1بخش تحقیقات علوم چوب و فرآوردههای آن، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور،
2بخش تحقیقات علوم چوب و فرآوردههای آن، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
3رئیس پردیس علمی تحقیقاتی دانشگاه شهید بهشتی - زیراب
چکیده
لزوم حفاظت از جنگل ها و رفع آلودگی های ناشی از بکارگیری فرآیندهای متداول تولید خمیر و کاغذ، چاش جدی را به منظور کاهش استفاده از چوب و بکارگیری فرآیندهای زیست سازگار همراه با حفظ کیفیت محصول، طلب می کند. در بسیاری از کشورها، استفاده از منابع غیر چوبی مانند پسماند گیاهان زراعی از مدت ها قبل برای تولید خمیر کاغذ به روش های متداول و غیرمتداول مطرح بوده است. از لحاظ کمیت، کاه گندم بیشترین مقدار را در میان سایر پسماندهای زراعی در ایران و جهان داراست. کاه گندم پس از آماده سازی، با استفاده از سه فرآیند کرافت، سودا و اتانل- قلیا به خمیر کاغذ تبدیل شد. در عدد کاپای مشابه، خمیر کاغذ اتانل- قلیا نسبت به دو خمیر کاغذ کرافت و سودا دارای بازده بعد از الک بیشتری (8.3 تا 15.8 درصد) بود. مدت زمان نسبتا کمتر برای پالایش خمیر کاغذ اتانل- قلیا به عنوان یک مزیت مطرح است. ویژگی های فیزیکی سه نوع خمیر کاغذ تهیه شده از کاه گندم، تفاوت محسوسی با هم نداشتند در حالی که ویژگی های مقاومتی خمیر کاغذ اتانل- قلیا به نحو عمده نسبت به دو نوع دیگر خمیر کاغذ کمتر بودند. البته به این ویژگی ها به جز شاخص پارگی کاغذ اتانل- قلیا در مقایسه با ویژگی های کاغذ کرافت و لاینر بیشتر بوده که برای جبران این ضعف، می توان از اختلاط مقداری خمیر کاغذ الیاف بلند استفاده نمود.
1Ph.D., Wood and Paper Science Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands , Iran,
2Wood and Paper Science Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands , Iran,
3Head of zirab campus
چکیده [English]
Global concerns for preservation of forests and elimination of pollution from pulping and papermaking processes has led us to explore alternate fibrous resources other than wood and new environmentally begin pulping and bleaching processes for papermaking without sacrificing quality. Various alternate fibrous resources such as agricultural residues are already in use in many countries and considerable research have been undertaken to produce pulps by conventional and non-conventional processes. Wheat straw has high quantity among agricultural residues in Iran. Kraft, Soda and Ethanol-alkali pulping were carried out after sampling and preparing of wheat straw. Retention of carbohydrates is improved compared to the alkaline pulping processes, resulting in about 8 to 15 % higher yield at the same level of residual lignin. There was lower energy consumption for refining Ethanol-alkali pulps. There were no statistical differences among the physical properties. The strengths of Ethanol-alkali pulps consist of tear index, burst index and breaking length were lower than alkaline pulps, but all of the strength properties were higher than kraft and liner paper except tear index that addition of some long fiber can solve the problem.