طبائی عقدائی, سیدرضا, بابائی, محمد. (1382). ارزیابی تنوع ژنتیکی برای تحمل خشکی در قلمههای گل محمدی (Mill. Rosa damascena) با استفاده از تجزیههای چند متغیره. سامانه مدیریت نشریات علمی, 11(1), 39-51. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2003.115985
سیدرضا طبائی عقدائی; محمد بابائی. "ارزیابی تنوع ژنتیکی برای تحمل خشکی در قلمههای گل محمدی (Mill. Rosa damascena) با استفاده از تجزیههای چند متغیره". سامانه مدیریت نشریات علمی, 11, 1, 1382, 39-51. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2003.115985
طبائی عقدائی, سیدرضا, بابائی, محمد. (1382). 'ارزیابی تنوع ژنتیکی برای تحمل خشکی در قلمههای گل محمدی (Mill. Rosa damascena) با استفاده از تجزیههای چند متغیره', سامانه مدیریت نشریات علمی, 11(1), pp. 39-51. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2003.115985
طبائی عقدائی, سیدرضا, بابائی, محمد. ارزیابی تنوع ژنتیکی برای تحمل خشکی در قلمههای گل محمدی (Mill. Rosa damascena) با استفاده از تجزیههای چند متغیره. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1382; 11(1): 39-51. doi: 10.22092/ijrfpbgr.2003.115985
ارزیابی تنوع ژنتیکی برای تحمل خشکی در قلمههای گل محمدی (Mill. Rosa damascena) با استفاده از تجزیههای چند متغیره
1عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع - بخش تحقیقات ژنتیک و فیزویولوژی
2عضو هیئت علمی مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره)
چکیده
در این مطالعه تحمل در برابرخشکی ژنوتیپهای گل محمدی مناطق مختلف کشور، در مزرعه آزمایشی مؤسسه تحقیقات جنگلها ومراتع در سالهای 1381-1380 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. وضعیت رشدی قلمههای ریشهدارشده 30 ژنوتیپ پس از گذراندن 21 روز قطع آب، در محیط بازیافت، با استفاده از روشهای آماری چند متغیره ارزیابی شد. صفات اندازهگیری شده شامل تعداد شاخههای درحال رشد، تعداد برگ و برگچه، سطح برگچه، طول بلندترین شاخه و شادابی بودند. روشهای رگرسیون چند متغیره خطی، تجزیه علیت، تجزیه به مؤلفههای اصلی و تجزیه خوشهای جهت ارزیابی دادهها بکار گرفته شدند. نتایج تجزیه رگرسیون نشان داد که تاثیر سه صفت شادابی، تعداد برگچه، و سطح برگچه بر زندهمانی نهالها، معنیدار بوده و مدل رگرسیون خطی این ارتباط را به خوبی نشان داد. تجزیه علیت نشان داد که بیشترین اثر مستقیم و مثبت بر زندهمانی مربوط به تعداد برگچه و کمترین اثر مستقیم مربوط به سطح برگچه و در جهت منفی بود. اثر مستقیم شادابی بر زندهمانی نیز منفی، اما میزان این تاثیر بهنسبت زیاد بود. همچنین شادابی تاثیر زیادی بر زندهمانی از طریق تعداد برگچه (در جهت مثبت) و سطح برگچه (در جهت منفی ) نشان داد. تجزیه مؤلفههای اصلی نشان داد که سه مؤلفه اول، بیش از 82 درصد تغییرات بین ژنوتیپها را تبیین میکنند. بزرگترین ضریب ویژه برای صفت زندهمانی متعلق به مؤلفه دوم بود، که بر اساس ژنوتیپ B88 مناسبترین انتخاب برای صفت زندهمانی میباشد. تجزیه خوشهای، ژنوتیپها را در 7 گروه قرار داد. بنابراین با تلاقی ژنوتیپهای گروه اول با هفتمین گروه، بیشترین تنوع از نظر صفات مورد مطالعه تحت تنش خشکی حاصل خواهد شد.
Evaluation of genetic diversity for drought tolerance in stem cuttings of Rosa damascena Mill using multivariate analyses
نویسندگان [English]
S. R. Tabaei Aghdaei1؛ M. Babaei2
1Research Institute of Forests and Rangelands, P.O.Box 13185-116, Tehran-Iran
2Imam Khomeini Center for Higer Education, P.O.Box 13145-498, Tehran-Iran
چکیده [English]
In this study, drought tolerance in Rosa damascena from different parts of Iran, was analyzed in Research Institute of Forests and Rangelands in 1991. Growth pattern of stem cuttings of 30 genotypes were evaluated in recovery environment, after a 21 day water stress, by multivariate analyses. The scored characters were plant survival, branch number, leaf number, leaflet number, leaflet area, longest branch, and plant vigor. The statistical multivariate methods applied included multivariate linear regression, path analysis, principal components analysis (PCA) and cluster analysis. According to the results of regression analysis, plant vigor, leaflet number, and leaflet area showed a significant association with survival, and a good fit was obtained for this association by linear regression model. Path analysis revealed that the greatest direct effect on plant survival being positive was related to leaflet number, and the lowest direct effect which was negative, was related to the leaflet area. The direct effect of plant vigor on survival was negative, but relatively high. Also, indirect effects of plant vigor vialeaflet number and leaflet area were positive and negative, respectively. Leaflet number is therefore the most important trait and it could be possible to increase drought tolerance of Rosa damascena by selection for this variable. Principal components analysis (PCA) presented three components indicating more than 82% of the total variation. The highest special values belonged to second component , based on which genotype 88B was selected for survival percentage under drought stress. Cluster analysis classified the genotypes in seven groups, based on the traits under study. The obtained result therefore, indicated that the highest variation could be achieved for the traits under study, through combining genotypes in the first and seventh groups.
کلیدواژهها [English]
Rosa damascena Mill, Genetic diversity, multivariate linear regression, path analysis, drought tolerance, principal components analysis, cluster analysis