1دانشجوی دکترای آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
2استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
3استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی.
4استادیار گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.
چکیده
در انجام محاسبات سند ملی آب کشور، از دوره آماری 25 ساله 1374-1349 برای محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل روزانه بهره گرفته شده است. با توجه به تغییرات اقلیمی ایجاد شده در سالهای اخیر، به روز رسانی این کار ارزشمند ملی ضروری به نظر میرسد. از آنجا که تاکنون مطالعهای در خصوص تعیین میزان تغییرات مقادیر نیاز خالص آبیاری گیاهان الگوی کشت دشت کرمانشاه در شرایط آب و هوایی کنونی نسبت به مقادیر ارائه شده در نرمافزار NETWAT صورت نگرفته است. لذا در این تحقیق، این موضوع مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، برای محاسبه نیاز آبی گیاهان، از آمار هواشناسی سالهای 66-1365 تا 95-1394 استفاده شد و به منظور برآورد نیاز خالص آبیاری الگوی کشت دشت کرمانشاه از نرم افزار ET0 Calculatorبرای محاسبه تبخیر و تعرق گیاه مرجع استفاده شد. سپس مقادیر تبخیر و تعرق گیاهان الگوی کشت، مقادیر باران مؤثر، و در ادامه مقادیر نیاز خالص آبیاری گیاهان محاسبه شدند. نتایج حاصل از مقایسه مقادیر بدست آمده در این تحقیق با مقادیر موجود در نرمافزار NETWATنشان داد که برای اغلب گیاهان، مقادیر بدست آمده در این تحقیق به طور میانگین 2/1 برابرِ مقادیر ارائه شده در نرمافزار NETWATمیباشد. این نسبت برای دو گیاه گندم و جو تقریباً 2 و برای گیاهان شبدر، گرمک و طالبی، نخود و بادام تقریباً یک میباشد. نتایج تحقیقات لایسیمتری در منطقه مورد مطالعه، مؤید درستی محاسبات انجام گرفته در این تحقیق میباشد.
Estimation of Net Irrigation Requirement of the Crop Pattern in Kermanshah Plain and Comparison with the Data in the National Water Document
نویسندگان [English]
Khadijeh Barati1؛ Jahangir Abedikoupaee2؛ Elham Darvishi3؛ Arash Azari3؛ Ali Yousefi4
1PhD Student of Irrigation and Drainage, Department of Water Engineering, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran.
2Professor, Department of Water Engineering, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran.
3Assistant Professor, Department of Water Engineering, College of Agriculture, Razi University, Kermanshah, Iran.
4Assistant Professor, Department of Rural Development, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran.
چکیده [English]
To prepare the National Water Document of the country, a 25-year statistical period of 1970-1995 has been used to calculate daily potential evapotranspiration. Due to the climate changes that have taken place in recent years, updating this national valuable work is necessary. Since so far there has been no study on determining the changes in irrigation requirement of plants of cropping pattern in Kermanshah plain in the current climate conditions compared to the values presented in NETWAT software, this subject was investigated. In this study, to calculate crops water requirement, the meteorological data of 2006-2007 to 2015-2016 were used. In order to estimate the net irrigation requirement for cropping pattern in Kermanshah plain, ET0 calculator software was used to calculate evapotranspiration of reference crop. Then, the evapotranspiration values of the cropping pattern, the effective rainfall and, eventually, the amount of net irrigation requirement of the crops were calculated. The comparison between the values obtained in this research with available values in NETWAT software indicate that, for most plants, the obtained values in this study are on average 1.2 times the amounts presented in the NETWAT software. This ratio is about 2 for wheat and barley and about 1 for clover, cantaloupe, pea, and almond. The results of lysimeteric researches in the study area confirms the correctness of the performed calculations in this study.
حیدری بنی، م.، پارسا، ش. و قطره سامانی، س. 1390. بررسی میزان انطباق نیاز آبی بادام با سند ملی آبیاری کشور (مطالعه موردی سامان). دومین همایش ملی بادام با محوریت صادرات. شهرکرد.
رادفر، م. 1389. کاربرد نرمافزارهای ET0 Calculator و AquaCrop در مدلسازی برای مدیریت مزارع. انتشارات کنکاش، اصفهان، 96 صفحه.
طاهری، ک. 1394. جستاری بر منابع آب زیرزمینی استان کرمانشاه. دفتر مطالعات شرکت سهامی آب منطقهای کرمانشاه.
عرفانیان، م.، علیزاده، ا. و محمدیان، آ. 1389. بررسی تغییرات احتمالی نیاز کنونی آبیاری گیاهان نسبت به ارقام مندرج در سند ملی آبیاری (مطالعه موردی :استان خراسان رضوی). نشریه آبیاری و زهکشی ایران، 3(4): 492-478.
فولادمند، ح. 1389. تخمین نیاز آبیاری میانگین و بحرانی گیاهان زراعی مهم استان فارس. مجله دانش آب و خاک، 1(2): 196-187.
قمرنیا، ه. و سپهری، س. 1388. محاسبه آب مورد نیاز الگوی کشتهای مختلف با روش پنمن مانتیث و مقایسه آن با نتایج سند ملی آب ایران. هشتمین کنگره بینالمللی مهندسی عمران، شیراز.
قمرنیا، ه.، نظری، ب. و قبادی، م. ا. 1396. برآورد نیاز آبی و ضرایب گیاهی یک جزئی و دو جزئی نخود رقم بیونیج (Cicer arietinum L.) در شرایط لایسیمتری و مقایسه با مدل SIMDualKc. مجله پژوهشهای حبوبات ایران، 8(1): 179-164.
میرموسوی، س. ح.، پناهی، ح.، اکبری، ح. و اکبرزاده، ی. 1391. واسنجی روشهای برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه مرجع (ET0) و محاسبه نیاز آبی گیاه (ETC) زیتون در استان کرمانشاه. مجله جغرافیا و پایداری محیط، 2(3): 64-45.
مینائی، س. و مادح خاکسار، آ. 1382. بررسی و نقدی بر روش و مقادیر محاسبه نیاز آبی سند ملی آب استان خوزستان و ارائه پیشنهادات. یازدهمین همایش کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، تهران.
Avinash, S., Patwardhan, J., Nieber, L. and Eldon, L.J. 1990. Effective rainfall estimation methods. Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 116(2): 182-193.
Dastane, N.G. 1974. Effective rainfall in irrigated agriculture. FAO irrigation and drainage paper 25. Flood and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, Italy.
Jensen, M. E., Burman, R. D. and Allen, R. G. 1990. Evapotranspiration and irrigation water requirements. ASCE, New York.