| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,998 |
| تعداد مقالات | 33,576 |
| تعداد مشاهده مقاله | 44,209,777 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,562,745 |
بررسی منابع تولید کننده شیر خشت در استان تهران | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 2، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 10، آبان 1380، صفحه 1-26 اصل مقاله (3.31 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22092/ijmapr.2001.118378 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد دینی1؛ پرویز باباخانلو1؛ محمود محمدی1؛ مصطفی گلی پور2 | ||
| 1اعضاء هیات علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع | ||
| 2تکنسین بخش تحقیقات دارویی | ||
| چکیده | ||
| از زمانهای گذشته تا امروز شیرخشت بعنوان یک داروی سنتی مورد مصرف قرار گرفته است. این ماده شیرین مزه از نظر ترکیب شیمیایی جزو مان ها محسوب می شود. طبق بررسی انجام شده مشخص شد که دو گونه گیاه شیرخشت به نامهای 1-Cotoneaster nummularius Fisch & Mey (Rosaceae) 2- Cotoneaster nummularioides Pojark در استان تهران وجود دارند که مان تولید می نمایند. در اوایل مردادماه روی اندامهای هوایی گونه های مذکور شیرابه ظاهر می گردد، در پی نتایج سالهای اجرای طرح مشخص گردید که لارو نوعی حشره پوستخوار از خانواده سخت بالپوشان (سوسکها) عامل ایجاد تخریب در قسمت کامبیوم چوب گیاه می باشد. این آفت شبیه آفت پوستخوار درختان میوه هسته دار عمل می کند و برای اولین بار از محل اجرای طرح جمع آوری و توسط موسسه تحقیقات آفات و بیماریهای گیاهی به نام Scolytus rugulosus Mull. (Col., Scolytida, Scolytinae) شناسایی گردید. خروج ترشحات تابع شرایط اقلیمی بوده بطوریکه در یک محدوده زمانی ظاهر و پس از مدت کوتاهی از بین می رود. شیرابه قندی مترشحه از گیاه مورد توجه حشرات می باشد و در نتیجه بارندگی نیز شسته شده، از بین می رود. با بررسی آمار هواشناسی منطقه در اوایل مرداد اختلاف درجه حرارت حداکثر مطلق و حداقل مطلق به بیش از بیست درجه می رسد و در این ایام از محلهای آفت زده روی درختچه ترشحات خارج می گردد. شاخه های افت زده پس از چند سال از بین می روند و کاملا خشک می گردند و تا این مرحله هر ساله از محلهای آفت زده ترشحات خارج می شود. درختچه شیرخشت دارای چندین ساقه هوایی و قدرت جست زنی داشته لذا گیاه بطور کامل خشک نمی شود. در ادامه بررسی جهت یافتن منابع دیگر تولید مان، مشخص گردید که علیرغم وجود گیاه کاروان کش در استان تهران لیکن این گیاه تولید مان نمی کند، همچنین نوعی زبان گنجشک که در بعضی از کشورها تولید مان می نماید در ایران بصورت بومی وجود نداشته از گیاهان وارداتی است که کاشته شده است لذا تولید مان شیرخشت توسط این گیاه در ایران نیز منتفی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شیرخشت؛ مان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigation and Identification of Shir-Khesht manna in Tehran Province | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M. Dini1؛ P. Babakhanlou1؛ M. Mohammadi1؛ M. Golipoor2 | ||
| 1Research Institute of Forests and Rangelands | ||
| 2- | ||
| چکیده [English] | ||
| Acording to results of the investigation, the manna know as Shir-khest exudes from the branches of two species of cotoneaster (Rosaceae). C. nummularia Fisch & Mey and C. nummularioides Pojark Atraphaxis spinosa L. (Polygonaceae) has no manna in Tehran. Province (even in other places.) The manna of Shir-khesht collected from the shrubs in kushk-E-BALA village altitude 1900-2200 m (31 Km far from karadj in chalus road.) Shrubs in this area have been attacked by insect of scolytus rugulosus Mull (col. Scolytidae., Scolytinae.) and in other places which also have shrubs but without insect and larva so have no exudation. Larvae of this insect makes tunnel under the skin and destroy cambium then from these sites manna exudes. Exudation concern to humidity and tempereture of the sites, in the end of July to early August the difference of Maximums and Minimus temperatures are significant and high over twenty degree centigrade and in this period precipitation comes near Zero. Shir-khist occurs in small yellowish-white granules about the size of millet seed. During July and early August the branches of the cotoneaster become covered with the exudation, after few days become hard, collect and mixe with flour. it is valued chiefly as medicinal product (pectoral, purgotive.). | ||
| مراجع | ||
|
1- آبادیهای کشور جمهوری اسلامی ایران )تهران( ۱۳۷۰ جلد ۳۸، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح 2- آئینه چی، یعقوب، ۱۳۷۰، کتاب مفردات پزشکی و گیاهان داروئی، دانشگاه تهران، صفحات ۹۳ - ۹۹ و ۱۰6۹ 3- اسماعیلی، مرتضی، آفات مهم درختان میوه صفحات ۳۱۱-۲۹۲، مرکز نشر سپهر 4- اکبرزاده، مرتضی، ۱۳۷۳، نقشه پراکنش گیاهی منطقه سیراچال، انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع شماره ۹۲-۷۳ 5.امین، غلامرضا ۱۳۷۰، کتاب گیاهان دارویی و سنتی ایران، وزارت بهداشت و درمان وآموزش پزشکی ص۱4۳ 6- باروقی، حسن 1356. فهرست حشرات آذربایجان شرقی 7- بهداد، ابراهیم. ۱۳۶۹، آفات و بیماریهای درختان و درختچه های جنگلی و گیاهان زینتی ایران، صفحه ۶۲۷، مرکز نشر سپهر. 8- بهداد، ابراهیم. ۱۳۶۳، آفات درختان میوه ایران، صفحات ۲۹۲ لغایت ۳۱۱، مرکز نشر سپهر 9- ثابتی، حبیبا، ۱۳۵۵، کتاب درختان و درختچه های ایران، سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی 10- ثابتی، حبیبا، ۱۳۶۸ کتاب بررسی اقالیم حیاتی ایران، دانشگاه تهران 11- حسن پور فرد، محمد. ۱۳۷۸، بررسی مان شیر خشت و گیاهان مولد آن در ایران، دانشکده داروسازی تهران 12- خاتمساز، محبوبه، ۱۳۷۱، کتاب فلور ایران خانواده گل سرخ، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع 13- دهخدا، علی اکبر ۱۳۷۳، لغت نامه فارسی )موسسه دهخدا( دانشگاه تهران 14- دفتر حفاظت خاک و آبخیزداری ۱۳۵۶، طرح جامع آبخیزداری سد امیرکبیر - لتیان - سازمان جنگلها و مراتع کشور 15- رجبی، غلامرضا، ۱۳۵۰، حشرات چوبخوار درختان میوه سردسیری ایران، صفحه 214 16- زرگری، علی 1365، کتاب گیاهان داروئی، جلد۳ دانشگاه تهران ص ۷۵۳ 17- عبائی، منصور ۱۳6۲، فهرست آفات درختان و درختچه های جنگلی و غیر مثمر، صفحه 147 18- فرحبخش، قدرت ۱۳۶۰، فهرست آفات مهم نباتات و فرآورده های کشاورزی ایران، وزارت کشاورزی 19- کمالی، کریم و حجت، حسین، ۱۳۵6، حشرات و کنه های زیان آور محصولات کشاورزی در خاورمیانه، دانشگاه اهواز 20- گلرنگ، بهرام، ۱۳۷۲، پوشش گیاهی حوزه آبخیز سد امیرکبیر طی سال ۷۲-۵۲، پایان نامه دانشگاه گرگان 21- محمد علیها مسعود، ۱۳6۹، بررسی اثر ارتفاع بر ساختار پوشش گیاهی )البرز جنوبی( پایان نامه دانشگاه تهران کرج 22- مرکز مطالعات و پژوهشهای بازرگانی ۷۳-۱۳6۳، سالنامه آمار بازرگانی 23- مرکز مطالعات و برنامه ریزی توسعه، طرح جامع حوزه مرکزی و همدان، وزارت کشاورزی. 24- مرکز آمار ایران، ۱۳۸۷، سرشماری کشاورزی عمومی (نباتات داروئی و صنعتی) مرکز آمار ایران 25- معطر، شریعت ۱۳66.کتاب درمان با گیاه و مبانی نسخه پیچی نشر روزبهان 26- معین، محمد ۱۳۷۱، فرهنگ لغات فارسی موسسه انتشارات امیر کبیر ص ۲۱۰6 27- ملازاده، ایرج ۱۳۷۰، نقشه ارزیابی منابع و قابلیت اراضی استان تهران، موسسه خاک و آب. 28-N-L. BOR, Gramineae-Flora Iranica No. 70-1970. 29- A Dictionary of plants used by Man, George usher printed in Great Britain by tinling 1973. 30- Manna: An Historical Geography R.A. Donkin DR. W. Junk B.V. Publisher. The HAGUE Boston-London 1980, pp 31-7. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,513 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 540 |
||