اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات284
تعداد نشریات سازمان82
تعداد شماره‌ها3,081
تعداد مقالات34,376
تعداد مشاهده مقاله47,930,701
تعداد دریافت فایل اصل مقاله78,890,941
بدیع برزین, حسین, هاشمی تبار, محمود, حسینی, سید مهدی. (1398). اثر روش‌های قیمت‌گذاری و سهمیه بندی آب آبیاری بر الگوی کشت و تقاضای آب در دشت سیستان. سامانه مدیریت نشریات علمی, 33(3), 463-478. doi: 10.22092/jwra.2019.120474
حسین بدیع برزین; محمود هاشمی تبار; سید مهدی حسینی. "اثر روش‌های قیمت‌گذاری و سهمیه بندی آب آبیاری بر الگوی کشت و تقاضای آب در دشت سیستان". سامانه مدیریت نشریات علمی, 33, 3, 1398, 463-478. doi: 10.22092/jwra.2019.120474
بدیع برزین, حسین, هاشمی تبار, محمود, حسینی, سید مهدی. (1398). 'اثر روش‌های قیمت‌گذاری و سهمیه بندی آب آبیاری بر الگوی کشت و تقاضای آب در دشت سیستان', سامانه مدیریت نشریات علمی, 33(3), pp. 463-478. doi: 10.22092/jwra.2019.120474
بدیع برزین, حسین, هاشمی تبار, محمود, حسینی, سید مهدی. اثر روش‌های قیمت‌گذاری و سهمیه بندی آب آبیاری بر الگوی کشت و تقاضای آب در دشت سیستان. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1398; 33(3): 463-478. doi: 10.22092/jwra.2019.120474

اثر روش‌های قیمت‌گذاری و سهمیه بندی آب آبیاری بر الگوی کشت و تقاضای آب در دشت سیستان

پژوهش آب در کشاورزی
مقاله 10، دوره 33، شماره 3، مهر 1398، صفحه 463-478    اصل مقاله (1.17 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/jwra.2019.120474
نویسندگان
حسین بدیع برزین1؛ محمود هاشمی تبار* 2؛ سید مهدی حسینی3
1دانشجوی دکترا اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم زیست محیطی و کشاورزی پایدار، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
2اقتصاد کشاورزی،دانشکده زیست محیطی و کشاورزی پایدار، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
3استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده علوم زیست محیطی و کشاورزی پایدار، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
چکیده
از آن­جا که بخش کشاورزی بزرگترین مصرف کننده آب است، ارائه شیوه­های مدیریت منابع آب و تدوین سیاست­های صحیح در این بخش به منظور افزایش بهره­وری این نهاده ضروری به نظر می­رسد.در مطالعه حاضر، تحلیل اقتصادی اثرات سهمیه­بندی و قیمتی آب آبیاری بر الگوی کشت و مدیریت تقاضای آب در دشت سیستان با استفاده از مدل برنامه­ریزی ریاضی مثبت (PMP)[1]در سال زراعی 95-1394 مورد بررسی قرار گرفت. برای تحقق این هدف، در این مطالعه یک سامانه مدل‌سازی اقتصادی شامل مدل تولید محصولات کشاورزی منطقه­ای (SWAP)[2] به کار رفت  و برای حل این سامانه مدل­سازی از نرم­افزار کاربردی GAMSنسخه 1/24 استفاده شد. نتایج نشان داد که اعمال سیاست­های قیمت­گذاری و سهمیه­بندی آب آبیاری منجر به کاهش مجموع سطح زیرکشت محصولات منتخب و کاهش بازده ناخالص کشاورزان دشت سیستان می­شود. این در حالی است که سیاست­های مذکور به ترتیب منجر به صرفه­جویی 594/4 تا 456/24 و 123/7 تا 484/29 میلیون مترمکعب آب مصرفی در الگوی کشت منطقه می­شود. کاهش مجموع سطح زیرکشت محصولات منتخب زراعی تحت سناریوهای مختلف سیاست سهمیه­بندی آب آبیاری، به خصوص محصولات با صرفه اقتصادی بالاتر مانند هندوانه، خربزه و پیاز میزان مجموع بازده ناخالص کشاورزان سیستانی از 1425694 به 1292677 میلیون ریال می­رسد که کاهش میزان سود ناخالصی معادل با 17/2 تا 33/9 درصد را در الگوی زراعی منطقه به همراه دارد. بدین ترتیب اعمال سیاست سهمیه­بندی آب آبیاری با توجه به صرفه­جویی حدود 30 میلیون مترمکعب  آب در دسترس کشاورزان، در مقایسه با سیاست قیمت­گذاری آب راهکار مناسب­تری برای حفظ و صیانت از منابع آب موجود در دشت سیستان است.



