1پژوهشگر، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان،
2مربی پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
3مربی پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
4پژوهشگر، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
چکیده
درختان کهنسال سرمایههای زنده طبیعت هستند. از این نظر، که شرایط متفاوت اقلیمی را پشت سر گذاشتهاند، دارای اهمیت هستند. این درختان گنجینه ژنتیکی طبیعت هستند. در راستای ثبت درختان کهنسال استان زنجان، تعداد 48 درخت مثمر و غیرمثمر کهنسال شناسایی شد. تعداد 21 درخت غیرمثمر از گونههای ارس، بید، بنه، بلوط، داغداغان، چنار، و سپیدار بودند. ویژگیهای قطر در ارتفاع سینه، ارتفاع کُل درخت، ارتفاع تنه، مساحت تاج پوشش، وضعیت سلامت، و موقعیت جغرافیایی هر یک از درختان از جمله مواردی بود که ثبت گردید. حداکثر قطر برای درخت چنار و حداقل آن برای درخت داغداغان ثبت شد. تعداد هفت پایه از نوع بنه، بید، داغداغان، و چنار به علت آسیبهای وارده نیاز به توجه جدّی دارند. علاوه بر این، تنها درخت سپیدار شناسایی شده ازجمله پایههای بومی استان است و به دلیل مالکیت خصوصی احتمال دارد قطع شود. درختان بلوط ثبت شده نیز فاقد هر گونه زادآوری هستند. درختان بید و چنار در مزارع و مناطق مسکونی قرار دارند و بدون استثنا از منابع آب دائمی بهرهمیبرند. تنها در یک مورد، شاخههای ریز درختان داغداغان را برای دفع بلا از فرزندان، احشام و ... قطع میکردند.
Taha Majidi1؛ Mostafa Khoshnevis2؛ Seid Ahmad Moosavi3؛ Farhad Aghajanloo3؛ Mohammad Shojaei4
1Research Expert, Forests and Rangelands Research Section, Zanjan Agricultural and Natural Resources Research and Education, Agricultural Research Education and Extension Organization , AREEO, Zanjan, Iran
2Senior Research Expert, Research institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
3Senior Research Expert, Forests and Rangelands Research Section, Zanjan Agricultural and Natural Resources Research and Education, Agricultural Research Education and Extension Organization, AREEO, Zanjan, Iran
4Expert, Forests and Rangelands Research Section, Zanjan Agricultural and Natural Resources Research and Education, Agricultural Research Education and Extension Organization, AREEO, Zanjan, Iran
چکیده [English]
Long-lived trees are living environmental resources. They are important in this regard because they have undergone different climatic conditions. These trees are the genetic treasure of nature. During the registration of long-lived trees in Zanjan province, 48 ornamental and fruit trees were recorded. Twenty one trees were ornamental including species from juniper, willow, pistachio, oak, European nettle, plane, and poplar. Some characteristics including DBH, total height, trunk height, canopy area, health status, and geographical position were recorded. Maximum and minimum DBH belonged to plane and European nettle trees, respectively. Seven trees including pistachio, willow, European nettle, and plane require urgent attention due to injuries. In addition, the only long-lived white poplar tree is a native cultivar of the province and may be cut due to private ownership. Registered oak trees also lack natural regeneration. Willow and plane trees are present in farms and residential areas, and without exception, have the benefit of proximity to permanent water resources. Only in one case, people were cutting down small branches of trees to ward off calamity from children, livestock, and so forth.
کلیدواژهها [English]
Juniper, wild pistachio, oak, plane tree, white poplar
مراجع
- خوشنویس، م.، متینیزاده، م.، شیروانی، ا.، و تیموری، م.، 1396 الف. ارسهای کهنسال ایران. نشریه طبیعت ایران، 2(5)، 35-20.
- خوشنویس، م.، متینیزاده، م.، شیروانی، ا.، و تیموری، م.، 1396 ب. ایران گنجینه درختان کهنسال. نشریه طبیعت ایران، 2(4)، 55-42.
- سید اخلاقی، س.، ج.، کریمی، ا.، خانجانی شیراز، ب.، دوریش، م.، و هاشمی، هاشمی، م.، ر. 1387، (گزارش نهایی) بررسی انگیزههای مردمی و مقدس حفظ بعضی درختان در استان گیلان. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 70 صفحه.
- نبئی، م.، مجیدی، ط.، و همتی، ا. 1374. (گزارش نهایی) آزمایش مرحله نهایی سازگاری ارقام مختلف صنوبر (پوپولتوم مقایسهای) جهت بررسی سازگاری آنها، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 77 صفحه.