Tolibdzhonovna Khamraeva, Dilovar, Yurevna Beshko, Natalya, Tillaevna Abdullaeva, Akida, Kuysinovna Sharipova, Vasila. (1397). STRUCTURAL INVESTIGATION OF THE SECRETORY SYSTEM OF SOME ENDEMIC AND MEDICINAL SPECIES OF APIACEAE FROM UZBEKISTAN. سامانه مدیریت نشریات علمی, 24(1), 52-65. doi: 10.22092/ijb.2018.116736
Dilovar Tolibdzhonovna Khamraeva; Natalya Yurevna Beshko; Akida Tillaevna Abdullaeva; Vasila Kuysinovna Sharipova. "STRUCTURAL INVESTIGATION OF THE SECRETORY SYSTEM OF SOME ENDEMIC AND MEDICINAL SPECIES OF APIACEAE FROM UZBEKISTAN". سامانه مدیریت نشریات علمی, 24, 1, 1397, 52-65. doi: 10.22092/ijb.2018.116736
Tolibdzhonovna Khamraeva, Dilovar, Yurevna Beshko, Natalya, Tillaevna Abdullaeva, Akida, Kuysinovna Sharipova, Vasila. (1397). 'STRUCTURAL INVESTIGATION OF THE SECRETORY SYSTEM OF SOME ENDEMIC AND MEDICINAL SPECIES OF APIACEAE FROM UZBEKISTAN', سامانه مدیریت نشریات علمی, 24(1), pp. 52-65. doi: 10.22092/ijb.2018.116736
Tolibdzhonovna Khamraeva, Dilovar, Yurevna Beshko, Natalya, Tillaevna Abdullaeva, Akida, Kuysinovna Sharipova, Vasila. STRUCTURAL INVESTIGATION OF THE SECRETORY SYSTEM OF SOME ENDEMIC AND MEDICINAL SPECIES OF APIACEAE FROM UZBEKISTAN. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1397; 24(1): 52-65. doi: 10.22092/ijb.2018.116736
STRUCTURAL INVESTIGATION OF THE SECRETORY SYSTEM OF SOME ENDEMIC AND MEDICINAL SPECIES OF APIACEAE FROM UZBEKISTAN
1Institute of Botany of Academy of Science of the Republic Uzbekistan, Tashkent, Uzbekistan,
2Institute of Botany, Academy of Sciences of Uzbekistan. Durmon-yuli str., 32, Tashkent, 100125, Uzbekistan.
چکیده
Middle Asia is one of the major centers of origin and diversity of the family Apiaceae. Secretory system and other anatomical peculiarities of many endemic Apiaceae are still poorly investigated. Comparative anatomical study of plant secretory structures has a great theoretical and practical importance in relation to taxonomy, ecology and pharmacology. The paper provides the results of structural investigation of the secretory system of five endemic and medicinal species of Apiaceae from Middle Asia (Sphaerosciadium denaense, Ferula foetida, F. varia, F. kyzylkumica, Dorema sabulosum). It was revealed that different representatives of the family Apiaceae growing in various habitats have a secretory system represented with terpenoid keeping schizogenous secretory ducts. Desert plants (F. foetida, F. varia, F. kyzylkumica, D. sabulosum) have larger secretory ducts producing more of terpenoids, than a mesophilous relic mountain species S. denaense. The most characteristic structural features of secretory system of S. denaense are small diameter of lumen, small epithelial cells, and the absence of ducts around the xylem of the medullary bundles in the stem and petioles. The structural features of secretory system are specific to each of the investigated plants. The topography and dimensions of secretory ducts are a diagnostic character applied in species identification.
1Institute of Botany of Academy of Science of the Republic Uzbekistan, Tashkent, Uzbekistan,
2مؤسسه گیاهشناسی، آکادمی علوم ازبکستان
چکیده [English]
آسیای میانه یکی از مراکز بزرگ پیدایش وتنوع گونه های گیاهی خانواده چتریان است. سیستم بافتهای ترشحی و سایر مشخصات آناتومیکی گیاهان این خانواده کمتر بررسی گردیدهاند. مطالعات مقایسهای آناتومیکی ساختمانهای ترشحی دارای ارزش تئوری و عملی در رابطه با تاکزونومی، اکولوژی و داروسازی است. این مقاله نتایج بررسی ساختمان اندامهای ترشحی پنج گونه گیاه دارویی انحصاری آسیای میانه از خانواده چتریان Sphaerosciadium denaense, Ferula foetida, F. varia, F. kyzylkumica, Dorema sabulosum)) را ارایه مینماید. این مطالعه نشان داد که نمونههای مختلفی از گیاهان خانواده چتریان که در رویشگاههای متفاوتی میرویند، دارای یک سیستم ترشحی هستند که ترپنوییدها را در مجاری واقع در فضاهای بین سلولی خود جای میدهند. گیاهان مناطق بیابانی (F. foetida, F. varia, F. kyzylkumica, D. sabulosum) در مقایسه با گیاه مناطق معتدل کوهستانی Sphaerosciadium denaense ، دارای مجاری ترشحی بزرگتری هستند. شاخصترین صفات ساختمان ترشحی S. denaenseقطر کم حفره درون سلولی، سلولهای پوششی کوچک و عدم حضور مجاری دراطراف گزیلم و دستجات مغزی در دمبرگ و ساقه است. مشخصات سیستمهای ترشحی هر یک از گونههای بررسی شده شاخص همان گونه بوده است. ابعاد و توپوگرافی مجاری ترشحی صفت شاخص هر گونه بوده است.