[1]- Positive Mathematical Programming


[2]- State Wide Agricultural Production
کلیدواژه‌ها
مدیریت منابع آب؛ مدل SWAP؛ برنامه‌ریزی ریاضی مثبت؛ صرفه‌جویی در آب
عنوان مقاله [English]
Effect of Pricing and Rationing Strategies of Irrigation Water on Cropping Pattern and Water Demand in Sistan Plain
نویسندگان [English]
Hossin Badibarzin1؛ Mhamood Hashemi tabar2؛ S.Mehdi Hossini3
1PhD student of Agricultural Economics, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran.
2Assistant Professor of Agricultural Economics, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran.
3Assistant Professor of Agricultural Economics, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran.
چکیده [English]
Since agricultural sector is the largest consumer of water, it is crucial to introduce effective policies to manage water resources in this sector. In the present study, the economic analysis of allocation and pricing of irrigation water on cropping pattern and water demand management in Sistan plain was investigated by use of a positive mathematical programming model (PMP). In this regard, an economic modeling system including a state wide agricultural production model (SWAP) was used. The GAMS software version 24.1 was used to solve the proposed modeling system. The results showed that the use of pricing and allocation policies for irrigation water led to a decrease in the total area of designated cropping products and a reduction in the farm gross margins in Sistan plain. However, the aforementioned policies resulted in savings of 4.594 to 46.256 and 7.123 to 29.484 million cubic meters of water consumed in the region as a result of applying allocation and pricing, respectively. Decrease in total area of cultivation of selected crops under different scenarios of irrigation water quotas policy, especially higher economical crops such as watermelon, melon, and onion. Total gross yield of Sistani farmers would be reduced from 1425694 to 1292677 million Rials, reducing the gross profit by 2.17% to 9.33% in the region's agricultural pattern. Thus, applying the policy of water allocation could save about 30 million cubic meters of water available to farmers. Compared to pricing policy, the use of water allocation policy is recommended due to its superior effect on preserving water resources in the Sistan plain.
کلیدواژه‌ها [English]
Sustainable water resources management, SWAP Model, Positive mathematical programming, Water saving
مراجع
  1. احسانی، م.، دشتی، ق.، حیاتی، ب. و قهرمان زاده، م .1391. برآورد ارزش اقتصادی آب در تولید جو در شبکه آبیاری دشت قزوین. نشریه دانش آب و خاک، 2(1): 27-14.
  2. اداره جهاد کشاورزی شهرستان زابل، 1393. بخش بهبود و تولیدات گیاهی.
  3. اداره منابع آب شهرستان زابل، 1395. دفتر مطالعات پایه منابع آب
  4. بدیع برزین، ح.، پرهیزکاری، ا.، خمری،ع ،و غفاری مقدم، ز،1397. اثرات تشکیل بازارهای آب منطقه­ای بر تعادل بخشی عرضه و تقاضای آب آبیاری در منطقه سیستان. نشریه تحقیقاتمنابعآبایران، شماره2 صص 291-303.
  5. پرهیزکاری، ا.، صبوحی، م. و ضیائی، س. 1392. شبیه­سازی بازار آب و تحلیل اثرات سیاست اشتراک­گذاری آب آبیاری بر الگوی کشت تحت شرایط کم­آبی. مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی، 27(3): 1-12.
  6. پرهیزکاری، ا. و صبوحی، م. 1393. تحلیل اقتصادی اثرات توسعه تکنولوژی و مکانیزاسیون بر تولید بخش کشاورزی استان قزوین. مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 5(4): 23-1.
