1عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز،تبریز ایران
2عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات چغندرقند، کرج، ایران
3عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده
به منظور مطالعه اثر فرسودگی بذر بر جوانه زنی و رشد گیاهچه هفت توده اصلاحی چغندرقند در غلظتهای مختلف نمک، یک آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی در سال 1372 در آزمایشگاه تکنولوژی بذر موسسه تحقیقات چغندرقند کرج به اجرا درآمد. هر نمونه بذر به سه زیر نمونه تقسیم شد. دو زیرنمونه از هر توده اصلاحی با رطوبت حدود 30% به طور مصنوعی در داخل پاکت های فویل آلومینیمی بسته و در 40درجه سانتیگراد به مدت 4 و 5 روز فرسوده گردیدند. در نتیجه 21 نمونه بذری با سطوح قدرت متفاوت به دست آمد. قدرت این نمونه های بذری با استفاده از پروبیت درصد جوانه زنی ki)، تخمینی از کیفیت اولیه) و میانگین سرعت جوانه زنی در شرایط مطلوب تعیین گردید. میانگین سرعت جوانه زنی و ki جمعیت های اصلاحی بترتیب در محدود 40/0-21/0 در روز و 64/6-46/3 بود. سپس جوانه زنی و رشد گیاهچه بذرها در غلظت های مختلف نمک مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که هم ژنوتیپ و هم فرسودگی بذر اثرات معنی داری بر درصد جوانه زنی و طول گیاهچه دارند. در شرایط شوری کم و زیاد، درصد جوانه زنی و طول گیاهچه های بذرهای قوی (با فرسودگی کمتر) به طور معنی داری بیش از بذرهای ضعیف (با فرسودگی بیشتر) بود. تأثیر شوری بر طول گیاهچه بیشتر از تأثیر آن بر درصد جوانه زنی بود. توده های اصلاحی Bulk-8001 و 107—P-7233 که فرسودگی کمتری داشتند در مقایسه با پنج توده اصلاحی دیگر، زودتر جوانه زنده و گیاهچه های بلندتری تولید کردند.
The effect of seed deterioration on germination and seedling growth of seven sugar beet breeding population under salinity stress
نویسندگان [English]
K. Ghasemi Golaezani1؛ R. Mohammadian2؛ M. Moghadam Vahed3؛ S.Y. Sadeghaian motahar2
1Agricultural faculty of University of Tabriz, Tabriz, Iran
2Sugar Beet Seed Institute, Karaj, Iran
3Agricultural faculty of University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]
In order to study the effect of seed deterioration on germination and seedling growth of seven sugar beet breeding populations at different salt concentrations, a factorial experiment (using C.R.D) was conducted in 1993 at seed technology laboratory of Sugar Beet Seed Institue, Karaj, Iran. Each seed sample was divided in to 3 sub-samples. Two sub-samples of breeding population with about 30% moisture content were artificially aged with in sealed aluminum foil packets at 40◦C for 4 and 5 days. Consequently 21 seed samples with different vigour levels were provided. The vigor of these seed samples was determined, using probit of percentage germination (ki. Crude estimate of initial quality) and mean germination rate under favorable conditions. Mean germination rate and ki for breeding populations ranged from 0.21 to 0.4 day-1 and from 3.46 . to 6.64 respectively. Subsequently, germination and seedling growth of the seeds were evaluated at different salt concentrations. Analysis of variance of data showed that both genotype and seed deterioration had significant effects on percentage germination and seedling length. Percentage germination and seedling length of vigourous, (less-deteriorated) sees were significantly and seedling length of vigourous, (less-deteriorated) seeds, both in low and high salinity conditions. The effect of salinity on seedling length was more than that on germination percentage. Less deteriorated breeding populations of “8001-Bulk” and “7233-P-107” were germinated earlier and produced taller seedlings, compared to other five breeding populations.