بخش تحقیقات باغبانی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج - استادیار واحد دانه دارها
چکیده
جوجوبا درختچه دو پایه و همیشه سبزی است که دانههای آن دارای موم بیرنگ و بیبوی ویژه میباشند که به دلیل همین ترکیبهای در صنایع مختلف به صورت گستردهای مورد استفاده قرار میگیرند. با توجه بهاین که جهت کشت به تکثیر پایههای انتخابی در سطح وسیع و در زمانی کوتاه نیاز میباشد و با در نظر گرفتن امتیازهای متعدد در بکار گیری روش ریزازدیادی در تکثیر و همگروه سازی گونهها در مقایسه با روشهای سنتی دیگر و نیز با توجه بهاینکه اهمیت عناصر معدنی در گونههای گیاهی متفاوت بوده و به ژنوتیپ گیاه و نوع ترکیب موجود در محیط بستگی دارد، اثرات غلظتها و منابع مختلف ازتدار در ریزازدیادی جوجوبا مورد بررسی قرار گرفت. ریزنمونهها به مدت 30 روز در محیط کشت پایه موراشیج و اسکوگ ((MS کشت شدند و بعد به محیط کشت تیمار منتقل و در شرایط کنترل شده در دمای 25 درجه سانتیگراد، شدت نور 1500 لوکس با تناوب نوری 18 ساعت روشنایی نگهداری شدند. تیمارهای ازتدار شامل هر یک از تیمارهای آمونیم نیترات (N1)، پتاسیم نیترات(N2) و تیمار آمونیم نیترات + پتاسیم نیترات (N3) بوده و هر تیمار در 5 غلظت مختلف MS6/0، MS8/0،MS ،MS 2/1 و MS 4/1 نسبت به محیط پایه استاندارد MS(شاهد) تهیه گردید. بررسیهای مقایسهای انجام شده بر نمونههای گیاهی پس از 30 و 45 روز بر روی صفاتی نظیر تعداد شاخسارههای ایجاد شده، مقدار کلروفیل برگها، وزن تر و خشک, مقدار عناصر N, P و k نشان داد که زمان اثر معنیداری بر تأثیر تیمارها داشت. میان تیمارهای متفاوت از نظر رشد طولی و مقدار پتاسیم هیچ تفاوت معنیداری وجود ندارد. بالاترین مقدار تجمع ازت و فسفر درون بافتی در مدت 30 روز در تیمار N1 با غلظت MS2/1 و در مدت 45 روز در تیمار N1 با غلظت MS4/1 مشاهده گردید. بیشترین مقدار کلروفیل درمدت 30 روز در تیمارN1 و باغلظت برابر شاهد و در مدت 45 روز در تیمار N1 و N3با غلظت MS 2/1 و 6/0 دیده شد. تیمارهای N1 و N3 با استفاده از غلظتهای MS 8/0 در مدت 30 روز و غلظتهای MS 2/1 و MS 4/1 از تیمار N1 و غلظت MS 6/0 از تیمار N3 در مدت 45 روز تأثیرات مثبتی بر روند شاخهزایی شاخسارهها و مقدار ماده خشک داشتند. استفاده از محیط کشت MS حاوی تیمار N1 و با غلظت MS2/1 با هدف تولید تعداد شاخه بیشتر در شرایط درون شیشهای توصیه میشود.
Evaluation of effects of different sources of nitrate on absorbance of N, P, K, chlorophyll content and shoot proliferation of Jojoba Simmondsia chinensis
(Link) Sch. in vitro
نویسندگان [English]
Hasan Hajnajari؛ T. Hasanloo؛ H. Faahimi
Research Assistant Professor - Horticulture Department, seed and Plant Improvement Institute. Karaj, Iran.
چکیده [English]
Jojoba is dioecious, evergreen shrub. Seeds of jojoba have special liquid wax and there are many general uses for jojoba oil and is currently used in many different industries. The plant is drought resistant and to some extent also salt resistant. Jojoba may be propagated in vitro. High frequency mass micropropagation of jojoba is very important.
The importance of mineral elements on plant growth is different in plant species and depends on plant genotype and constitution of medium.
Effects of five different concentrations of MS medium and various sources of N on micropropagation of Jojoba were investigated.
The apical and axillary buds of Jojoba were aseptically grown on Murashige and skoog (MS) medium for 30 days. Then, they were transferred on the treatment media and left under controlled environment with day length of 18 hours and temperature of 25° C. NH4NO3 (N1), KNO3 (N2) and NH4NO3 plus KNO3 (N3) with different concentrations (1.4MS, 1.2MS MS, 0.8MS, 0.6MS ) used as nitrogen sources in the media.
An increase in shoot proliferation was observed after 30 days of transplanting to the treatments media N1 and N3 (concentration of 0.8 N compared to MS as control and 45 days after transplanting were observed in N1 medium (concentration of 1.4 , 1.2, 0.6 N1 compared to MS as 1) and N3 media (concentration of 0.6 compared to MS as 1).
کلیدواژهها [English]
Jojoba, Micropropagation, NH4+, NO3 -, N, P, K and Shoot proliferation