1استادیار موسسه تحقیقات پنبه کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
2دانشیار موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده
نیتروژن مهمترین عنصر محدود کننده تولید محصول در پنبه است. همچنان که کمبود این عنصر در گیاه منجر به کاهش عملکرد میشود، فراهمی بیش از حد آن نیز تاثیر منفی بر تولید محصول خواهد داشت. بنابراین، مدیریت مصرف کود نیتروژن در زراعت پنبه اهمیت بسیار زیادی دارد. باکتریهای ازتوباکتر و آزوسپیریلوم، بهعلت توان تثبیت غیرهمزیستی نیتروژن و بهبود رشد گیاه و تولید محصول، در کشاورزی بسیار مورد توجه هستند. بهمنظور بررسی تاثیر سطوح مختلف کود نیتروژن و این باکتریها بر عملکرد و اجزای عملکرد کشت تاخیری پنبه رقم گلستان (کشت دوم پنبه بعد از برداشت گندم)، آزمایشی مزرعهای با چهار سطح کود نیتروژن (صفر، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره) و چهار سطح تلقیح بذر پنبه با این باکتریها (بدون تلقیح، ازتوباکتر، آزوسپیریلوم و ترکیب مساوی از تلفیق این دو باکتری) اجرا گردید. براساس نتایج تحقیق، اثر کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد پنبه معنیدار بود. همچنین، با اینکه تلقیح بذر با باکتریها منجر به افزایش غلظت نیتروژن برگ گردید، اما عملکرد و سایر اجزای عملکرد پنبه پاسخ معنیداری نسبت به تلقیح باکتریها نشان نداند. اثر متقابل بین نیتروژن و تلقیح بذر با باکتریها نیز از نظر آماری معنیدار نبود. با توجه به یافتههای این آزمایش، برای کشت دوم پنبه رقم گلستان با عملکرد قابل انتظار کمتر از 2 تن در هکتار، در شرایط خاک محل اجرای آزمایش، 75 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن توصیه میگردد.
1Associated Prof., Cotton Research Institute of Iran, Agricultural Research,Education and Extension Organization(AREEO), Gorgan, Iran
2Associate Prof., Soil and Water Research Institute
چکیده [English]
Nitrogen (N) is the most important element limiting crop production in cotton cultivation. As N deficiency in plant decreases the seedcotton yield, excessive N availability negatively affects crop production, too. Therefore, N fertilizer management is very important in cotton cropping. Azotobacter and Azospirillum bacteria have been given much attention in agriculture due to non-symbiotic N fixation and improve plant growth and crop production. In order to the studying effect of N and Azotobacter and Azospirillum bacteria on yield and yield components of late-planted cotton cv. Golestan, a field experiment was conducted with four levels of N fertilizer (0, 30, 60 and 90 kg ha-1m from urea as the N source) and four treatments of cotton seed inoculation with the two PGPR bacteria (no inoculation, Azotobacter, Azospirillum and a equal combination of Azotobacter and Azospirillum bacteria). Basis on the results, the effect of N fertilizer was significant on yield and yield components of cotton, whereas the response of yield and yield components of cotton to seed inoculation was not significant. An insignificant interaction effect between the nitrogen and seed inoculation with bacteria was occurred on yield and yield components of cotton, too. According to the experiment's finding, in soil conditions like as present experiment, 75 kg N ha-1 is recommended for double-cropping cotton cv. Golestan, with expected seedcotton yield which is less than 2 tons per hectare.