| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 3,029 |
| تعداد مقالات | 33,887 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,261,873 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 60,708,804 |
تأثیر چرای دام اهلی (گوسفند و بز) و حیات وحش (کل و بز کوهی) بر برخی ویژگی‌های پوشش گیاهی مراتع شاه حیدر ارسباران | ||
| تحقیقات مرتع و بیابان ایران | ||
| مقاله 18، دوره 26، شماره 3، مهر 1398، صفحه 731-740 اصل مقاله (713.87 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijrdr.2019.120023 | ||
| نویسندگان | ||
| مهشید سوری* 1؛ سیده خدیجه مهدوی2؛ ولی الله اسدی3؛ رستم خلیفه زاده4 | ||
| 1استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| 2استادیار گروه منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، ایران. | ||
| 3دانشجوی دکترای مرتعداری، گروه منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، ایران. | ||
| 4دکترای علوم مرتع، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسة تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| بررسی تغییرات پوشش‌گیاهی در سایت چرا شده توسط دام اهلی و مقایسه با عرصه تحت چرای حیات وحش می‌تواند یکی از عملی‌ترین روش‌های بررسی، به منظور شناخت صحیح روابط متقابل اجزاء اکوسیستم، ارزیابی مدیریت اعمال شده و ترسیم راهکارهای مدیریت صحیح برای آینده باشد. بنابراین، تحقیق حاضر به منظور مقایسه پارامترهای پوشش‌گیاهی در دو سایت مورد چرای دام‌های اهلی (گوسفند نژاد مغانی و بز نژاد خلخالی) و حیات وحش (کل و بز کوهی)، در مراتع شاه حیدر منطقه ارسباران در شهرستان کلیبر صورت گرفت. پس از تعیین توده معرف، در هر دو سایت نمونه‌برداری از پارامترهای پوشش‌گیاهی با استفاده از روش تصادفی-سیستماتیک انجام گرفت. در داخل هر توده معرف، پنج ترانسکت یکصد متری مستقر و تعداد 10 پلات دو متر مربعی بر روی هر ترانسکت و در مجموع 100 پلات در هر دو مکان بکار برده شد. در داخل هر پلات و در امتداد هر ترانسکت، درصد پوشش تاجی، تراکم و مقدار تولید گونه‌های مورد چرای دام، اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که درصد پوشش تاجی، تراکم و مقدار تولید گونه‌ها در سایت چرای حیات وحش به دلیل چرای سبک نسبت به سایت چرای دام اهلی بیشتر بود و از نظر آماری اختلاف معنی‌داری با هم داشتند. ضمن اینکه دام‌های اهلی به دلیل همراهی چوپان به صورت محدود و بسته چرا کرده اما حیات وحش در منطقه حفاظت شده به صورت کاملاً آزاد چرا می‌کنند. از طرفی حیات وحش به دلیل چالاکی و حرکت بیشتر، قدرت انتخاب‌کنندگی بیشتر و دامنه چرایی وسیع‌تری در مقایسه با دام‌های اهلی دارند. همچنین، نتایج نشان داد که درصد پوشش تاجی، تراکم و مقدار تولید فورب‌ها نسبت به بوته‌ای ها، در سایت چرای دام اهلی کمتر است و این امر بدلیل تمرکز چرای گوسفند بر روی فورب‌ها (عموما گیاهان خانواده بقولات) می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| وضعیت مرتع؛ فرم‌های رویشی؛ حیات وحش؛ دام اهلی؛ ارسباران | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Effect of grazing of livestock (sheep and goat) and wildlife (whole and goat) on some vegetation characteristics of Arasbaran ranges | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahshid Souri1؛ Seyedeh Khadijeh Mahdavi2؛ Valiolah Asadi3؛ Rostam Khalifehzadeh4 | ||
| 1Assistant Professor, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
| 2, Assistant Professor, Department of Natural resources, Islamic Azad University, Nour branch, Iran | ||
| 3Range management Ph.D. student , Department of Natural resources, Islamic Azad University, Nour branch, Iran. | ||
| 4Ph.D in Rangeland sciences, Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The present study was conducted to compare the parameters of vegetation in two sites grazed by livestock and wildlife (whole and goat) in Arasbaran rangelands of East Azarbaijan. After determining the key vegetation type, sampling of vegetation parameters was carried out on both sites using a systematic random sampling. Within each region, five transects of 100 m were established and ten plots of two square meters were systematically sampled on each transect. In each plot, along with each transect, the palatability class of the existing species, vegetative form, cover percentage, density, and production were measured. Results showed that canopy cover percentage, density and production were higher in wild life grazing site than in livestock grazing site and were statistically significant. On the other hand, because of their agility and mobility, wildlife has greater selectivity and a wider range of grazing than livestock. The results also showed that the canopy cover percentage, density and amount of forbs production were lower in the livestock grazing site as compared with the shrubs, due to the concentration of sheep grazing on forbs (generally legume family plants). | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Range situation, Vegetative forms, wild life, Livestock, Arasbaran | ||
| مراجع | ||
|
- Arzani, H., 1997. National evaluation of rangelands in different weather conditions. Forest and Rangeland Research Institute Press, 67p. - Baghestani Maybodi, N., Zare, M. T. and Abdollahi, J., 2007. Effects of 2-decade livestock exclusion on vegetation changes in steppic rangelands of Yazd province. Iranian Journal of Range and Desert Research, 13(4): 337-346. - Barros, A., Gonnet, J. and Pickering, C., 2013: Impacts of informal trails on vegetation and soils in the highest protected area in the southern hemisphere. Journal of Environmental Management, 127: 50–60. - Bilotta, G. S., Brazier, R. E. and. Haygarth, P. M., 2007. The impacts of grazing animals on the quality of soils, vegetation, and surface waters in intensively managed grasslands. Journal of Advances in Agronomy, 94: 237–280. - Briske, D. D., Fuhlendorf, S. D. and Smeins, F. E., 2003: Vegetation dynamics on rangelands: a critique of the current paradigms. Journal of Applied Ecology, 40: 601–614. - Cesa, A. and Paruelo, J. M., 2011. Changes in vegetation structure induced by domestic grazing in Patagonia (Southern Argentina). Journal of Arid Environment, 75: 1129-1135 pp. - Cingolani, A. M., Noy-Meir, I. and Diaz, S., 2005: Grazing effects on rangeland diversity: a synthesis of contemporary models. Journal of Eecological Applications, 15: 757–773. - Cuevas, M. F., Mastrantonio, L., Ojeda, R.A. and Jaksic, F.M., 2012. Effect of wild boar disturbance on vegetation and soil properties in the Monte Desert, Argentina. Mammalian Biology. 77: 299- 306 pp. - Cumming, D. H. and Cumming, G. S., 2003: Ungulate community structure and ecological processes: body size, hoof area and trampling in African savannas. Journal of Oecologia, 134: 560–568. - Eftekhari, A. R., Farahpour, M., Arzani, H. and Abdolahi, J., 2009. Examination of comparison species by livestock (sheep and goats) and wild (deer) grazing in Stepp rangeland Poshtkoh area Yazd province. Journal of Science and Technical of Agriculture and Natural Resource. 13(47): 368-379. - Fakhimi, E., Dyanati, G. H .A., Mesdaghi, M. and Naderi, H., 2007. The effect of gradient grazing on species diversity and plant community structure in steppic rangelands of Nodushan, Yazd province, Iran. The Second National Conference of Iran Ecological Agriculture, 657-671. - Firinioglu, H. K., Seefeldt, S.S. and Sahin, B., 2007. The effects of long- term grazing exclosures on range plants in the Central Anatolian region of Turkey. Journal of Environment Management, 39: 326- 337 pp. - Holechek, J. L., Pieper, R.D. and Herbel C. H., 2004. Range management. Premtice Hall, Engle Wood Clipp, 607p. - Hosayn Jafari, S., Tatian, M. R., Tamartash, R., Karimian, A., 2013. Comparison some parameters of plant in two sites livestock and wildlife grazing. Case study:Kalmand- Bahadoran plain rangelands. Yazd province. Journal of Rangeland, 7(4): 316-329. - Jeddi, K. and Chaieb, M., 2010. Changes in soil properties and vegetation following livestock grazing exclusion in degraded arid environments of South Tunisia. Journal of Flora, 205: 184-189 pp. - Li, C.H., Hao, X., Zhao, M., Han, G. and Willms, W.D., 2008. Influence of historic sheep grazing on vegetation and soil properties of a desert steppe in inner Mongolia. Journal of Agriculture, Ecosystems and Environment, 128: 109. - Mesdaghi, M., 2003, Range management in Iran, Razavi Press, 333p. - Moser, B.W. and Witmer, G.W., 2000. The effect of elk and cattle foraging on the vegetation, birds, and small mammals of the Bridge Creek Wildlife Area, Oregon. International Journal of Biodeterioration and Biodegradation, 45: 151- 157. - Ruiz-Mirazo, J., 2011. Environmental benefits of extensive livestock farming: wildfire prevention and beyond. Options Méditerranéennes 100: 75-82. - Tessema, Z. K., Boer, W. F., Baars, R. M. T. and Prins, H. H. T., 2011. Changes in soil nutrients, vegetation structure and herbaceous biomass in response to grazing in a semi-arid savanna of Ethiopia. Journal of Arid Environments, 75: 662-670 pp. - Vavra, M., 2005. Livestock grazing and wildlife: developing compatibilities. Journal of Rangeland Ecology and Management, 58:128-134. - Jackson, R. D. and Bartolome, J. W., 2007. Ecology and management of California grasslands. 1-41. In: Corbin J, Stromberg, M. and D’Antonio, C. M. (Eds,). UC Press. Chapter 15, Grazing ecology of California grasslands. Willms, W. D., Dormaar, J. F., Adams, B.W. and Douwes, H. E., 2002. Response of the mixed prairie toprotection from grazing. Journal of Range Management, 55: 210-2161. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 890 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 413 |
||