کامرانی, کاظم, روزبهانی, عباس, هاشمی شاهدانی, سید مهدی. (1398). تأثیر بهبود فرآیند تحویل و توزیع آب سطحی در کاهش برداشت آب زیرزمینی در شبکه آبیاری رودشت. سامانه مدیریت نشریات علمی, 33(3), 445-461. doi: 10.22092/jwra.2019.120473
کاظم کامرانی; عباس روزبهانی; سید مهدی هاشمی شاهدانی. "تأثیر بهبود فرآیند تحویل و توزیع آب سطحی در کاهش برداشت آب زیرزمینی در شبکه آبیاری رودشت". سامانه مدیریت نشریات علمی, 33, 3, 1398, 445-461. doi: 10.22092/jwra.2019.120473
کامرانی, کاظم, روزبهانی, عباس, هاشمی شاهدانی, سید مهدی. (1398). 'تأثیر بهبود فرآیند تحویل و توزیع آب سطحی در کاهش برداشت آب زیرزمینی در شبکه آبیاری رودشت', سامانه مدیریت نشریات علمی, 33(3), pp. 445-461. doi: 10.22092/jwra.2019.120473
کامرانی, کاظم, روزبهانی, عباس, هاشمی شاهدانی, سید مهدی. تأثیر بهبود فرآیند تحویل و توزیع آب سطحی در کاهش برداشت آب زیرزمینی در شبکه آبیاری رودشت. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1398; 33(3): 445-461. doi: 10.22092/jwra.2019.120473
تأثیر بهبود فرآیند تحویل و توزیع آب سطحی در کاهش برداشت آب زیرزمینی در شبکه آبیاری رودشت
1دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
2دانشیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران.
3دانشیار گروه مهندسی آبیاری پردیس ابوریحان دانشگاه تهران
چکیده
این پژوهش به بررسی تأثیر مدرنسازی شبکه تحویل و توزیع آب سطحی در کاهش برداشت از آب زیرزمینی پرداخته است. برای این منظور، علاوه بر شبیهسازی وضعیت موجود بهرهبرداری از کانال اصلی شبکه آبیاری رودشت در استان اصفهان، دو روششامل بهرهبرداریدستی بهبود یافته و روش کنترل خودکارپیشبین توسعه داده شد و بهبود مدیریت تحویل و توزیع آب در کانال بررسی گردید. روشهای مذکور تحتدوسناریوی بهرهبرداری، شامل دبی ورودی به کانال در شرایط نرمال وکمآبی، شبیهسازی شد. بهبود فرآیند تحویل و توزیع آب در کانال با استفاده از شاخصهای کفایت و پایداری تحویل و توزیع آب ارزیابی شد. در ادامه تحقیق، میزان آب سطحی جایگزین شده با آب زیرزمینی، بهواسطه بهبود فرآیند تحویل و توزیع آب در کانال اصلی توسط نقشههای مکانی شاخص کفایت و تحلیل آنها محاسبه گردید.نتایج به دست آمده در سناریوی شرایط نرمال حاکی از بهبود شاخص کفایت تحویل و توزیع آب به میزان 5%و 32% و بهبود شاخص پایداری تحویل و توزیع آب در کانال اصلی به میزان 7% و 21% به ترتیب برای روشهای دستی بهبود یافته و کنترل خودکار بود. همچنین، میزان بهبود مذکور در این سناریو سبب 3% و 25% کاهش برداشت از آبخوان بهترتیب برای روش دستی بهبود یافته و خودکار شد. در سناریوی کمآبی نیز شاخص کفایت 2% و 13% و شاخص پایداری 11% و 25% بهبود را به ترتیب برای روشهای دستی بهبود یافته و کنترل خودکار نشان داد. این بهبود، اثربخشی یک درصدی برای روش دستی بهبودیافته و اثربخشی نه درصدی برای روش خودکار در سناریوی کمآبی در کاهش برداشت از آبخوان را در پی داشت. همچنین، با توجه به نقشههای مکانی شاخص کفایت، روشکنترل خودکار، مخصوصا در حالت کم آبی با توزیع یکنواخت آب بین آبگیرها قادر است که آب را به مراتب عادلانه تر بین کشاورزان تقسیم کند.
1MSc. Student of Water Resources Engineering, Department of Irrigation and Drainage Engineering, Aburaihan Campus, University of Tehran
2Associate Professor, Department of Irrigation and Drainage Engineering, Aburaihan Campus, University of Tehran.
3Associate Professor,
Department of Irrigation Engineering,
College of Aburaihan,
University of Tehran
چکیده [English]
This study investigated the impact of improving surface water delivery and distribution systems on reducing groundwater abstraction. For this purpose, the current operational management of the Rudasht irrigation network, located in Isfahan province, was modeled and evaluated. Then, impact of two methods as the modernization alternatives, including an improved manual operation and an automatic control system by using the Model Predictive Control (MPC), was investigated. Operation of the canal system was simulated under two operating scenarios, demonstrating the operational status under the normal and water shortages conditions. Improvement of water supply and distribution process in the canal was evaluated using adequacy and dependability indicators of water distribution. In the next step, the amount of surface water replaced by groundwater was calculated by improving the process of water distribution in the main canal based on spatial analysis of the adequacy index. The results obtained from the operational simulation in the normal condition scenario showed improvement of the adequacy index by 5% and 32% and the dependability index by 7% and 21%, respectively, for the improved manual method and MPC. Moreover, the improvement in this scenario resulted in 3% and 25% reduction in the aquifer extraction, respectively, for the modernization alternatives. Operational simulation results under the water shortage scenario revealed 2% and 13% higher adequacy index, and 11% and 25% improvement in the dependability index by employing the improved manual and MPC approaches, respectively. This improvement resulted in 1% effectiveness for the improved manual method and 9% effectiveness for the MPC method in reducing aquifer abstraction under water shortage scenario. According to the spatial maps of the adequacy index obtained for the MPC method, this method can achieve more uniform and fair water delivery to farmers, especially under water shortage conditions.
