حسین زاده صحافی, همایون, احمدنژاد, محدثه, یلقی, سعید. (1398). مروری برهورمون های مورد استفاده در آبزی پروری و انواع روش های تجویز هورمونی در ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 3(بهار 98), 17-34.
همایون حسین زاده صحافی; محدثه احمدنژاد; سعید یلقی. "مروری برهورمون های مورد استفاده در آبزی پروری و انواع روش های تجویز هورمونی در ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 3, بهار 98, 1398, 17-34.
حسین زاده صحافی, همایون, احمدنژاد, محدثه, یلقی, سعید. (1398). 'مروری برهورمون های مورد استفاده در آبزی پروری و انواع روش های تجویز هورمونی در ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 3(بهار 98), pp. 17-34.
حسین زاده صحافی, همایون, احمدنژاد, محدثه, یلقی, سعید. مروری برهورمون های مورد استفاده در آبزی پروری و انواع روش های تجویز هورمونی در ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1398; 3(بهار 98): 17-34.
مروری برهورمون های مورد استفاده در آبزی پروری و انواع روش های تجویز هورمونی در ایران
1مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
2پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی،موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور،سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرانزلی، ایران
3مرکز تحقیقات ذخایر آبزیان آبهای داخلی، مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران
چکیده
کنترل تولید مثل در شرایط اسارت امری ضروری برای آبزی پروری پایدار است. در برخی از ماهی ها می توان با دستکاری در دوره نوری و دمای آب، شرایط تخم ریزی را فراهم نمود. اما در بسیاری از ماهیان پرورشی پیشرفت در هر مرحله از تولید مثل نیازمند القاء هورمون از خارج از بدن ماهی است. در برخی ماهیها هم این دستکاری های هورمونی فقط بعنوان ابزار مدیریتی برای افزایش تولید تخم و سهولت در کارگاه ها انجام می شود. در مورد بقیه ماهیها هم، هورمون های خارجی تنها راه تولید تخمک هایی است که مطمئنا لقاح خواهند یافت. دستکاری هورمونی در تولید مثل ماهیان پرورشی بر استفاده از هورمون لوتئینی LH استواراست که مستقیما در سطح گناد عمل می کند یا بر آگونیست های سنتتیک هورمون رها کننده گنادوتروپین GnRHa، که در سطح هیپوفیز برای القاء ذخایر اندوژن LH عمل می کند. تابه امروز از هورمون های شناخته شده موجود درماهیان، تعداد نسبتاٌ کمی درآبزی پروری مورد استفاده قرارگرفته اند. اما آنهایی که موردبهره برداری قرارگرفته اند، نقش تعیین کننده ای درسیستم های تولیدی آبزی پروری داشته اند و افزایش استفاده ازآنها در یک چارچوب منظم مناسب و در یک اسلوب ایمن و پایدار، دوراز انتظار نیست. در این مقاله ، علاوه بر مرور مکانیسم های تنظیم کننده تولید مثل در ماهی، هورمونهای مهم طبیعی و مصنوعی مورد استفاده در آبزی پروری ایران و کاربرد علمی و عملی آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
1Iranian Fisheries Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
2Inland waters aquaculture research center, Iranian Fisheries Science Research Institute, Agricultural Research Education and Extension Organization(AREEO), Anzali, Iran
3Inland Water Aquatic Stocks Research Center, Iranian Fisheries Sciences Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Gorgan, Iran
چکیده [English]
Controlling reproduction in captivity is indispensable for aquaculture. In some fish, spawning conditions can be made by manipulating the light period and water temperature. But in many breeding fish, the progression in each stage of reproduction requires the administration of hormones from outside the body of the fish. In some fish, these hormonal manipulations are just as a management tool for increasing egg production and ease of work in the workshops. As for the rest of the fish, external hormones are the only way to produce eggs that will surely be fertilized. Hormonal manipulation of breeding fish is based on the use of the LH luteinizing hormone that acts directly on the gonadal surface, or on the synthetic agonists of the GnRHa gonadotrophin releasing hormone that acts on the surface of the pituitary to induce endogenous LH. Today, there are relatively few known hormones in finch fish, a relatively small amount of protein production. But those that have been cultivated have played a decisive role in aquaculture production systems, and their use in an appropriate framework and in a safe and sustainable way is not expected. In this paper, in addition to reviewing mechanisms for regulating reproduction in fish, important natural and artificial hormones used in aquaculture in the world and Iran, and their scientific and practical applications have been analyzed.