1بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران٬ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران.
2بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران.
3مدیریت زراعت سازمان جهاد کشاورزی مازندران، ساری، ایران.
4سازمان جهاد کشاورزی مازندران، ساری، ایران.
5شرکت توسعه کشت دانههای روغنی، مازندران، ساری، ایران.
چکیده
جهت دستیابی به ارقام سویا با عملکرد بالا و طول دوره رشد مناسب، در سال 1371 رقم سویای تلار با ارقام مختلف از جمله Gorgan3 تلاقی داده شد. بررسی نسلهای در حال تفکیک و خالصسازی طی سالهای 76-1371 انجام شد. لاینهای خالص به دست آمده در طول سالهای 84- 1378 طی اجرای آزمایشات مقایسه عملکرد مقدماتی مقایسه عملکرد دو ساله و تعیین سازگاری با ارقام رایج مورد مقایسه و بررسی قرار گرفتند و لاینهای برتر در آزمایشات بهزراعی و تحقیقی- ترویجی نیز با ارقام شاهد محلی مقایسه شدند. در مجموع لاین 032 (نکادر) با متوسط عملکرد 3/700 تن در هکتار نسبت به ارقام هیل و سحر برتری چشمگیر داشت و از نظر تحمل به بیماری پوسیدگی زغالی نیز در حد ارقام رایج بود. لاین 032 (نکادر) علاوه بر موارد یاد شده، به دلیل خصوصیات مفید زراعی از جمله ارتفاع بلند، فاصله مناسب پایینترین غلاف از سطح زمین و در نتیجه امکان برداشت با کمباین، مقاومت به خوابیدگی، مقاومت به ریزش، تحمل خشکی و تحمل بیماری پوسیدگی زغالی، به منظور جایگزینی با رقم سحر در کشت بهاره پیشنهاد شد. بر اساس تأیید کمیته انتخاب و نامگذاری رقم سازمان تحقیقات٬ آموزش و ترویج کشاورزی٬ لاین 032 با نام نکادر٬ به معنی (مروارید نکا) نامگذاری شد.
Nekador, a Soybean Cultivar for Spring Cultivation in Mazandaran province
نویسندگان [English]
Gh. Arab1؛ S. Rayat panah2؛ A. Farhadi1؛ M. Fathi1؛ S. Mozafari3؛ S. Yasari4؛ Sh. Aliyan Nejad4؛ M. Mes Shenas3؛ A. A. Zabihi5
1Seed and Plant Improvement Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Sari, Iran.
2Plant Protection Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO), Sari, Iran.
3Head of Department of Agronomy, Agricultural Jihad Organization of Mazandaran, Sari, Iran
4Agricultural Jihad Organization of Mazandaran, Sari, Iran.
5Mazandaran Oil Seed crop Development Company, Sari, Iran.
چکیده [English]
In order to achieve soybean cultivar with high yield performance and appropriate growth stage length, in 1371 Telat soybean cultivar was crossed with different soybean cultivars from which one was Gorgan3. Evaluation in segregating populations until pure line stage was done in 1371-76. Pure lines were evaluated in the preliminary yield trials in two years and then were compared with commercial cultivars in the uniform regional trials. The superior lines were then compared with local checks in agronomy tests and also under on-farm trials. In total, line 032 (Nekador) with yield of 3.700 tha-1 had better yield compared to Hill and Sahar varieties and its resistance to charcoal rot disease of soybean was as same as commercial varieties. In addition to the above mentioned traits, Nekador had some appropriate agromoic characteristics such as proper height and distance of the first pod from the ground surface which makes it possible for harvesting this cultivar by combine, resistance to lodging and shattering, drought tolerance, resistance to charcoal rot disease, and therefore was recommended to be replaced with Sahar in the spring cropping. Line 032 was released as “Nekador” based on confirmation of the Variety Release Committee of Agricultural Research, Education and Extension Organization.
کلیدواژهها [English]
soybean, hybridization, pure line
مراجع
1- بینام. 1395.آمارنامه وزارت کشاورزی. دفتر آمار و فنآوری اطلاعات.
2- رعیتپناه، س. و علوی، و. 1385. بررسی بیماری پوسیدگی زغالی در مازندران. نشریه علوم کشاورزی و منابع طبیعی. مرکز تحقیقات کشاورزی مازندران.
3- عرب، غ. 72-1371. تهیه مواد ژنتیکی سویا و بررسی نسل اول. مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی (شماره 266/72، 9/11/ 72 و شماره 52 /74، 10/3/74).
4- عرب، غ. 76 – 1373. بررسی نسلهای در حال تفکیک سویا. مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی (شماره 52/74، 10/3/ 74)، (شماره 2320/83/75، 25/12/ 75)، (شماره 232/83/76، 25/10/76) و (شماره 232/85/ 78، 22/1/ 78).
5- عرب، غ. 1378. مقایسه عملکرد مقدماتی لاینهای خالص سویا در شرایط بهاره دیم مازندران. مرکز تحقیقات کشاورزی مازندران. مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی (شماره 232/85/78، 22/1/78).
6- عرب، غ. 1382 و 1389. گزارش معرفی سویا ارقام ساری و تلار. مرکزاطلاعات و مدارک علمی کشاورزی.
7- عرب، غ. 1383. بررسی و تعیین سازگاری لاینهای امیدبخش سویا در مناطق مختلف مازندران (شماره 816/86، 1/8/86).
8- عرب، غ. 1389. گزارش معرفی سویا رقم نکادر. مرکز اطلاعات و مدارک علمی کشاورزی.
9. Anonymous. 2008. USA and World Agricultural Outlook. FAPRI Staff Report 08-FSR 1. FAPRI, Iowa State University and University of Missouri-Columbia, Ames, Iowa, U.S.A.
10. Boerma, H. R. and Specht, J. E. (eds). 2004. SOYBEANS: Improvement, Production, and Uses. Third Edition, American Society of Agronomy, Crop Science Society of America, Madison, Wisconsin, USA 1144 pp.
11. Olaya, G. and Abawi, G. S. 1996. Effect of water potential on mycelial growth and on production and germination of sclerotia of Macrophomina phaseolina. Plant Disease 80: 1347-1350.
12. Wrather, J. A. and Koenning, S. R. 2006. Estimates of disease effects on soybean yields in the United States 2003-2005. J. Nematol. 38: 173-180.
13. Wyllie, T. D. 1988. Charcoal rot of soybean-current status. Soybean Diseases of the North Central Region. The Amer. Phytopathol. Soc. P. 106-113.