1کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان
2استادیار دانشگاه شیراز
3عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع
چکیده
در این بررسی اثر غلظتهای مختلف (0، 2.5، 5، 10، 20، 50 و 100 درصد) اسانس برگ گیاه مورخوش (Zhumeria majdae) جمع آوری شده از منطقه کوه سرچاهان، بر سلولهای درحال تقسیم میتوز و مراحل آن در ریشه پیاز (Allium cepa)بررسی گردید. نتایج مطالعه نشان داد، که در حضور تمام غلظتهای اسانس کاهش معنی داری در تعداد سلولهای درحال تقسیم نسبت به شاهد مشاهده می شود و با افزایش غلظت اسانس این میزان کاهش، بیشتر می شود. متوسط سلولهای درحال تقسیم در گروه شاهد 7.5 درصد و در غلظت 100 درصد صفر بود. همچنین مراحل پروفاز، متافاز و آنافاز نیز با افزایش غلظت اسانس کاهش معنی داری نشان دادند که بیشترین کاهش مربوط به مرحله پروفاز بود. به نظر می رسد وجود ترکیبهای ترپنی در اسانس برگ گیاه مورخوش از عوامل اصلی کاهش تقسیم میتوز در ریشه پیاز باشد.
Effects of essential oil concentrations of Zhumeria majdae leaves on mitotic cell division in Allium cepa root cells
نویسندگان [English]
M.A. Soltani poor1؛ A. Moradshahi2؛ M.B. Rezaei3؛ H. Mirzaei Nodoushan3
1M.Sc. Agriculture and Natural Resource Research Center of Hormozgan Province
2Ph .D. , Assistant Prof. of Biol. of Shiraz University
3Academic Member of Research Institue of Forests and Rangelands
چکیده [English]
Effects of various concentrations of essential oils (0, 2.5, 5, 10, 20, 50 and 100 percent) of Zhumeria majdae leaves collected from Sarchahan mountain on mitotic cell division and its stages in root cells of Allium cepa were studied in this investigation. Results showed that all of essential oil concentrations reduced the number of mitotic cells. The average of mitotic cells in control was 7.5 % and in 100% concentration was zero, and also prophase, metaphase and anaphase phases were reduced. The most of decreament was in prophase stage. There are many terpenes compounds in essential oils of Zhumeria majdae leaves.They are probably a major effective factor in decrease of mitotic cell division in Allium cepa roots.
کلیدواژهها [English]
Essential oils, Zhumeria majdae, Allium cepa, Prophase, Metaphase and Anaphase
مراجع
- ابراهیمیکیا، ف. 1379. اثرات آللوپاتیک عصاره آبی و اسانس برگ دو گونه اکالیپتوس بر برخی از علفهایهرز و گیاهان زراعی، پایاننامه دانشجویی کارشناسی ارشد رشته علوم گیاهی، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز.
- احمدیان تهرانی، پ. (مترجم). 1376 . سیتوژنتیک ، کروموزوم در حال تقسیم، توارث و تکامل ، انتشارات دانشگاه تهران.
- ارزانی، ا. 1375. راهنمای ازمایشگاه ژنتیک و سیتوژنتیک، نشر ارکان اصفهان ، 30-1.
- جعفری، ع. 1370. بررسی اثرات آللوپاتیکی گیاه پونه گربه، مجله کشاورزی و دام، جلد 1: 35-24.
- سلطانیپور، م. 1378. جمعآوری و شناسایی گیاهان دارویی استان هرمزگان، گزارش طرح تحقیقاتی معاونت آموزش و تحقیقات وزارت جهاد سازندگی.
- ضعیفی، م. 1381. بررسی بیوسیستماتیک جنس کهور. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم گیاهی، دانشکده علوم، دانشگاه شهیدباهنر کرمان.
- قهرمان، ا. 1373. کورموفیتهای ایران، جلد سوم، مرکز نشر دانشگاهی.
- کوشک آبادی, ه. 1359. شیمی دارویی ( ترکیبات استروئید و ترپنها )، دانشگاه تهران.
- مردانی نژاد، ش. 1379. استخراج، شناسایی و تغییرات ترکیبات گیاه دارویی اسطوخودوس در واکنش به مقادیر مختلف نیترات آمونیوم و مطالعه اثرات آللوپاتیکی گیاه، پایاننامه کارشناسی ارشد رشته علوم گیاهی، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز.
- میرزایی ندوشن، ح. حاج منیری، م. شیدایی، م. احمدی، ع. ر. و نجاحی، ر. 1379. بررسی سیتوژنیک ارقامی از کلزا و روند همبستگی کاریوتیپی ژنوتیپها ، پژوهش و سازندگی، 46: 20-16.
- Atal, C.K. and B.M. Kaupur. 1989. Cultivation and Utilization of Aromatic Plants. Regional Research Laboratory, Council of Scientific & Industrial, Jammu-Tawi .
- Einhelling, F.A. 1995. Mechanism of action of allelochemicals in allelopathy. ”Allelopathy : Organisms, Processes and Applications: 96-116.
- Liu, D.L. and J.V. Lovett.1994. Biologically active metabolites of barley. II Phytotoxicity of barley allelochemicals. Journal of Chemical Ecology. 19: 224- 231.
- Muller, W.H., Laber,P., Halley,B. and Johnson,K., 1969, “ Volatile growth inhibitors produced by Salvia leucophylla : effects on oxygen uptake by mitochondrial suspension. Bull. Torrey Bot. Club, 96: 9-96.
- Putnam, A.R. and C.S. Tang. 1986. The science of Allelopathy. John Wiley and Sons, New York.