| تعداد نشریات | 286 |
| تعداد نشریات سازمان | 84 |
| تعداد شماره‌ها | 2,846 |
| تعداد مقالات | 32,300 |
| تعداد مشاهده مقاله | 41,386,848 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,562,118 |
معرفی منابع و عوامل تولیدکننده و سازوکار تولید شکر تیغال در خراسان | ||
| تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران | ||
| مقاله 5، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 14، دی 1381، صفحه 39-54 اصل مقاله (1.92 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| محمدتقی کاشکی1؛ علی اصغر کلانتری2؛ مسعود عباسی3 | ||
| 1مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان خراسان | ||
| 2کارشناس ارشد امور پژوهشی، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان خراسان | ||
| 3کارشناس امور پژوهشی، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان خراسان | ||
| چکیده | ||
| لازمه بهره‌برداری پایدار و اقتصادی از مانهای گیاهی، شناسایی و تعیین پراکندگی منابع و عوامل مؤثر بر تولید آنها و اعمال شیوه‌های صحیح بهره‌برداری است. در این بررسی، با مراجعه به عرصه‌های منابع طبیعی استان و بررسی گونه‌های مختلف جنس گیاه شکر تیغال، مناطق رویشگاهی فعال از نظر تولید و بهره‌برداری مان شناسایی گردید. سپس از گیاه میزبان، عامل بیولوژیک و شکر تیغال تولید شده در منطقه نمونه‌برداری بعمل آمد. نمونه‌های گیاه و حشره با استفاده از کلیدهای گیاه‌شناسی مورد شناسایی قرار گرفت و نمونه‌های محصول شکر تیغال تجزیه شیمیایی شد. در ادامه با شناسایی عامل بیولوژیک مؤثر در تولید مان و مطالعه دقیق بیولوژی آن، سازوکار تولید شکر تیغال تعیین گردید. در نهایت ضمن برآورد میزان تولید در واحد سطح و ارزیابی اقتصادی، تأثیر بهره‌برداری به روشهای سنتی در ادامه حیات و بقای عوامل زنده دخیل در تولید مان (گیاه و حشره) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان دادند که در سه منطقه بردسکن، سبزوار و نهبندان منابع و عوامل تولیدکننده شکرتیغال موجود هستند، و لیکن بهره‌برداری محلی از محصول شکرتیغال مرسوم نیست. همچنین بررسیها نشان دادند که مان شکرتیغال بر اثر فعالیت نوعی سوسک با نام علمیLarinus onopordi از خانواده سرخرطومی‌ها بر روی گیاهی با نام علمی Echinops robustus Bunge. از خانواده مرکبان تشکیل می‌گردد. حشره مولد با داشتن یک نسل در سال، زندگی و فعالیت خود را بر روی برگهای جوان گیاه میزبان از فروردین ماه شروع و چرخه آن تا مهرماه کامل می‌گردد. در واقع مان شکر تیغال حاصل فعالیت تغذیه‌ای- ترشحی لارو‌های سنین مختلف بوده که با تغذیه از بافتهای گیاه میزبان، مواد گیاهی را گرفته و پس از صرف مقداری از آن جهت رفع فعالیتهای متابولیسمی، مازاد آن همراه با ترشحات غدد بزاقی به صورت مان (پیله) ظاهر می‌گردد. بررسیهای تکمیلی نشان دادند که بهره‌برداری از مان شکر تیغال به روشهای سنتی هیچ گونه آثار تخریبی بر روی عوامل تولیدکننده نداشته و مصادف بودن زمان بهره‌برداری با دوره دیاپوز (رکود فعالیت) حشره مولد و فرم زیستی گیاه میزبان (همی کریپتوفیت بودن) از اهم دلایل عدم انهدام آنها به شمار می‌رود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سازوکار؛ شکرتیغال؛ سوسک سرخرطومی؛ بیولوژی؛ مان و بهره‌برداری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Introducing of producing factors and production mechanism of Trehala manna in Khorasan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| M. Kashki1؛ A. Kalantari2؛ M. Abbasi3 | ||
| 1Natral Resources and Livestock Research Center of Khorassan, Mashnad, Iran | ||
| 2Natral Resources and Livestock Research Center of Khorassan, Mashnad, Iran | ||
| 3Natral Resources and Livestock Research Center of Khorassan, Mashnad, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Identification of mannifer plants and determination of their provenances are necessary for economic and sustainable exploitation of natural resources. In this, investigation on plants with general name of Globe tistyle was carried out in khorassan province. The method of study includes revviewing scientific references, field practices including collection of various species of Echinops spp., derermination of active provenances, collection of biological factor processing manna and finally both studing of biology of producer factor and production mechanisms. The results indicate the sources and factors producing Trehala manna are active in three regions including Nehvandan, Sabzevar and Bardaskan, but there is not any local or national exploitonal exploitation from the host plants. Also it is found that the host plant is Echinops robustus from family Asteraceae and producer insect is Larinus onopordi from family Curculionidae. This insect has only one generation Per year initiation from March- April to September- October. Furthe more, the manna is produced by both feeding secretive function of the larva in various ages processing host plant tissues and after using for its metabolic functon, the surplus is secreted as manna from downer labium of insect glands. These secretions crystalized gradually from a liquid form to solid..Chemical analysis indicates the manna constitues of trehalose sugar (23%), Starch (6%), musilage (15.8%), albaminoids substances (14%) and ash (4%). Thrapaetic properties of this manna correlate to the active substances containing mostly musilage, starch and sugar. The high amounts of these substances have a significant effect on diseases of respiratory system. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Production mechanism, Echinops robustus, Larinus onopordi, biology, manna and exploitation | ||
| مراجع | ||
|
آیینه‌چی، یعقوب، 1370. مفردات پزکشی و گیاهان داروئی. دانشگاه تهران، ص 102. امین، غلامرضا، 1370. گیاهان داروئی سنتی ایران. معاونت پژوهشی وزارت بهداشت، درمان و آموزش کشاورزی، ص 142. باقری‌زنور، ابراهیم،1372. اصول مورفولوژی حشرات. دانشگاه تهران، صفحات 470-464. پویان، محسن، 1361. گیاهان داروئی جنوب خراسان. نشردانش، صفحات 68-69. صفوی، محمد، 1373. مانهای گیاهی. فصلنامه علمی فضای سبز، شماره 9: صفحات 15-14. قهرمان، احمد، 1373. کورموفیتهای ایران. جلد سوم، جهاد دانشگاهی، تهران، صفحات 520-496. کریم‌زاده، باقر، 1371. کارنامه پژوهشی مرکز اصفهان، سال 1371، صفحات 475-165. نصیر‌زاده، عبدالرضا،1377. بررسی سیتومورفولوژی تولید مان در گونه‌های شکرتیغال منتشر نشده. Rechinger, K.H., 1979. Flora Iranica. 139:5-11 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,685 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 601 |
||