  7. پرهیزکاری، ا.، تقی­زاده رنجبری، ح.، شوکت فدایی، م. و محمودی، ا. 1394. ارزیابی خسارت­های اقتصادی انتقال بین حوضه­ای آب بر الگوی کشت و وضعیت درآمدی کشاورزان در حوضه مبدأ (مطالعه موردی: انتقاب آب از سرشاخه­های الموت رود به دشت قزوین). مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی، 29(3): 333-319.
  8. پرهیزکاری, ا., محمودی, ا .و شوکت فدایی, م. 1396. ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب در دسترس و تولیدات کشاورزی در حوضه آبخیز شاهرود. فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی, 9(33), 23-50.
  9. باقرزاده، آ. و امیر تیموری، س. 1387. بررسی جایگاه آب در کشاورزی ایران و قیمت گذاری آن. سومین کنفرانس مدیریت منابع آب.
  10. سازمان مدیریت منابع آب ایران، معاونت امور آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان، 1395.
  11. صبوحی، م.، سلطانی، غ. و زیبایی، م. 1386. بررسی اثر تغییر قیمت آب آبیاری بر منافع خصوصی و اجتماعی با استفاده از الگوی برنامه­ریزی ریاضی مثبت. مجله علوم و صنایع کشاورزی، 21(1): 71-53.
  12. صبوحی، م., و پرهیزکاری، ا. 1392. تحلیل اثرات اقتصادی و رفاهی تشکیل بازار آب آبیاری در استان قزوین. پژوهش های اقتصاد و توسعه کشاورزی, 27(4), 338-350.
  13. عسگری پور، ع. ر. و باقری، ا. 1389. اصلاح الگوی کشت راهبردی در جهت تحقق توسعه پایدار کشاورزی. همایش کشاورزی در افق 1404.
  14. غزالی، س. و اسماعیلی، ع. 1390. درونی­سازی تأثیرات جانبی برداشت آب از چاه­های کشاورزی اطراف دریاچه پریشان مطالعه موردی: محصول گندم. مجله اقتصاد و توسعه کشاورزی، 25(2): 161-171.
  15. فلاحی، ا. و خلیلیان، ص. 1388. مقایسه اهمیت فراورده­های نفتی و برق با سایر عوامل تولید در بخش کشاورزی ایران، مجله تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 1(2):19-1.
  16. کرامت­زاده، ع.، چیذری، ا. و شرزه­ای، غ. 1390. نقش بازار آب در تعیین ارزش اقتصادی آب با رهیافت برنامه­ریزی ریاضی اثباتی (مطالعه موردی: اراضی پایین­دست سد شیرین دره بجنورد). مجله تحقیقات و توسعه کشاورزی ایران، 2-42(1): 29-44.
    1. Cortignani R. and Severini S. 2009. Modeling Farm-Level Adoption of Deficit Irrigation Ysing Positive Mathematical Programming. Agricultural Water Management, 96: 1785-1791.
    2. He L., Tyner W.E., Doukkali R. and Siam G. 2006. Policy options to improve water allocation efficiency: analysis on Egypt. Water International, 31, 320–337.
    3. Howitt R.E., Medellin-Azuara J., MacEwan D. and Lund R. 2012. Calibrating disaggregate economic models of agricultural production and water management. Science of the environmental modeling and software, 38: 244-258.
    4. Lalehzari, R., Boroomand Nasab, S., Moazed, H. and Haghighi, A. 2015. Multi objective management of water allocation to sustainable irrigation planning and optimal cropping pattern, Journal of Irrigation and Drainage Engineering. 10.1061/ (ASCE) IR, 1943- 4774.
    5. Medellan-Azuara J., Harou J.J. and Howitt R.E. 2010. Estimating economic value of agricultural water under changing conditions and the effects of spatial aggregation, Science of the total environment, 408: 5639–5648.
    6. Medellan-Azuara J., Harou J.J. and Howitt R.E. 2012. Predicting farmer responses to water pricing, rationing and subsidies assuming profit maximizing investment in irrigation technology. Science of the agricultural water management, 108: 73–82.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 849
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 588


counter
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب