| تعداد نشریات | 284 |
| تعداد نشریات سازمان | 82 |
| تعداد شماره‌ها | 3,036 |
| تعداد مقالات | 33,971 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,672,078 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 76,758,008 |
بررسی نقش تنوع معیشتی در تاب‌آوری خانوارهای روستایی حوزه آبخیزحبله‌رود در مواجهه با خشکسالی | ||
| تحقیقات مرتع و بیابان ایران | ||
| مقاله 18، دوره 26، شماره 2، تیر 1398، صفحه 459-473 اصل مقاله (914.22 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijrdr.2019.119366 | ||
| نویسندگان | ||
| مصطفی طالشی1؛ سیدجعفر سیداخلاقی2 | ||
| 1دانشیار، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری علوم جغرافیایی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران، | ||
| چکیده | ||
| تاب‌آوری یکی از راهبردهای کاهش آسیب‌پذیری جوامع در مواجهه با مخاطرات طبیعی است، با توجه به تک‌ساختی بودن اقتصاد در جوامع روستایی ، می‌توان با تنوع‌بخشی فعالیت‌ها و منابع معیشتی ،میزان تاب‌آوری جوامع روستایی را در برابر تغییرات و مخاطرات طبیعی افزایش داد. پژوهش حاضر به بررسی نقش تنوع معیشتی به عنوان یک رویکرد راهبردی برای سازگاری و کنار آمدن با مخاطره خشکسالی درحوزه آبخیز حبله‌رود می‌پردازد. در این پژوهش، روش تحقیق از نوع کمی و پیمایشی بوده و از روشهای توصیفی، تحلیلی و روابط همبستگی استفاده شده است. بدین منظور9 روستا از مناطق مختلف حوزه با درجات مختلفی از خشکسالی و توسعه‌یافتگی، به روش تصادفی ساده انتخاب گردید و سپس بر اساس فرمول کوکران،271 نفر از سرپرستان خانوارها به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روایی پرسشنامه از طریق پانل خبرگان و صاحب‌نظران تأیید و پایایی کلی ابزار تحقیق با محاسبه آلفای کرونباخ برابر0.842 در سطح خیلی خوب تایید گردید. نتایج نشان داد میزان تاب‌آوری حوزه در سطح نامطلوب و پایین تر از سطح متوسط بوده و میانگین شاخص سرمایه انسانی، اجتماعی و فیزیکی حوزه از متوسط مقدارشاخص سرمایه مالی (اقتصادی) وطبیعی بیشتر بوده است. براساس یافته‌ها، اتخاذ راهبرد تنوع معیشتی در ارتقاء تاب‌آوری خانوارهای روستایی حوزه حبله‌رود در مواجهه با ریسک خشکسالی، تاثیر معناداری داشته است. از اینرو تنوع بخشی به فعالیت‌های اقتصادی و منابع معیشتی اجتماعات روستایی در معرض خشکسالی با استفاده از تدوین و اجرای راهکارهای مناسب مالی ،آموزشی و ترویجی و نیز ،بهره‌گیری از فن‌آوری‌های جدید،می‌تواند در بهبود تاب‌آوری و تقلیل استرس و نگرانی‌های روستاییان حوزه اثرگذار باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاب‌آوری؛ تنوع معیشتی؛ خشکسالی؛ جوامع روستایی؛ حبله‌رود | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Role of livelihood diversity in rural households resilience against drought risk (Case study: Hablehroud Basin) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mostafa Taleshi1؛ Seyed Jafar Seyed Akhlaghi2 | ||
| 1Associate Professor, Payam Noor University ,Tehran, Iran | ||
| 2PhD Student, Payam Noor University,Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Resilience is one of the strategies to reduce the vulnerability of communities in dealing with natural hazards. The present study examines the role of livelihood diversity as a strategic approach for adaptation and coping with drought risk in Hablehroud watershed. In this research, the research method was quantitative and survey based, and descriptive, analytical and correlation methods were used. To this end, 9 villages from different areas of the province with different degrees of drought and development were selected by simple random sampling method. Then, based on the Cochran formula, 271 households were selected as the sample size. The validity of the questionnaire was confirmed through a panel of experts, and the reliability of the research tool was confirmed by a Cronbach's alpha of 0.842 at a very good level. The results showed that the level of resilience in the area was undesirable and lower than the average level, and the average of the human, social and physical capital index of the area was higher than the average value of the financial (economic) and natural capital. Based on the findings, adoption of a livelihood diversity strategy in promoting the resilience of rural households in Hablehroud area had a significant effect on drought risk. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Resilience, Livelihoods diversity, Drought, Rural communities, Hablehroud watershed | ||
| مراجع | ||
|
-Boyd, E. and Folke, K., 2014. Adapting Institutions: Governance, Complexity, and Social-Ecological Resilience, Tehran University Press, 239 – 255. -Caldwell, K. and Boyd, E., 2009. Coping and Resilience in Farming Families Affected by Drought, Rural and Remote Health 9: 1088, Available at:science.naturalnews.com, (September 2012). -Elasha, B. O., 2005. Sustainable Livelihood Approach for Assessing Community Resilience to Climate Change: case studies from Sudan, AIACC Working Paper, No. 51. -Gaillard, J. C., 2007. Resilience of traditional societies in facing natural hazards. Journal of Disaster Prevention and Management, 16(4): 522-44. -Heidari, S. and Majnuni T. A., 2016. The Role of Livelihood diversity in Rural Resilience in around of Lake Urmia against Drought, Journal of Environmental Spatial Analysis, 3(4): 49-70. -Holling, C. S., 1973; "Resilience and stability of ecological systems", Annual Review of Ecology and Systematic, 4,: 1-23. -Kafle, S. K., 2012. Measuring disaster-resilient communities: a case study of coastal communities in Indonesia. Journal of Business Continuity and Emergency Planning, 5(4), 316-26. -Kelin, R. J. and Nicholls, F., 2003; Thomalla, Resilience to natural hazards: how useful is this concept?" Environmental Hazards, 5(1-2): 35-45. -Liu, C., Golding, D. and Gong, G., 2008. Farmers’ coping response to the low flows in the lower Yellow River: A case study of temporal dimensions of vulnerability. Journal of Global Environmental Change, 18: 543-553. -McManus, P., 2012. "Rural Community and Rural Resilience: What is important to farmers in keeping their country towns alive?" Journal of Rural Studies, 49: 21-28. -Mohammadi Yeganeh, B., Cheraghi, M. and Karimpour, N., 2016. Survey of Rural Households Resilience against Drought (Case Study: Terjan Village, Saqez, Second National Conference of Tourism, Geography and Clean Environment, Hamedan, Iran, https://www.civilica.com/Paper-NTGCE02-NTGCE02_044.html. -Nori, H. and Sepahvand, F., 2016. Investigating of the Rural Settlements Resilience to Natural Hazards with Emphasis on the Earthquake (Case Study: Shirvan Districts of Borujerd County, Quarterly Journal of Rural Studies, 7(2). -Roknoddin, E.A., Mousavi, M., Pour Taheri, M. and Farajzadeh Asl,M., 2015. An Analysis of the Role of Livelihoods Diversity in Rural Households Resilience to Drought Conditions (Case Study: Isfahan Province), Journal of Rural Researches 5: 639-662 -Saemipour, H., Ghorbani, M. and Ramezanzadeh Lesbouyi, M., 2018. Assessment and Evaluation of Local Stakeholders Resilience in Drought (Case Study: Nardin Village, Miami County, Semnan Province), Journal of Rangeland, 12 (1): 62-72. -Sajasi Gheidari, H., Hosseini Kahnouj, S. R. and Moradi, K., 2018. The Effects of Rural Economy on Rural Livelihood -Resilience in Radkan Village, Chenaran, Journal of Rural Space and Rural Development, 7 (24). -Taleshi, M, Ali Akbari, A. and Jafari, M., Sayyad Khalaghi, J., 2017. Developing and validating of Appropriate Indices for Rural Resilience to draught (Case study: Hableroud watershed), Journal of Iranian Rangeland and Desert Research, 24(4): 881 – 896. -Wilhite, D. A., Svoboda, M. D. and Hayes, M. J., 2007, Understanding the complex impacts of drought: A key to enhancing drought mitigation and preparedness, Water Resources Management) 21, 5): 763:-774. -Zhou, H., Jing’ai W., Jinhong, W. and Huicong, J., 2118. Resilience to natural hazards: A geographic perspective. Nat HazardsCaldwell, K., 2009. Coping and Resilience in Farming Families Affected by Drought, Journal of Rural and Remote Health, 8: 51-99. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 588 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 498 |
||