برخورداری س، هاشمی شاهدانی م و باقرزاده خلخالی ا، ۱۳۹۶. ارزیابی بهبود راندمان انتقال و توزیع آب کشاورزی در کانالهای اصلی آبیاری با بهرهگیری از راهکارهای پوششدار کردن و اتوماسیون. پنجمین همایش ملی مدیریت شبکههای آبیاری و زهکشی و سومین کنگره ملی آبیاری و زهکشی ایران، دانشگاه شهید چمران، اهواز.
حسینی جلفان م و هاشمی شاهدانی س م، ۱۳۹7. ارزیابی اثربخشی بهبود بهرهبرداری از منابع آب سطحی در کاهش برداشت آب از آبخوان (مطالعه موردی: شبکه آبیاری قزوین). نشریه تحقیقات منابع آب ایران، دوره 14، شماره چهارم، صفحه 146-132.
شرکت آب منطقه ای اصفهان، 1395. گزارش نهایی تشریح و ارزیابی وضع موجود و ارائه راهکارهای بهبود عملکرد کانال اصلی چپ شاخه شمالی شبکه آبیاری رودشت
شمسایی ا، فرقانی ع، 1390. بهره برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی در مناطق خشک. نشریه تحقیقات منابع آب ایران، دوره 2، شماره 2، صفحه 36-26.
عباسی ف، سهراب ف و عباسی ن، 1395. ارزیابی وضعیت راندمان آب آبیاری در ایران.نشریه تحقیقات سازههای آبیاری و زهکشی، دوره17، شماره 67، صفحه 128-113
عباسی ف، سهراب ف و عباسی ن، 1394. گزارش فنی:راندمان های آبیاری و تغییرات زمانی و مکانی آن در ایران، وزارت جهاد کشاورزی، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی
علیزاده ح ع، لیاقت ع و سهرابی ت، 1393. ارزیابی سناریوهای توسعه سیستمهای آبیاری تحتفشار بر منابع آب زیرزمینی با استفاده از مدل سازی پویای سیستم. نشریه حفاظت منابع آب و خاک، دوره 3، شماره چهارم، صفحه 15-1
قربانی ا، 1398.کاربرد دینامیک سیستمها در پیوند آب، انرژی و غذا در مدیریت شبکههای آبیاری از دیدگاه بهرهوری و شاخصهای تحویل آب (مطالعه موردی شبکه آبیاری قزوین)، کارشناسی ارشد مهندسی سازههای آبی، دانشگاه تربیت مدرس
واعظ تهرانی م، منعم م ج و باقری ع، ۱۳۸۹. توسعه یک مدل نوسازی شبکههای آبیاری با رویکرد دینامیک سیستمها - مطالعه موردی: شبکه آبیاری دشت قزوین، نهمین کنفرانس هیدرولیک ایران، تهران، انجمن هیدرولیک ایران، دانشگاه تربیت مدرس
هاشمی س م، ارجلو م، صادقی س، ادیبمجد ا، 1397. مقایسه عملکرد مدل نیرپیک با سامانه توزیع تناسبی (لت) در فرآیند تحویل و توزیع آب در نوسانات دبی ورودی. نشریه تحقیقات سازههای آبیاری و زهکشی، دوره19، شماره 70، صفحه 16-1
Agide Z, Haileslassie A, Sally H, Erkossa T, Schmitter P, Langan S, et al, 2016. Analysis of water delivery performance of smallholder irrigation schemes in Ethiopia: Diversity and lessons across schemes, typologies and reaches.
Hosseinzade Z, Pagsuyoin S, Ponnambalam K, Monem MJ, 2017. Decision making in irrigation networks: Selecting appropriate canal structures using multi-attribute decision analysis. Science of the Total Environment 601-602:177-185.
Karimi P, Qureshi AS, Bahramloo R, Molden D, 2012. Reducing carbon emissions through improved irrigation and groundwater management: A case study from Iran. Journal of Agricultural water management 108:52-60
Molden, David J., and Timothy K. Gates, 1990. Performance measures for evaluation of irrigation-water-delivery systems. Journal of irrigation and drainage engineering 116.6: 804-823.
Ray, Isha, 2011. Farm-level incentives for irrigation efficiency: some lessons from an Indian canal. Journal of Contemporary Water Research and Education 121.1: 10.
Serra P, Salvati L, Queralt E, Pin C, Gonzalez O, Pons X, 2016. Estimating Water Consumption and Irrigation Requirements in a Long‐Established Mediterranean Rural Community by Remote Sensing and Field Data. Irrigation and Drainage. 65(5):578-88
Overloop, V P. J, 2006a, 'Drainage control in water management of polders in the Netherlands', Irrigation and Drainage Systems, 20, 99-109.
Van Overloop, P. J, 2006b. Model predictive control on open water systems (IOS Press).