عضو هیئت علمی/ سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده
به منظور تعیین خصوصیات الیاف، خواص شیمیایی و خمیر کاغذ دهی ساقه پنبه بررسیهای زیر بعمل آمد: در بررسی خصوصیات الیاف، میانگین طول الیاف، قطر کلی الیاف، قطر حفره سلولی، و ضخامت دیواره سلول به ترتیب برابر با 839،24.47، 16.43 و 4.02 میکرون اندازه گیری شد. بر اساس اندازه گیریهای انجام گرفته ضریب در هم رفتگی، ضریب انعطاف پذیری و ضریب مقاومت در برابر پاره شدن به ترتیب برابر با 34.28، 67.14 و 48.93 محاسبه شد. میانگین مقدار سلولز، لیگنین، مواد استخراجی محلول در الکل - استن و خاکستر ساقه پنبه به ترتیب برابر 47.83، 21.66، 2.13 و 2.83 درصد اندازه گیری شد. جرم مخصوص خشک ساقه پنبه برابر با 0.42 گرم بر سانتیمتر مکعب و جرم مخصوص بحرانی 0.39 گرم بر سانتیمتر مکعب اندازه گیری شد. درصد پوست در ساقه پنبه به میزان %27.34 محاسبه گردید. در بررسی خواص خمیر کاغذ دهی از ساقه پنبه با پوست و بدون پوست، درجه حرارت پخت 140، 160 و 180 درجه سلسیوس و زمان پخت 30، 40 و 50 دقیقه و روش سودا استفاده شده است. نسبت مایع پخت به ساقه 5 به 1 و قلیاییت فعال %20 به طور ثابت در تمام مراحل تهیه خمیر کاغذ در نظر گرفته شد. بیشترین میزان بازده برابر با 61.80درصد در شرایط پخت ساقه پنبه با پوست، درجه حرارت 140 درجه سلسیوس و زمان پخت 30 دقیقه بدست آمد. در این شرایط پخت عدد کاپا به میزان 114.7 اندازه گیری شد. اثر تغییرات زمان و درجه حرارت پخت روی بازده خمیر کاغذ بدست آمده چشمگیرتر از تغییرات حاصل از نحوه بکارگیری ماده خام می باشد. به طوری که اثر ماده اولیه با پوست و بدون پوست بر روی بازده خمیر کاغذ حاصله چندان محسوس نبود. ولی انتخاب زمان و دمای پخت متفاوت تاثیر محسوس روی بازده خمیر بدست آمده داشته است. بنابراین شرایط تهیه خمیر کاغذ با توجه به شرایط میانگین و مطلوب تر شامل بکارگیری ساقه پنبه بدون پوست، دمای پخت 160 درجه سلسیوس و زمان پخت 40 دقیقه پیشنهاد می گردد. در این شرایط میزان بازده و عدد کاپای خمیر کاغذ سودا به ترتیب%50.4 و کاپا 89.15 خواهد بود.
faculty member. M.sc/Agriculture Research, Education and Extention and Organization. Agriculture and Natural Resources Research Center of Golestan Province.
چکیده [English]
Anatomical, chemical and pulping characteristics of Cotton stalk as a nonwood material. Fiber length, fiber diameter, lemun and cell wall thickness were measured at 24.47, 16.43 and 4.02 mn respectively. Paper making coefficients were also calculated coefficient, flexibility coefficient and ranckl coefficient were calculated at 34.28, 67.14 and 48.93 respectively. Chemical composition of cotton stalk was determined at 47.83%cellulose, 21.66% lignin, 2.13% alcohol-acetone extractives and 2.83% ash. Soda pulping at following variables was investigated. Three levels, of cooking temperature (140, 160 and 180 degree Celsius), three cooking time (30, 40 and 50 minutes) and raw material condition (normal and debarked stalks). Active alkali of 20% (based on NaOH) and liquor to wood ratio of 5: 1 were kept constant for all soda cooks. The optimum combination of variables160 degree Celsius I temperature, 40 minutes time and debarked raw material. The yield and kappa no. of pulp obtained at this cooking condition was 50.4% and 89.15 respectively.