل شیوه بهرهبرداری ییلاق و قشلاق یک ظرفیت حفاظتی برای مراتع هستند عشایر مرتع را محل تامین معاش خود میدانند از این رو به آن تعلق خاطر دارند. میانگین مساحت مراتع هر خانوار عشایر 150 هکتار، میانگین تعداد دام آنها 112 راس(100 راس سبک و 12 راس سنگین)، عرصه مراتع تحت بهره برداری آنها 5/34 میلیون هکتار و تعداد واحد دامی آنها 7/25 میلیون راس میباشد. 28% دام و 38% مراتع کشور تحت مدیریت عشایر میباشد. عشایر روزانه حداکثر 30 کیلومتر راه میپیمایند و با حداقل 2 تا 3 روز استراحت، مجددا به کوچ ادامه میدهند. به طور معمول عشایر 5 ماه ییلاق و 4 ماه هم در قشلاق و مابقی را در طی مسیر بین ییلاق و قشلاق هستند. از بین رفتن مراتع میاند و تغییر کاربری آن به معنی از بین رفتن ایل راهها است که نقش مهمی در زندگی عشایر کوچ رو دارد. پی آمد از بین رفتن ایل راه کمبود علوفه برای مدت سه ماه زمان برای دام عشایر است. | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| --- | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Fayyaz | ||
| Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran | ||
| مراجع | ||
|
- یوسفی، ج.، 1392. مقدمهای بر جامعهشناسی تحولات در ایلات و عشایر ایران. تهران، انتشارات کتاب اول، 222 صفحه. - دادآفرید، ف.، 1380. نقش چوپان در مدیریت دام و مرتع در استان آذربایجان غربی. اولین همایش ملی تحقیقات مدیریت دام و مرتع، جلد سوم، 1142-1129. -پاپلی یزدی، م. ح.، 1370. چوپان. مجله تحقیقات جغرافیایی، 27: 52-26. - سیاه منصور، ر. و فیاض، م.، 1397. بررسی فصل و روش مناسب کشت گونه دائمی curvirostris Astragalus . مرتع و بیابان، 25: -853-862. - مفیدی چلان، م.، معتمدی، ج.، علیجان پور، م.، فیاض، م. و محسنی، ا.، 1397. تحلیل اقتصادی تولید و کارآیی فنی واحدهای دامداری صنعتی و نظامهای دامداری سنتی وابسته به مرتع در شهرستان مراغه، آذربایجان شرقی. مرتع، 4: 492-481. - سوری، م. فیاض، م. کمالی، ن. و ناطقی، س.، 1397. مرتع و بیابان. تغییرات عملکرد مراتع قشلاقی تحت تاثیر عملیات مدیریت مرتع، 25: 911-922. - فیاض، م.، نجیب زاده م.، فرید نورمند مؤید،ف.، رحیم دخت، ر.، ییلاقی، ش.، نوری، ا.، شریفی، ج.، زینلی، ح.، محمد پور، م.، شیرمردی، ح. ع.، کاشکی، م.ت.، محمدی، م.، رنجبر، م.، حسینی بمرود، غ.، دشتی، م.، حسنزاده، م.، بهنامفر، ک.، آقاجانلو، ف.، محبی، ع.، فرحناک غازانی، م.، زارع، ن.، ریاست، م.، سعید رشوند، ادنانی، س.م.، ساعدی، ک.، حسنی، ج.، یوسفی، ب.، رحمانی، غ.، شوشتری، م.، قیطوری، م.، صفری، ه.، شهبازی، خ.، حسینی، ر.، ناصری، غ.، حسینی، ح.، سیاهمنصور، ر.، آژیر، ف.، قلیچنیا، ح.، سلطانیپور، م.ا.، صادقیمنش، م.ر.، زارعکیا، ص.، زارع، م.ت. و ابوالقاسمی، م.، 1397. گزارش نهایی بررسی روشهای کشت و استقرار پهنبرگان علفی دائمی مراتع ایران. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 342 صفحه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 797 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 476 |
||