1عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، صندوق پستی 116-13185
2دانشگاه یو. سی. دی. ایرلند
چکیده
شیشهای شدن بافتها عارضهای فیزیولوژیکی بوده که به عنوان یک مشکل جدی به ویژه در کشت بافت گیاهان چوبی ظاهر میشود. شاخهها و بافتهای شیشهای شده به شکل غیرطبیعی سبز کمرنگ، بسیار شفاف، ضخیم با آبگیری زیاد بوده که به راحتی شکسته میشوند. در مطالعات قبلی برای دستیابی به تکنیک کشت بافت در گونههای متعدد اکالیپتوس، این عارضه اغلب در گونهای به نام E. camaldulensis و E. viminalisبه عنوان عاملی محدودکننده ظهور و بروز میکرد. با تکیه بر منابع و گزارشهای پیشین، نوع و غلظت ژل، نوع و اندازه ظرفهای کشت و نیز استفاده از ترکیبهای شیمیاییِ ضد شیشهای شدن مورد بررسی قرار گرفت. درصد محتویات آبی با بهرهگیری از فیتوژل بهطور معنیداری بیشتر از آگار بود. به علاوه شاخههای اکالیپتوس کامالدولنسیس در محیط جامد شده به وسیله باکتوآگار سطح کمتری از آلودگی را نشان میداد. استفاده توام از باکتوآگار و ماده ضد شیشهای شدن بافتها موسوم به EM2 این پدیده نامطلوب را در گونه کامالدولنسیس بهطور معنیداری کاهش داد. نتایج همچنین نشان دادند که تفاوت معنیداری در بکارگیری غلظت مختلف باکتوآگار در کاهش عارضه در گونه ویمینالیس وجود ندارد، اما استفاده از EM2 در غلظت 5 گرم در لیتر بهطور معنیداری این عارضه را کاهش داده و بهبود میبخشد. اگرچه میزان پرآوری در تکثیر گونه ویمینالیس پس از استفاده از EM2 مختصری کاهش یافته، ولی کیفیت گیاهکهای تولیدی مطلوب و عاری از آثار بافتهای شیشهای در گونه اکالیپتوس ویمینالیس بود.
Occurrence and recovery of vittrification in plant tissue culture
نویسندگان [English]
M. H. Assareh1؛ M. Hennerty2
1Research Institute of Forests & Rangelands, P.O. Box: 13185-116, Tehran, Iran
2Dept. of Crop Science, Horticulture & Forestry, Faculty of Agriculture, UCD, Dublin,Ireland
چکیده [English]
Vitrification (Hyperhydricity) is a problem which often occurs in in vitro culture of woody plants. Vitrified shoots are abnormally glassy, thick and translucent. The so-called vitreous plants appears turgid, watery at the surface, less green and easily breakable. During the study tissue culture of Eucalyptus spp., vitrified leaves and tissue were mostly observed in E. camadulensis and E. viminalis. Type and concentration of gelling agents, vessel types and also antivitrification agents to overcome such physiological disorder were examined for both species. The percentage of water content of tissue with Phytogel was significantly more (88.22%) than tissue with agar (81.29). Moreover, shoots of E. camadulensis grown on medium with 7.0 gl-1 Bacto-agar exhibited low levels of vitrification. The antivitrifying agent EM2 statistically decreased vitrified shoots with higher concentration of agar in E. camaldulensis. Results also showed that there was no significant difference between effects of the two agar concentrations in E. viminalis, but the antivitrifying agent EM2 at 5.0 gl-1 significantly reduced vitrification in comparison with control. Despite the lower growth and proliferation of the micropropagated shoots on the medium supplemented with EM2, the shoots produced with high quality and most of them were free of any symptoms of vitrification.