1استادیار گروه علوم دامی مجتمع آموزش عالی تربتجام
2استاد گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
پژوهشی با هدف تعیین ارزش غذایی بخشهای مختلف گیاه خربزه (50 روز پس از کاشت) شامل برگ، گیاه کامل، گل و میوۀ نارس در مقایسه با یونجه کامل (به عنوان شاهد) با تکنیک تولید گاز و روشهای رایج آزمایشگاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. دامنۀ تغییرات ماده خشک، پروتئینخام، خاکستر، الیاف نامحلول در شویندۀ اسیدی، الیاف نامحلول در شویندۀ خنثی و چربی خام برای بخشهای مختلف گیاه خربزه بهترتیب 06/11-71/3، 64/23-34/16، 02/20-43/8، 24/18-50/12، 67/23-83/16 و 54/2-20/1 درصد ماده خشک بود. اختلاف آماری معنیداری برای پتانسیل تولید گاز (bgas) بین یونجه، میوۀ نارس و گل خربزه (بهترتیب 29/79، 58/76 و 12/76 میلیلیتر) مشاهده نشد، اما بیشترین ثابت نرخ تولید گاز (cgas)، انرژی قابل متابولیسم، انرژی خالص شیردهی، اسیدهای چرب کوتاه زنجیر، قابلیت هضم ماده آلی و تولید پروتئین میکروبی مربوط به میوۀ نارس خربزه بود. همچنین بیشترین مصرف ماده خشک، شاخص کیفیت نسبی خوراک (RFV) و شاخص کیفیت نسبی علوفه (RFQ) مربوط به میوۀ نارس خربزه بود. در بین تیمارهای آزمایشی، بیشترین مقدار VFA مربوط به میوۀ نارس خربزه بود وکمترین میزان نیتروژن آمونیاکی در محیط کشت بهترتیب مربوط به گل و میوۀ خربزه بود. همچنین کمترین pH محیط کشت مربوط به میوۀ نارس خربزه بود. نتایج کلی نشان داد که بخشهای مختلف گیاه خربزه از ارزش تغذیهای مناسبی در مقایسه با یونجه برخوردار هستند، هر چند که بهنظر میرسد در بین این بخشها، میوۀ نارس آن از ارزش تغذیهای بالاتری برای دام برخوردار باشد و اثبات این موضوع نیازمند تحقیقات بیشتر بر روی دامهای زنده در آینده میباشد.
1Assistant professor, Department of Animal Science, Higher Education Complex of Torbat-e Jam, Torbat-e Jam, Iran
2Professor, Department of Animal science, College of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
چکیده [English]
A study was conducted to determine the nutritional value of different parts of melon (50 days after planting) plant (cucumis melo L.) including leaf, whole plant, flower and immature fruit compared to whole alfalfa (as control) with gas production and common laboratory techniques in a completely randomized design. The range of dry matter, crude protein, ash, acid detergent fiber, neutral detergent fiber and crude fat for different parts of the melon plant were 3.71-11.06, 16.34-23.64, 8.43-20.02, 12.50-18.24, 16.83-23.67 and 1.20-2.54% of DM respectively. No significant difference was found for the gas production potential (bgas) among alfalfa, immature fruit and flower of melon (79.29, 76.58 and 76.12 ml, respectively), but the highest rate of gas production (cgas), metabolisable energy, net energy for lactation, short chain fatty acids, organic matter digestibility and microbial protein yield belonged to immature melon fruit. Also, the highest dry matter intake, relative feed quality (RFV) and relative forage quality (RFQ) were related to immature melon fruit. Among the treatments, the highest VFA was related to immature melon and the lowest NH3-N in the culture medium was related to flower and fruit of melon respectively. Also, the lowest pH of the culture medium was related to immature fruit. The results indicated that each of the different parts of the melon had a fairly good nutritional value compared to alfalfa, although it seems that immature fruit has a higher nutritional value for livestock among different parts, and more research on the livestock will need to prove the results.
کلیدواژهها [English]
Melon, Alfalfa, Nutritional value, Chemical composition, Gas production